Mbabane
Mbobane
ÉMbábáne | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 26°19′S 31°08′E / 26.317°S 31.133°E | |
| Država |  Svazilend
|
| Distrikt | Hhohho |
| Vlast | |
| - Gradonačelnik | Z. Nkambule |
| Površina | |
| - Ukupna | 15.97 km² |
| Visina | 1243 m |
| Stanovništvo (1997.) | |
| - Grad | 57.992[1] |
| Vremenska zona | Južnoafričko standardno vrijeme UTC+2 (UTC+2) |
| Službene stranice www.mbabane | |
| Karta | |
  Mbobane Mbabane na karti Svazilenda | |
Mbabane (na lokalnom svazi jeziku: ÉMbábáne) je stvarni glavni grad afričke države Esvatini. U njemu se nalaze sjedište vlade i većina ministarstava, a grad broji 57.992 stanovnika.[1]
Mbabane leži u planinama Mdimba (visoravan Highveld), na nadmorskoj visini od 1243 m, uz obale rijeka Mbabane i njene pritoke Polinjane na zapadu Esvatinija. Od centra grada do južnoafričke granice ima 25 km, do grada Johannesburga 364 km, a do luke Maputo u Mozambiku 222 km.
Zbog svoje velike nadmorske visine Mbabane ima umjereno vlažnu tropsku klimu po Köppenovoj klasifikaciji klime, s dugom sezonom kiša i kratkom sušnom sezonom, kada ukupno padne samo 34 mm kiše (godišnje 1349 mm). Snijeg i mraz su prava rijetkost, ali prosječna temperatura nije visoka, u julu je oko 15 °C i oko 22 °C u januaru.
| Klimatološki medijani za Mbabane | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
| Srednji maksimum (°C) | 24 | 24 | 24 | 22 | 20 | 18 | 19 | 20 | 22 | 22 | 23 | 24 | 21 |
| Srednji minimum (°C) | 15 | 15 | 14 | 11 | 8 | 5 | 5 | 7 | 9 | 11 | 13 | 14 | 13 |
| Precipitacija (mm) | 244 | 195 | 140 | 85 | 34 | 16 | 20 | 32 | 66 | 128 | 191 | 198 | 1349 |
| Izvor: [2] | |||||||||||||
Mbabane je kao naselje nastao krajem 19. vijeka, pored obora stoke svazilendskog kralja Mbandzenija.[3] Transformacija u grad otpočela je 1902. kada su Britanci preuzeli kontrolu nad Svazilendom i pretvorili ga u lokalni administrativni centar.[3] Grad je dobio ime po lookalnom poglavici Mbabane Kuneneu, koji je tu živio kad su pristigli prvi britanski stanovnici. Veliki poticaj razvoju grada bilo je otkriće i eksploatacija željezne rudače kod nedalekog Ngwenya. Zbog izvoza te rude 1964. je izgrađena željeznička pruga do Maputa u Mozambiku, no u međuvremenu su zalihe iscprpljene i rudnik je zatvoren.[3]
Mbabane kao i cijeli Svazilend jako ovisi o turizmu, izvozu šećara, drva, celuloze i doznakama svojih ljudi koji rade u susjednoj Južnoafričkoj republici. Preko Južne Afrike dolazi 90% svog uvoza u zemlju i oko 60% izvoza. Kad se uzme da većina turista dolazi iz Južne Afrike i već spomenuti radnici, Svazilend jako ovisi o Južnoj Africi.[4]
Mbabane je prije svega grad administracije i značajni financijsko-industrijski centar zemlje. Sve velike banke imaju svoje filijale u gradu, a tu je sjedište Nacionalne banke i najveće domaće banke Nedbank Swaziland. U gradu postoji velika tvornica papira u vlasništvu Swazi Paper Mills, jedne od najvećih korporacija u zemlji koja ima i sjedište u gradu. U Mbabaneu djeluje Ujedinjeni svjetski koledž za Južnu Afriku (United World College of Southern Africa) koji ima svoj kampus u kvartu Waterford-KaMhlaba. U gradu su i tri depadanse Univerziteta Svazilend, a tu je i sjedište britanske visoke komisije zadužene za odnose Ujedinjenog kraljevstva i svazilendske vlade. Mbabane nema vlastiti aerodrom, već ga dijeli s onim kod grada Matsapha. Udaljen je 32 km i do njega vodi autoput MR3.
- ↑ 1,0 1,1 „Swaziland: Regions & Towns” (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 27. 1. 2011.
- ↑ „Mbabane Climate Guide”. World Climate Guide. Pristupljeno 27. 1. 2012.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 „Mbabane” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 27. 01. 2012.
- ↑ „Swaziland-Business” (engleski). Commonwealth of Nations. Pristupljeno 27. 1. 2011.
- Mbabane City Council Arhivirano 2016-08-26 na Wayback Machine-u (en)
- Mbabane na portalu Encyclopædia Britannica (en)
