1902
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Remunjs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
1902 waor e gewoon jaor wat begós op goonsdig oppe Gregoriaanse kalender. 't Waor 't jaor 1356 oppe Armeense kalender, 1899 – 1900 oppe Ethiopische kalender en 4603 – 4604 oppe Chinese kalender.
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]- 25 fibberwarie - 't Londes pebliek sjteit versjtèld biej de demonstratie van de eësjte sjtofzuger door Hubert Booth.
- 6 miert - Real Madrid wirt opgerich.
- 7 miert - Twiede Boerenoorlog: De Boere oonder Koos de la Rey bringe de Britte de lèste zwoere zwoere nederlaog touw in de slaag bij Tweebosch.
- 13 miert - Veur 't eerst wirt asfalt gebruuk veur eine waeg. Dit gebeurt in Monte Carlo.
- 2 aprèl - Voetbalclub MVV weurt opgeriech.
- 20 aprèl - 't Lök Marie en Pierre Curie um radium te isolere.
- 8 mei - Bie de oetbarsjting van de Montagne Pelée op Martinique kómme óngevaer 30.000 luuj um.
- 20 mei - Cuba weurt ónaafhenkelik van de Vereinigde Sjtaote.
- 22 mei - De breursj Wright kriege patent op hun vleegtuug.
- 31 mei - Verdraag vaan Vereeniging: D'n Twiede Boerenoorlog indeg mèt de inlieving vaan Transvaal en Oranje-Vrijstaat.
- 1 juni - De Textielstaking in Twente löp tot 'n ind.
- 28 juni - 't Congres vaan de Vereinegde Staote nump de Spooner Acts aon, boemèt Theodore Roosevelt de bevoogheid krijg um vaan Colombia rechte te kriege veur 't Panamakenaal.
- 14 juli - In Venetië sjtort de Campanile di San Marco, de klokketore van de San-Marco-kèrk, in.
- 21 juli - 't Sjtoumsjeep Primus vergeit nao 'n boetsing mèt 'n sjleipboot op de Elbe bie Hamburg. 101 van de 206 passagiers kómme um.
- 23 juli - SBV Excelsior weurt opgeriech.
- 9 augustus - Eduard VII weurt gekroand es keuning van 't Vereinig Keuninkriek.
- 1 september - Le voyage dans la lune, d'n ierste sciencefictionfilm oets, geit in Paries in premièr.
- 2 december - Go Ahead Eagles weurt opgeriech.
- 14 december - 'nen Tillegraafkabel weurt gelag vaan San Francisco nao Honolulu.
Nobelprieze
[bewirk | brón bewèrke]- Natuurkunde: Hendrik Lorentz en Pieter Zeeman "es erkinning veur de boetegewoen deenste die ze beweze höbbe mèt hun oonderzeuk nao d'n invlood vaan magnetisme op straolingsversjijnsele."
- Sjemie: Hermann Emil Fischer "[veur] zie werk euver sókker en purinesynthees."
- Geneeskunde: Ronald Ross, "um zie werk euver malaria, boemèt heer heet getuind wie 't 't organisme binnekump en daomèt de groondslaag veur succesvol oonderzeuk nao dees krenkde en manere um 't te bekaampe heet gelag."
- Literatuur: Theodor Mommsen, "de groetste levende meister vaan de kuns vaan historiesjrieve, mèt 'n speciaol verwiezing nao zie monumentaol werk Römische Geschichte."
- Vrei: Élie Ducommun "[Veur zien rol es] d'n iersten ieresecretair vaan 't Internationaol Vreidesbureau" en Charles Albert Gobat "[veur zien rol es] d'n ierste secretair-ginneraol vaan de Inter-Parlementair Unie."
