Universiteit van Vilnius

Universiteit van Vilnius; Vilniaus universitetas
Afkorting	VU
Latijnse naam	Universitas Vilnensis
Motto	Hinc itur ad astra
Locatie	Vilnius, Litouwen
Opgericht	1579
Type	Openbaar
Rector	Rimvydas Petrauskas
Studenten	19.996 (maart 2020)
Personeel	2926 (september 2019)
Lid van	Coimbragroep, Utrecht Network
	Website
Afbeeldingen
	De faculteiten Rechtsgeleerdheid, Communicatie, Economie en Natuurkunde in de campus Saulėtekis
Portaal	Onderwijs

De Universiteit van Vilnius (Vilniaus universitetas) is de oudste universiteit van Litouwen.

Geschiedenis

De instelling werd in 1579 gesticht door grootvorst Stefanus Báthory (1533-1586). Voorganger was een jezuïetencollege, dat in 1570 was gesticht, een jaar nadat de orde zich in Vilnius had gevestigd. De universiteitsbibliotheek van Vilnius, die teruggaat op die van dit college, is daarmee negen jaar ouder dan de universiteit zelf. De universiteit, de derde in het Pools-Litouwse Gemenebest, werd al snel een belangrijk wetenschappelijk en cultureel centrum en tevens een bolwerk van de contrareformatie. De universiteit bleef tot 1773 in handen van de jezuïeten: na de ontbinding van de orde werd de instelling geseculariseerd.

Bij de derde Poolse deling kwam Vilnius, en daarmee de instelling — die sinds 1782 geen academia meer heette, maar schola princeps — in Russische handen. In 1803 kreeg ze de status van keizerlijke universiteit (imperatoria universitas), maar in 1832 volgde sluiting, op last van tsaar Nicolaas I.

In 1919 werd de universiteit heropgericht, ditmaal als Poolstalige instelling en onder de naam van de oprichter: Stefanus Báthory-universiteit (Uniwersytet im. Stefana Batorego). De Litouwers, die de stad Vilnius eveneens claimden, stichtten in Kaunas een concurrerende universiteit, die zich eveneens als de opvolger van de oude universiteit van Vilnius beschouwde.

In de Sovjettijd, waarin Vilnius de hoofdstad was van de Litouwse SSR, droeg de universiteit van 1955 tot 1990 de naam van de Litouwse bolsjewiek Vincas Mickevičius-Kapsukas (1880-1935).

Sinds 1964 is een van de twaalf faculteiten van de Universiteit van Vilnius in Kaunas gevestigd.