nie
nie (język polski)
[edytuj]- znaczenia:
partykuła
- (1.1) zaprzeczenie w odpowiedzi na pytanie o prawdziwość czegoś
- (1.2) zaprzeczenie orzeczenia, także innych wyrazów
- (1.3) podkreślenie obojętności mówiącego co do czynności
- (1.4) w połączeniu z rzeczownikiem tworzy zaprzeczone zdanie bezpodmiotowe
- (1.5) wyraża zakaz
- (1.6) stosowana w funkcji stylistycznej w celu uczynienia propozycji bądź sugestii bardziej uprzejmymi[1]
- (1.7) pot. używana na końcu frazy, w celu wyrażenia chęci potwierdzenia jej prawdziwości przez współrozmówcę lub otrzymania aprobaty; często stosowana wraz ze zmianą intonacji[2]
zaimek, forma fleksyjna
- przykłady:
- (1.1) — Czy pożyczysz mi 50 złotych? — Nie!
- (1.2) Nie mam już pieniędzy.
- (1.2) Dlaczego nie umyłeś rąk?
- (1.3) Czego bym nie zrobił, mój szef i tak uważa, że źle to robię.
- (1.4) Niektórych opinii nie sposób udowodnić.
- (1.4) Nie sposób z nim kulturalnie porozmawiać.
- (1.5) Nie rób tego.
- (1.6) Nie napiłbyś się piwa?
- (1.6) Nie wstąpiłaby pani do mnie na chwilę?[1]
- (1.7) Oni chyba są ze Szczecina, nie?[3]
- (2.2) Niektóre grzyby są trujące, więc uważaj na nie.
- składnia:
- synonimy:
- (1.7) nieprawdaż, czyż nie, pot. co nie
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- partyk. ni
- tem. słow. nie-
- rzecz. ni n, niecierpek mzw
- związki frazeologiczne:
- nie, to nie
- etymologia:
- (1.1-4) zaświadczone od XIV w.; ogsłow. (por. czes. ne, ros. не) < prasł. *ne → nie (por. litew. ne, łac. ne, gr. ναί, νή, st.ind. ná-[potrzebna transkrypcja na staroindyjski]) < praindoeur. *ne → nie[4]
- uwagi:
- (1.1-4) Pisany łącznie z rzeczownikami, przymiotnikami i (od niedawna) z imiesłowami; osobno, jeżeli na ten wyraz pada akcent („moja żona jest nie ładna, a bardzo piękna”)
- (2.1-2) Forma używana po przyimkach. Samodzielnie używa się formy je.
- tłumaczenia:
- albański: (1.1) jo; (1.2) nuk
- aleucki: (1.1) kugu, kuuguu
- angielski: (1.1) no, pot. nope; (1.2) not, zaprzeczenie rzeczownika no; (1.5) don't; (1.7) isn't it?; (2.2) them, pot. 'em
- arabski: (1) لا, ليس ,مش, لن
- asamski: (1.1) নহয়; (1.2) নহয়; (1.7) নহয়
- atikamek: (1.1) nama
- baskijski: (1.1) ez; (1.2) ez
- białoruski: (1.1) не; (1.2) не; (1.3) ні, не
- bułgarski: (1.1) не
- chiński standardowy: (1.1) 不对 (búduì); (1.2) czas teraźniejszy: 不 (bù), czas przeszły: 没 (méi), 没有 (méiyǒu); (1.3) 不 (bù); (1.5) 别 (bié), 不要 (búyào); (1.6) 不 (bù)
- chorwacki: (1.1) ne; (1.2) ne; (1.3) ne
- czeski: (1.1) ne; (1.2) ne
- dolnołużycki: (1.1) ně; (1.2) nje, rzadko nja, njo, w przeciwstawieniu nic
- duński: (1.1) nej, ikke
- esperanto: (1.1) ne; (1.2) ne; (1.5) ne; (1.7) ĉu ne?
