Rambo Amadeus

Rambo Amadeus
	; Rambo Amadeus
Imię i nazwisko	Antonije Pušić
Data i miejsce urodzenia	14 czerwca 1963 ; Kotor
Instrumenty	gitara elektryczna
Gatunki	jazz, nu jazz, rock
Zawód	piosenkarz, gitarzysta, autor tekstów, kompozytor, żeglarz
Aktywność	od 1988 roku
	Strona internetowa

Rambo Amadeus, właśc. Antonije Pušić (cyr. serb. Рамбо Амадеус; ur. 14 czerwca 1963 w Kotorze) – czarnogórski piosenkarz, kompozytor i autor tekstów, który sam nazywa się „muzykiem, poetą i manipulatorem mediów”, reprezentant Czarnogóry podczas 57. Konkursu Piosenki Eurowizji w 2012 roku.

Jego pseudonim artystyczny pochodzi z syntezy nazwisk Johna Rambo i Wolfganga Amadeusa Mozarta. Znany jest także jako „uroczy król wesołego popu”, a jego styl i muzyka porównywane są z twórczością Franka Zappy czy Captaina Beefhearta^[1].

Dzieciństwo i edukacja

Antonije Pušić urodził się w czarnogórskim mieście Kotor (w ówczesnej Jugosławii). Ukończył studia turystyczne na Uniwersytecie Belgradzkim na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Rozpoczął naukę w szkole muzycznej w klasie fortepianu, jednak zrezygnował z niej po sześciu latach edukacji.

Początki kariery

Jako nastolatek rozpoczął treningi żeglarstwa. W latach 1972–1984 reprezentował Jugosławię w międzynarodowych regatach, zdobywając wówczas kilkukrotnie tytuł Mistrza Czarnogóry, ośmiokrotnie – Mistrza Południowego Adriatyku oraz krajowego i międzynarodowego Pucharu Đerdap w 1980 roku^[2]. Podczas pierwszego roku nauki w gimnazjum zaczął komponować i śpiewać autorskie utwory. Dołączył wówczas do składu lokalnych zespołów w Hercegu Novim i Titogradzie (dzisiejszej Podgoricy). Jednym z jego pierwszych koncertów było granie na mandolinie w orkiestrze uprzyjemniającej czas gościom w hotelu Plaza w Hercegu Novim. W 1985 roku przeprowadził się do Belgradu, gdzie studiował i grał w amatorskich zespołach muzycznych.

Kariera muzyczna

1988–89: O tugo jesenja i Hoćemo gusle

W 1988 roku wydał swój debiutancki album – O tugo jesenja. Jego brzmienia opisywane były jako pozorna mieszanka folklorystycznego śpiewania z humorystycznymi tekstami i klasycznym dźwiękiem gitarowego gryfu. Przedstawiał się wówczas jako Nagib Fazlić Nagon, dzięki którego pomocy finansowej był w stanie wydać płytę. Swój styl muzyczny nazwał „turbo folkiem”. Dzięki producentowi, Sašy Habićoviego, Amadues miał możliwość podpisania kontraktu z telewizyjną wytwórnią PGP RTB.

Rok później ukazała się druga płyta wokalisty pt. Hoćemo gusle, na której znalazły się utwory jawnie powiązane z tematyką polityczną. Tytuł albumu wyśmiewa sytuację w Czarnogórze, która ostatecznie wyrosła na antybiurokratycznej rewolucji i doprowadziła Milo Đukanovića, Momira Bulatovicia i Svetozara Marovicia do władzy. Okładka albumu zawiera teksty piosenek, które nie zostały faktycznie nagrane na płycie. Amadeus wyjaśnił, że „zostały usunięte w ostatniej chwili, ponieważ nie było na nie miejsca”. Obiecał wówczas, że zostaną zamieszczone na jego kolejnej płycie.

