1600
Rządzący państwami w 1600
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 9 lutego–21 marca – w Warszawie obradował sejm zwyczajny[1].
- 12 marca – król Zygmunt III Waza włączył Estonię do Rzeczypospolitej.
- 5 lipca – wydano akt fundacyjny Akademii Zamojskiej.
- 19 sierpnia – polsko-szwedzka wojna o Inflanty: w Narwie i Rewalu (ob. Tallinn) wylądowało 10 tys. szwedzkich żołnierzy. Początek wojen polsko-szwedzkich.
- 20 października – w bitwie pod Bukowem na Wołoszczyźnie hetman Jan Zamoyski pokonał hospodara Michała Walecznego.
- Październik – polsko-szwedzka wojna o Inflanty: Parnawa skapitulowała przed wojskami szwedzkimi.
- Listopad – polsko-szwedzka wojna o Inflanty: Szwedzi zdobyli Fellin i Karkus.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 17 lutego – na rzymskim placu Campo di Fiori na stosie spłonął skazany przez inkwizycję Giordano Bruno.
- 19 lutego – doszło do największego w historii Ameryki Południowej wybuchu peruwiańskiego wulkanu Huaynaputina.
- 20 marca – Szwecja: dokonano egzekucji 5 stronników Zygmunta III Wazy (krwawa łaźnia w Linköping).
- 2 lipca – wojna osiemdziesięcioletnia: bitwa pod Nieuport w trakcie wojny holendersko-hiszpańskiej.
- 5 sierpnia – król Francji Henryk IV poślubił Marię Medycejską
- 20 września – irlandzka wojna dziewięcioletnia: rozpoczęła się bitwa pod Moyry Pass.
- 6 października – początki sztuki operowej: w pałacu Pittich we Florencji z okazji zaślubin Marii de Medici z królem Francji Henrykiem IV wystawiono operę „Euridice” Jacopo Periego do libretta Ottavio Rinucciniego, uważaną za pierwsze zachowane dzieło operowe.
- 8 października – San Marino przyjęło konstytucję.
- 9 października – irlandzka wojna dziewięcioletnia: nierozstrzygnięta bitwa pod Moyry Pass.
- 20 października – bitwa pod Bukowem na Wołoszczyźnie podczas wyprawy Jana Zamoyskiego do Mołdawii i Wołoszczyzny przeciwko Michałowi Walecznemu.
- 21 października – bitwa pod Sekigaharą w Japonii, w której Tokugawa Ieyasu pokonał Ishidę Mitsunariego. Początek okresu Edo oraz rządów siogunatu Tokugawa.
- 17 grudnia – król Francji Henryk IV ożenił się po raz drugi, z Marią Medycejską.
- 31 grudnia – królowa angielska Elżbieta I nadając przywilej monopolu handlowego ze Wschodnimi Indiami, zapoczątkowała działalność Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej.
- Jan Kepler niemiecki matematyk, fizyk i astronom rozpoczął współpracę z duńskim astronomem Tycho Brahe.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 17 stycznia – Pedro Calderón de la Barca, dramatopisarz i poeta hiszpański (zm. 1681)
- 28 stycznia – Klemens IX, papież (zm. 1669)
- 2 lutego – Gabriel Naudé, francuski bibliotekarz i bibliograf (zm. 1653)
- 26 czerwca – Jan de Palafox y Mendoza, hiszpański arcybiskup, błogosławiony katolicki (zm. 1659)
- 4 października – Giovanni Paolo Oliva, włoski jezuita (zm. 1681)
- 19 listopada – Karol I Stuart, król Anglii i Szkocji (zm. 1649)
- 19 listopada – Lieuwe van Aitzema, dziejopis holenderski (zm. 1669)
- 12 grudnia – Dionizy od Narodzenia Pańskiego, francuski karmelita, misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1638)
- 20 grudnia – Nicolas Sanson, francuski geograf i kartograf (zm. 1667)
- data dzienna nieznana:
- Anna Alojza Chodkiewicz, żona Jana Karola Chodkiewicza (zm. 1649)
- Giovanni Battista Gisleni, włoski architekt, scenograf, muzyk doby baroku (zm. 1672)
- Innocenty Gizel, historyk niemieckiego pochodzenia (zm. 1683)
- Gioachino Greco, włoski szachista (zm. ok. 1630)
- Adam Kisiel, wojewoda kijowski i bracławski (zm. 1653)
- Claude Lorrain, francuski malarz, rysownik i rytownik (zm. 1682)
- Adam Michna, czeski kompozytor i organista (zm. 1676)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 21 stycznia – Jerzy Radziwiłł (kardynał), biskup krakowski i wileński, pamiętnikarz (ur. 1556)
- 9 lutego:
- Anna Maria, córka Zygmunta III Wazy i Anny Habsburżanki (ur. 1593)
- Jan Fryderyk, książę wołogoski i szczeciński (ur. 1542)
- 15 lutego – José de Acosta, hiszpański misjonarz jezuicki (ur. 1539)
- 17 lutego – Giordano Bruno, zakonnik, dominikanin, filozof spalony na stosie przez inkwizycję (ur. 1548)
- 25 lutego – Sebastian od Objawienia, hiszpański franciszkanin, błogosławiony katolicki (ur. 1502)
- 4 maja – Jean Nicot, francuski lekarz i dyplomata na dworze portugalskim (ur. 1530)
- 3 czerwca – Jan Grande, hiszpański bonifrater, święty katolicki (ur. 1546)
- 21 czerwca – Jan Rigby, angielski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1570)
- 26 lipca – Robert Nutter, angielski duchowny katolicki, tercjarz dominikański, męczennik, błogosławiony (ur. ok. 1555)
- 3 listopada – Richard Hooker, duchowny anglikański, teolog (ur. 1554)
- 6 listopada – Mitsunari Ishida, japoński samuraj (ur. 1560)
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 10 lutego
- Ostatki: 15 lutego
- Popielec: 16 lutego
- Niedziela Palmowa: 26 marca
- Wielki Czwartek: 30 marca
- Wielki Piątek: 31 marca
- Wielka Sobota: 1 kwietnia
- Wielkanoc: 2 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 3 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 11 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 21 maja
- Boże Ciało: 1 czerwca
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493 - 1793, Kraków 1948, s. 145.