Gebore
[bewirk | brón bewèrke]- 8 jannewarie - Georgi Malenkov, Sovjet-Russische staotsmaan (gestorve 1988)
- 11 jannewarie - Maurice Duruflé, Franse componis (gestorve 1986)
- 25 jannewarie - Jan Vogel, Nederlandse accordeonis, componis en dirigent (gesjtorve 1983)
- 26 jannewarie - Menno ter Braak, Nederlandse sjriever, oprichter en leijer van de Filmliga (gesjtorve 1940)
- 31 jannewarie - Alva Myrdal, Zweedse sociologe en politica, Nobelpries veur de Vrei 1982 (gestorve 1986)
- 4 fibberwarie - Charles Lindbergh, Amerikaanse lóchvaartpionier (gesjtorve 1974)
- 10 fibberwarie - Walter Houser Brattain, Amerikaanse natuurkundege, oetvinder vaan d'n transistor, Nobelpries in de Natuurkunde 1956 (gestorve 1987)
- 24 fibberwarie - Gladys Aylward, Britse protestantse zendeling (gesjtorve 1970)
- 27 fibberwarie - Lúcio Costa, Braziliaansen arsjitek (gestorve 1998)
- 27 fibberwarie - John Steinbeck, Amerikaanse sjriever, Nobelpries in de Literatuur 1962 (gestorve 1968)
- 2 miert - Willem Santema, Nederlandse verzètssjtriejer (gesjtorve 1944)
- 9 miert - Will Geer, Amerikaanse acteur (gesjtorve 1978)
- 27 miert - Jos Wijnant, ajdste maan vaan Nederland (gestorve 2010)
- 12 aprèl - Louis Joseph Maria Beel, Nederlands-Limbörgse politicus (RKSP/KVP; gestorve 1977)
- 9 juni - Skip James, Amerikaanse bluesmuzikant (gesjtorve 1969)
- 15 juni - Erik Erikson, Duutsje psycholoog (gesjtorve 1994)
- 19 juni - Lord Acton, Brits-Napolitaonsen historicus en politicus
- 10 juli - Kurt Alder, Duutsje chemicus, Nobelpries in de Sjemie 1950 (gesjtorve 1958)
- 28 juli - Karl Popper, Brits-Oasteriekse weitensjapsfilosoof (gesjtorve 1994)
- 15 augustus - Jan Campert, Nederlandsen diechter (gestorve 1943)
- 22 augustus - Leni Riefenstahl, Duutsje cineaste (gesjtorve 2003)
- 25 augustus - Stefan Wolpe, Duits-Amerikaanse componis (gestorve 1972)
- 26 oktober - Alfred Vogel, Zjwitserse pioneer van de modern genaeskuns (gesjtorve 1996)
- 30 oktober - María Izquierdo, Mexicaanse kunssjilderes (gesjtorve 1955)
- 31 oktober - Carlos Drummond de Andrade, Braziliaansen diechter (gestorve 1987)
- 1 november - Eugen Jochum, Duitsen dirizjènt (gestorve 1987)
- 20 november - Philipp Schmitt, Duutsje aorlogsmisdadiger (gesjtorve 1950)
- 5 december - Strom Thurmond, Amerikaanse politicus (gestorve 2003)
- 12 december - Antonio José Martínez Palacios, Sjpaanse componis (gesjtorve 1936)
- 20 december - George Edward Alexander Windsor, Èngelsje hertog (gesjtorve 1942)
- oonbekind - Harrie Loontjens, Nederlands-Limbörgse, Limbörgstaolegen oteur (gestorve 1986)
Gestorve
[bewirk | brón bewèrke]- 6 jannewarie - Lars Hertevig, Noorse sjèlder (71)
- 2 miert - Albert Rubenson, Zjweedse componis en violis (72)
- 26 miert - Cecil Rhodes, Britse imperialis (48)
- 7 mei - Agostino Roscelli, Italiaanse preester (83)
- 11 juni - Henry Appenzeller, Amerikaanse predikant en zendeling (44)
- 18 juni - Samuel Butler, Britse sjriever (66)
- 6 juli - Maria Goretti, Italiaanse heilige (11)
- 4 augustus - Taco Mesdag, Nederlandse bankeer en sjèlder (72)
- 1 september - Jacobus Cornelis Bloem, Nederlandse politicus (80)
- 5 september - Rudolf Virchow, Duitsen dokter (80)
- 6 september - Frederick Abel, Brutse sjemicus (75)
- 19 september - Maria Henriëtta van Oasteriek, Oasteriekse aartshertogin en getrouwd mèt Leopold II, keuning van de Belzje (66)
- 26 september - Levi Strauss, Duutsj-Amerikaanse kleijerfabrikant (73)
- 28 september - Ion Ivanovici, Roemeense componis (ca. 57)
- 29 september - Émile Zola, Franse sjriever (62)
- 25 oktober - Frank Norris, Amerikaanse journalis en sjriever (32)
- 22 november - Walter Reed, Amerikaansen dokter en entomoloog (51)
- 22 december - Richard von Krafft-Ebing, Duits-Oosteriekse psychiater (62)