1991-98: M-91

Trzeci studyjny album Amadeusa zatytułowany M-91 miał swoją premierę pod koniec 1991 roku, w momencie apogeum konfliktu w byłej Jugosławii. Z tego powodu podtytułem płyty był napis Psychological Propaganda Set, a większość utworów była mieszanką ciężkiego tekstu o militarystycznym klimacie. Album utwierdził obecność Rambo na muzycznej scenie, a ze względu na szczery i zabawny charakter, zaczął być często zapraszany do różnych telewizyjnych i radiowych programów w całym kraju. Starając się opanować całą sytuację, wyruszył w trasę, podczas której został jednym z pierwszych wykonawców z byłej Jugosławii, który zaczął koncertować w Macedonii i Słowenii kilka lat po tym, jak podpisały one deklarację o niepodległości. W latach 90. koncertował również w Bośni i Hercegowinie. Gdy powrócił do kraju, ponownie zaczął łamać bariery inter-etniczne: 10 grudnia 1998 roku, wraz z Margitą Stefanović, zagrał w lokalnym kinie w Puli. Była to pierwsza powojenna okazja dla chorwackich fanów, by uczestniczyć w koncercie serbsko-czarnogórskich artystów.

2000–08: Don’t Happy, Be Worry, Oprem dobro i Hipishizik Metafizik

W 2000 roku Amadeus pracował nad materiałem na płytę pt. Don’t Happy, Be Worry/Čobane vrati se. Album zawierał utwory „Eg rodde meg ut på seiegrunnen” i „Laganese”, w których gościnnie zaśpiewał norweski dziennikarz Åsne Seierstad. Materiał wyprodukował Iztok Turk. W 2004 roku Rambo wydał swój trzeci album koncertowy – Bolje jedno vruće pivo nego četri ladna, który poprzedzał studyjną wersję płyty – Oprem dobro z połowy 2005 roku. W tym samym roku nawiązał współpracę z etniczno-jazzowym zespołem Kal, dla którego napisał utwór „Dikh tu kava” oraz wydał płytę Hipishizik Metafizik pod szyldem wytwórni PGP RTS.

2011–12: Rambo Amadeus & Mutant Dance Sextet u Domu Sindikata i Konkurs Piosenki Eurowizji

W 2011 roku wydał swój czwarty album koncertowy Rambo Amadeus & Mutant Dance Sextet u Domu Sindikata. W grudniu tego samego roku został wybrany wewnętrznie przez czarnogórskiego nadawcę publicznego na reprezentanta Czarnogóry podczas 57. Konkursu Piosenki Eurowizji organizowanego w Baku w 2012 roku^[3]. Jego propozycją został utwór „Euro neuro”^[1], którym otworzył pierwszy półfinał widowiska. Zajął w nim ostatecznie piętnaste miejsce, przez co nie zakwalifikował się do finału^[4].

Dyskografia

Albumy studyjne

1988: O tugo jesenja
1989: Hoćemo gusle
1991: Psihološko propagandni komplet M-91
1995: Muzika za decu
1996: Mikroorganizmi
1997: Titanik
1998: Metropolis B (tour-de-force)
2000: Don’t Happy, Be Worry/Čobane vrati se
2005: Oprem Dobro
2008: Hipishizik Metafizik
2015: Vrh Dna
2020: Brod Budala

Albumy koncertowe

1993: Kurac, Pička, Govno, Sisa
1997: Koncert u KUD France Prešeren
2004: Bolje jedno vruće pivo nego četri ladna
2011: Rambo Amadeus & Mutant Dance Sextet u Domu Sindikata

Albumy kompilacyjne

1994: Izabrana dela
1998: Zbrana dela 1
1998: Zbrana dela 2

Mini-albumy

2008: Yes No

Przypisy

↑ ^a ^b About Rambo Amadeus. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2014-01-02]. (ang.).
↑ Biografia Rambo Amadeusa na Discogs.com.
↑ Sanjay Jiandani: Montenegro: RTCG selects Rambo Amadeus for Baku!. [w:] ESC Today [on-line]. 2011-12-12. [dostęp 2011-12-12].
↑ Eurovision 2012 split jury-televote results revealed.

Linki zewnętrzne

[rambo-1] About Rambo Amadeus. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2014-01-02]. (ang.).

[2] Biografia Rambo Amadeusa na Discogs.com.

[3] Sanjay Jiandani: Montenegro: RTCG selects Rambo Amadeus for Baku!. [w:] ESC Today [on-line]. 2011-12-12. [dostęp 2011-12-12].

[4] Eurovision 2012 split jury-televote results revealed.

[1]

[2]

[3]

[4]