Metropolia globalna
Ten artykuł od 2015-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Metropolia globalna[potrzebny przypis] – zgodnie z koncepcją Globalization and World Cities Research Network z Wydziału Geografii Loughborough University jest to miasto o międzynarodowym zakresie oddziaływania w dziedzinie ekonomicznej, kulturalnej i politycznej.
Najwyższą kategorię (Alpha++) globalnych metropolii otrzymały Londyn i Nowy Jork, które są symbolami globalnego kapitalizmu.
Charakterystyka ogólna
[edytuj | edytuj kod]Nie ma ścisłej i jednoznacznej definicji miasta globalnego, jednakże uznaje się, że miasta takie powinny spełniać następujące warunki[1]:
- nazwa rozpoznawana na całym świecie i jednoznacznie kojarzona z danym krajem (np. wystarczy powiedzieć Londyn; nie ma potrzeby uściślania, że chodzi o Wielką Brytanię);
- międzynarodowe wpływy i udział w wydarzeniach o zasięgu światowym (np. w Nowym Jorku mieści się główna siedziba ONZ);
- duża liczba ludności;
- duże, międzynarodowe lotnisko, będące bazą i punktem przesiadkowym dla przynajmniej kilku międzynarodowych linii lotniczych (np. Amsterdam-Schiphol);
- rozbudowana infrastruktura transportowa obejmująca połączenia drogowe (w tym autostrady), sieć kolejową i rozwinięty transport miejski;
- w świecie zachodnim – obecność wielu kultur i społeczności emigracyjnych, w innych częściach świata – obecność dużej liczby zagranicznych przedsiębiorstw;
- obecność międzynarodowych instytucji finansowych, firm prawniczych, siedzib wielkich koncernów oraz giełdy, która ma wpływ na światową ekonomię[2];
- rozwinięta infrastruktura telekomunikacyjna;
- instytucje kulturalne i naukowe o światowej sławie (np. Rijksmuseum czy Uniwersytet Cambridge);
- festiwale, premiery filmowe, teatry, orkiestry, chóry, galerie sztuki;
- wpływowe media o zasięgu międzynarodowym (np. BBC czy WarnerMedia);
- obiekty sportowe wysokiej klasy, kluby sportowe w najwyższych ligach, zdolność do organizacji imprez o znaczeniu międzynarodowym (np. igrzyska olimpijskie, mistrzostwa świata, mistrzostwa kontynentu).
Metropolie globalne w Polsce
[edytuj | edytuj kod]| Miasto | 2008[3] | 2016[4] | 2018[5] | 2020[6] | 2024[7] |
|---|---|---|---|---|---|
| Warszawa | kategoria 4 (Alpha–) | kategoria 3 (Alpha) | kategoria 3 (Alpha) | kategoria 4 (Alpha–) | kategoria 3 (Alpha) |
| Poznań | – | kategoria 11 (High sufficiency) | kategoria 10 (Gamma–) | kategoria 10 (Gamma–) | kategoria 10 (Gamma-) |
| Katowice | – | – | kategoria 12 (Sufficiency) | kategoria 10 (Gamma–) | kategoria 10 (Gamma-) |
| Wrocław | – | kategoria 10 (Gamma–) | kategoria 10 (Gamma–) | kategoria 9 (Gamma) | kategoria 12 (Sufficiency) |
| Kraków | – | kategoria 11 (High sufficiency) | kategoria 12 (Sufficiency) | kategoria 12 (Sufficiency) | kategoria 12 (Sufficiency) |
| Łódź | – | – | kategoria 12 (Sufficiency) | kategoria 12 (Sufficiency) | kategoria 12 (Sufficiency) |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rosemary Pashley, Excel HSC Geography, Pascal Press, 2000, s. 164, ISBN 978-1-74020-230-5 [dostęp 2024-10-20] (ang.).
- ↑ GaWC Research Bulletin 179 [online], web.archive.org, 9 maja 2021 [dostęp 2024-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-09].
- ↑ GaWC - The World According to GaWC 2008 [online], lboro.ac.uk [dostęp 2017-05-03].
- ↑ GaWC - The World According to GaWC 2016 [online], lboro.ac.uk, 2021 [dostęp 2024-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-01].
- ↑ GaWC - The World According to GaWC 2018. lboro.ac.uk, 2018-11-13. [dostęp 2019-01-06]. (ang.).
- ↑ GaWC - The World According to GaWC 2020 [online], lboro.ac.uk, 4 grudnia 2021 [dostęp 2024-10-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-12-04].
- ↑ GaWC - The World According to GaWC 2024 [online], lboro.ac.uk, 21 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-21].