Oscar Wilde

Oscar Wilde
Oscar Wilde in 1882
Gebore	Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde 16 Oktober 1854 Dublin, Ierland
Sterf	30 November 1900 (op 46) Parys, Frankryk
Nasionaliteit	Verenigde Koninkryk
Beroep	skrywer, digter, dramaturg en kortverhaalskrywer
Bekend vir	The Picture of Dorian Gray, 1890 The Importance of Being Earnest, 1895 The Ballad of Reading Gaol, 1898
Eggenoot	Constance Lloyd (1884–1898)
Kinders	Cyril Holland, Vyvyan Holland
Ouer(s)	Sir William Wilde Lady Jane Wilde
Handtekening

Standbeeld van Oscar Wilde in Dublin se Merrion Square Park (Archbishop Ryan Park).

"The Peacock Skirt", geïllustreerd deur Aubrey Beardsley vir Wilde se opvoering Salomé

Oscar Fingal O'Flahertie Wills Wilde (16 Oktober 1854 – 30 November 1900) was 'n Anglo-Ierse skrywer, digter, dramaturg en kortverhaalskrywer.

Biografie

Geboorte en vroeë lewe

Wilde is gebore op 16 Oktober 1854, binne 'n Protestante Anglo-Ierse familie, in 21 Westland Row, Dublin. Sy ouers was Sir William Wilde en sy vrou Jane. Jane was 'n suksesvolle skrywer en 'n Ierse nasionalis, bekend as 'Speranza', terwyl Sir William Ierland se bekendste oor- en oogspesialis was, en het boeke geskryf oor argeologie.

Na studie aan die Trinity-kollege, Dublin, en in Oxford, waar hy ʼn graad met lof ontvang het, het hy in 1881 die digbundel Poems gepubliseer. In 1882 het hy lesings in die VSA en in Kanada gelewer en in 1883 na Engeland teruggekeer om daar lesings oor Amerika te hou.

Wilde is in 1884 met Constance Lloyd getroud en 2 kinders is uit die huwelik gebore. 'n Vriendskap tussen hom en 'n jonger man, lord Alfred Douglas, het tot sy vervolging gelei en tussen 1895 en 1897 het hy gevangenisstraf uitgedien.

Literêre werke

In die tronk het hy The ballad of Reading Goal (1898) geskryf waarin hy onder meer die onmenslike omstandighede in die gevangenis blootlê. Na sy vrylating het hy in Frankryk gaan woon.  Wilde het sy grootste bydrae tot die wêreldletterkunde op die gebied van die drama gelewer.

Veral belangrik is Lady Windermere's fan (1892), An ideal husband (1899), Salomé (1893; in Frans) en sy meesterstuk The importance of being Earnest (1895). The happy prince and other tales (1888) is een van die klassieke Engelse kinderverhale, en sy enigste roman, The picture of Dorian Gray (1891), is 'n vindingryke werk waarin die skoonheid op 'n enigsins dekadente wyse verheerlik word.

Wilde was die leier van die estetiese beweging van die laat 19e eeu en vurige bepleiter van die beskouing "kuns om kunsonthalwe". Sy bewondering vir die estetiese en sy uitdagende houding,byvoorbeeld die opset met Salomé, het hom in die Victoriaanse Brittanje dikwels die onderwerp van spot en kritiek gemaak. Hy is op 30 November 1900 in  Parys, Frankryk, oorlede.

Bibliografie

Digkuns

• Gedigte (1881)
• The Ballad of Reading Gaol (1898)

Bronnelys

• Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409702, volume 29, bl. 130