- estoński: (1.2) ei
- fiński: (1.1) ei
- francuski: (1.1) non, ne … pas
- górnołużycki: (1.1) ně; (1.2) w przeciwstawieniu nic
- gruziński: (1.1) არა (ara); (1.2) არ (ar)
- hawajski: (1.1) ʻaʻole, ʻaʻohe
- hebrajski: (1.1) לא (lo); (1.2) לא (lo)
- hiszpański: (1.1) no
- inuktitut: (1.1) ᐋᒃᑲ (aakka)
- islandzki: (1.1) nei, ekki
- japoński: いいえ (iie)
- jidysz: (1.1) ניין (nejn); (1.2) נישט (niszt), ניט (nit)
- kabowerdeński: (1.1) nau
- kanuri: (1.1) á'à
- kaszubski: (1.1) nié; (1.2) nie, ni; (1.3) nie, ni; (1.4) nie, ni
- kataloński: (1.1) no
- kazachski: (1.1) жоқ
- koreański: (1.1) 아니오
- litewski: (1.1) ne
- łaciński: non
- maya: (1.1) ma’
- niderlandzki: (1.1) nee; (1.2) niet
- niemiecki: (1.1) nein; (1.2) nicht, zaprzeczenie rzeczownika kein(e); (1.5) nicht; (1.7) nicht?, nicht wahr?
- nowogrecki: (1.1) όχι, μην, δεν, μη
- nowopruski: (1.1) ni
- ormiański: (1.1) ոչ (wocz), pot. չէ (cze); (1.2) չ-
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)(1.1)
, 
, 
; (1.1-2) 
- portugalski: (1.1) não
- rosyjski: (1.1) нет; (1.2) не; (1.3) не; (1.5) не
- rumuński: (1.2) nu
- shona: (1.1) kwete
- słowacki: (1.1) nie
- staroegipski: (1.2)
(n) - suahili: (1.1) hapana
- szkocki gaelicki: (1.2) cha, chan
- szwedzki: (1.1) nej; (1.2) inte, ej, icke, ente; zaprzeczenie rzeczownika: icke, ingen, inget; (1.4) ingen, inget
- tagalski: (1.1) hindi
- tahitański: (1.1) aita
- turecki: (1.1) hayır
- tuvalu: (1.1) ikai
- ukraiński: (1.1) ні; (1.2) не
- węgierski: (1.1) nem; (1.2) nem, brak czegoś nincs(en); (1.5) ne; (1.7) nem?
- wilamowski: (1.1) nȧ, na; (1.2) ny
- włoski: (1.1) no
- wolof: (1.1) deedeet, déedéet
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1
Porada „Dodatkowe funkcje partykuły nie” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Hasło „nie I” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Mariusz Cieślik, Śmieszni kochankowie, 2004, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
- ↑ Hasło „nie” w: Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Szkolne PWN ParkEdukacja, Warszawa-Bielsko-Biała 2009, ISBN 978-83-262-0146-2, s. 283.
nie (język afrykanerski)
[edytuj]- wymowa:
-
- znaczenia:
przysłówek
- (1.1) nie (zaprzeczenie czasownika)
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz afrykanerski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
nie (język francuski)
[edytuj]- znaczenia:
czasownik, forma fleksyjna
- (1.1) 1. os. lp ter. trybu oznajmującego od nier
- (1.2) 3. os. lp ter. trybu oznajmującego od nier
- (1.3) 1. os. lp ter. trybu łącznego od nier
- (1.4) 3. os. lp ter. trybu łącznego od nier
- (1.5) 2. os. lp trybu rozkazującego od nier
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
nie (język kaszubski)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
partykuła
- (1.1) w złożeniach z czasownikami nie
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- (1.1) sic
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
nie (język niemiecki)
[edytuj]- znaczenia:
przysłówek
- (1.1) nigdy
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) niemals
- antonimy:
- (1.1) immer
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- wymowa:
- znaczenia:
partykuła
- (1.1) nie
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- (1.1) sic
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
nie (język słowacki)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
partykuła
- (1.1) nie
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła: