Мангейм

Горад Мангейм ням.: Mannheim Герб Сцяг Краіна Германія Каардынаты 49°29′16″ пн. ш. 8°27′58″ у. д. Кіраўнік Christian Specht[d] Першая згадка 766 Плошча 144,96 км² Вышыня цэнтра 97 м Водныя аб’екты Рэйн і Некар Насельніцтва 311 342 чалавек (2008) Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код 0621 Паштовы індэкс 68159-68309 Аўтамабільны код MA Афіцыйны сайт mannheim.de (ням.) Мангейм на карце Германіі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Манге́йм (ням.: Mannheim) — горад у Германіі, трэці (пасля Штутгарта і Карлсруэ) па велічыні горад у зямлі Бадэн-Вюртэмберг.

Гісторыя

Вёска Mannenheim упершыню ўспамінаецца ў Лоршскім кодэксе пад 766 годам. У 1607 годзе паселішча атрымала гарадскія правы. Пазней быў пабудаваны цяперашні гістарычны цэнтр горада ў форме падковы, з палацам, перпендыкулярнымі вуліцамі, якія дзялілі горад на квадратныя кварталы, адсюль і назва цэнтра Квадраты. У 1720 годзе ў Мангейм з Гайдэльберга была перанесена рэзідэнцыя пфальцкіх курфюрстаў, такім чынам горад атрымаў палітычнае значэнне. У XVIII стагоддзі быў пабудаваны Мангеймскі палац у стылі барока, адзін з буйнейшых замкаў Еўропы.

Насельніцтва

Статыстыка колькасці насельніцтва з 1450 па 2023 Год Колькасць 1450 570 1572 800 1766 24 190 1774 25 093 1777 25 353 1961 313 890 1962 318 919 1963 321 075 1964 323 444 1965 328 156 1966 329 301 1967 323 744 1968 326 302 1969 330 920 1970 332 163 1971 330 635 1972 328 411 1973 325 386 Год Колькасць 1974 320 508 1976 309 059 1975 314 086 1977 305 741 1978 302 794 1979 303 247 1980 304 303 1981 304 219 1982 302 621 1983 298 042 1984 295 178 1985 294 984 1986 294 648 1987 295 191 1988 300 468 1989 305 974 1990 310 411 1991 314 685 Год Колькасць 1992 318 446 1993 318 025 1994 316 223 1995 311 292 1996 312 216 1997 310 475 1998 308 903 1999 307 730 2000 306 729 2001 308 385 2002 308 759 2003 308 353 2004 307 499 2005 307 900 2006 307 914 2007 309 795 2008 311 342 2009 311 969 Год Колькасць 2010 313 174 2011 291 458 2012 294 627 2014 299 844 2013 296 690 2015 305 780 2016 304 781 2016 316 265 2017 307 997 2018 309 370 2019 309 370 2021 309 721 2021 311 831 2022 315 554 2023 316 877

Гарады-пабрацімы

•  Беёглу^[d], Турцыя (2024)
•  Быдгашч, Польшча (1991)
•  Клайпеда, Літва (2002)
•  Кішынёў, Малдова (2 лістапада 1989)
•  Рыза, Германія (29 чэрвеня 1988)
•  Суонсі, Вялікабрытанія (1957)
•  Тулон, Францыя (25 кастрычніка 1958)
•  Уінсар, Канада (1980)
•  Хайфа, Ізраіль (2009)
•  Ціндаа, Кітай (жнівень 2016)
•  Чарнаўцы, Украіна (2022)
•  Чжэньцзян^[d], Кітай (2004)
•  Шарлотэнбург-Вільмерсдорф, Германія (28 мая 1962)

Адукацыя

• Мангеймскі ўніверсітэт
• Бадэн-Вюртэмбергская акадэмія папулярнай музыкі

Вядомыя ўраджэнцы і жыхары

• Альберт Ладэнбург (1842—1911) — нямецкі хімік-арганік.
• Франчэска Лебрэн (1756—1791) — нямецкая спявачка, (сапрана), піяністка і кампазітар італьянскага паходжання. .
• Альберт Шпеер (1905—1981) — дзеяч Трэцяга рэйха.
• Рыхард Крафт-Эбінг (1840—1902) — нямецкі псіхіятр, сексолаг.
• Іаган Баптыст Крамер (1771—1858) — брытанскі піяніст і кампазітар германскага паходжання.
• Іаган Якаб Гекель (1790—1857) — нямецкі заолаг і іхтыёлаг.

Спорт

• У Мангейме праходзіў чэмпіянат свету па хакеі з шайбай 2010 года.
• У Мангейме два футбольных клуба. Футбольны клуб «Вальдгоф» папулярней за «Мангейм», але апошні тытулаваней. Футбольны клуб «Мангейм» у 1949 годзе стаў чэмпіёнам Германіі.