Skwer Kościuszki w Gdyni
| Śródmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
270 m | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Gdyni  | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||
 54°31′09,3″N 18°32′40,8″E/54,519261 18,544667
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Skwer Kościuszki – reprezentacyjna ulica (kategoria: droga powiatowa[1]) Śródmieścia Gdyni stanowiąca wspólnie z ulicą 10 Lutego i aleją Jana Pawła II wizytówkę Gdyni. Skrzyżowanie skweru z ulicami Świętojańską i 10 Lutego jest punktem centralnym Gdyni.
Ważniejsze obiekty
[edytuj | edytuj kod]
- Dowództwo Marynarki Wojennej, oficjalny adres: ul. Waszyngtona 44
- Centrum Kultury i Rozrywki „Gdynia Waterfront”, zwane też jako „Centrum Gemini” (kompleks kinowo-gastronomiczny), otwarte w r. 2000, w 2018 zamknięte i rozebrane, w maju 2021 planowane rozpoczęcie planowanych do 2023 prac budowlanych nad nową zabudową[2][3]; oficjalny adres: ul. Waszyngtona 21
- Kamienica Pręczkowskich z 1937 (skwer Kościuszki 10-12)
- Kamienica Zygmunta Peszkowskiego z 1928 (14)
- Kamienica Adama Jurkowskiego z 1938 (16)
- Pomniki: odsłonięty 24 czerwca 2018 z okazji 100-lecia Marynarki Wojennej niedokończony pomnik Polski Morskiej (proj. prof. Andrzej Getter; koszt realizacji 3 mln zł), którego najwyższym elementem jest 9-12-metrowa bryła ze stali nierdzewnej; jej środkowa część, zwieńczona godłem Polski, ma nawiązywać do sztandaru lub gali banderowej; do kwietnia 2018 znajdowała się w tym miejscu płyta „Marynarz Polski” z urnami z ziemią z pól bitewnych; wcześniej, w 1990 zdemontowano obelisk ku czci Armii Radzieckiej, tzw. Nataszę[4][5][6].
oraz tablica upamiętniająca wizytę Jana Pawła II; a także przy granicy Skweru Kościuszki i Mola Południowego zlokalizowana jest fontanna, która istniała w innym kształcie już przed wojną[potrzebny przypis].
W 1904 Towarzystwo Kąpielowe „Weichsel” postawiło w centrum obecnego Skweru drewniano-murowany budynek Domu Zdrojowego (wzgl. Domu Kuracyjnego, niem. Kurhaus) z obszerną werandą, a także 50-metrowym drewnianym molem oraz damskimi i męskimi łazienkami kąpielowymi[7][8]. Po I wojnie światowej Dom Kuracyjny został oddany w dzierżawę, a następnie przejęty przez miasto i w 1934 z powodu złego stanu technicznego rozebrany[9].
W południowej części placu, przy Parku Rady Europy, przewidywane jest powstanie kolejnego hotelu[10].
Granice skweru Kościuszki
[edytuj | edytuj kod]Często mylnie skwerem Kościuszki nazywa się obszar od skrzyżowania ulic Świętojańskiej i 10 Lutego aż po kraniec pirsu. W rzeczywistości skwer Kościuszki to obszar pomiędzy wspomnianym skrzyżowaniem a początkiem pirsu. Sam pirs nosi nazwę Molo Południowe, przez który przebiega aleja Jana Pawła II (dawniej aleja Zjednoczenia, jeszcze dawniej aleja Zjednoczenia Ziem Polskich)[11].
Granica skweru Kościuszki i Mola Południowego znajduje się na wysokości przedłużenia Nabrzeża Prezydenta[12].
Uwagi na temat granicy skweru Kościuszki
[edytuj | edytuj kod]
Faktyczna granica skweru Kościuszki jest od ulicy Świętojańskiej do ulicy Waszyngtona[13][14][15]. Przez skwer nie przebiega ulica Waszyngtona[16], tylko styka się ze skwerem na rogu budynku Dowództwa Marynarki Wojennej. Skwer Kościuszki nie styka się z Molem Południowym[17][18][19]. Granica alei Jana Pawła II jest od skweru (lub od ulicy Waszyngtona) do końca Akwarium Gdyńskiego[20][21][22]. Fontanna nie znajduje się na skwerze Kościuszki, tylko na alei Jana Pawła II.
Okręt Błyskawica i żaglowiec Dar Pomorza nie stoją (nie cumują) przy skwerze Kościuszki, tylko przy Nabrzeżu Pomorskim lub ogólnie przy Molo Południowym.
Czas II wojny światowej
[edytuj | edytuj kod]Podczas okupacji Niemcy zmienili nazwę skweru na Adolf Hitler Platz[23].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia Gdyni. Gdynia: Oficyna Verbi Causa, 2006. ISBN 83-921571-8-4.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wykaz dróg powiatowych na stronie ZDiZ.. zdiz.gdynia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-14)]. data dostępu 2016.03.17
- ↑ Biurowce i mieszkania przy Sea Towers. Zielone światło dla zabudowy gdyńskiego Waterfrontu
- ↑ Rozpoczyna się potężna inwestycja w sercu Gdyni. Waterfront za blisko 200 mln zł
- ↑ Ruszyła budowa pomnika Polski Morskiej
- ↑ Święto Marynarki Wojennej w Gdyni. Duda i Błaszczak obiecują "dobrą zmianę"
- ↑ Odsłonięty przez prezydenta Dudę pomnik w Gdyni został ogrodzony jako plac budowy
- ↑ Nieliczni turyści i kary za paradowanie w stroju kąpielowym. Tak kiedyś wyglądały gdyńskie plaże
- ↑ Gdynia świętuje 96. urodziny. W ciągu 20 lat na nadmorskich łąkach wyrosło nowoczesne miasto
- ↑ Kurhaus – pierwszy hotel dawnej Gdyni
- ↑ Koniec kiczu na skwerze Kościuszki. W sercu Gdyni wyrośnie luksusowy hotel
- ↑ Sławomir Kitowski: Claptona urzekło Molo Południowe. Gazeta.pl, 14 sierpnia 2008. [dostęp 2009-05-19].
- ↑ Geoportal – mapa rastrowa. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2010-10-02].
- ↑ Mapa na stronie Targeo.pl z zaznaczonym śladem ulicy – wpisz w okienko z prawej strony kościuszki
- ↑ Mapa na stronie gdynia.pl, na górze wpisać kościuszki. [dostęp 2013-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].
- ↑ Mapa na stronie server.miasto.gdynia.pl, kliknąć na ikonę Znajdz ulicę ... i wpisać kościuszki [dostęp: 2013-10-01]
- ↑ Uchwała Rady Miasta Gdyni z 28 kwietnia 2010 r. i mapa przebiegu drogi gminnej – ulica Jerzego Waszyngtona
- ↑ Uchwała Rady Miasta Gdyni z 27 stycznia 2010 r. i mapa przebiegu drogi powiatowej – Skwer Kościuszki
- ↑ mapa z wyświetlaną granicą skweru i Mola
- ↑ widok z satelity
- ↑ Uchwała Rady Miasta Gdyni z 28 kwietnia 2010 r. i mapa przebiegu drogi powiatowej – al. Jana Pawła II pdf
- ↑ Mapa na stronie gdynia.pl, na górze wpisać aleja. [dostęp 2013-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].
- ↑ Mapa na stronie server.miasto.gdynia.pl, kliknąć na ikonę Znajdz ulicę ... i wpisać aleja [dostęp: 2013-10-01]
- ↑ www.gotenhafen.com.pl. [dostęp 2016-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-13)].