Zum Inhalt springen

Hagia Sophia

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
d Hagia Sophia (2006)

D Hagia Sophia (altgriechἉγία Σοφία „häiligi Wiishäit“, türkisch Ayasofya) oder Sophiechille isch en ehemooligi byzantinischi Chille, vo 1453 bis 1931 e Moschee gsi und sit 1935 e Museum (Ayasofya Camii Müzesi, „Hagia-Sophia-Moschee-Museum“) isch. Si isch im 6. Joorhundert noch dr Zitwändi as Kuppelbasilika baut worde und isch s letschte groosse Bauwärk vo dr Spootantike. D Hagia Sophia isch d Hauptchille vom Byzantinische Riich gsi und dr religiösi Middelpunkt vo dr Orthodoxii. Hüte isch s e Woorzäiche vo Istanbul und stoht im europäische Teil vo de Stadt.

s rächteggige Omphalion, us schwarze, grüene und rote Marmorschiibe, isch die Stell, wo sinngemäss as „Nabel vo de Welt“ aagluegt worde isch und wo i de Liturgii de Platz vom Kaiser gsi isch

Sit 641 isch d Hagia Sophia d Chröönigschille vo de byzantinische Kaiser gsi und e Hufe historisch-wichdigi Eräigniss si dört bassiert. Iir Bau und iiri Sümbolchraft häi en usserordentlig hoochi Bedütig für die orthodoxi Christehäit und s Riich gha. Dorum isch si für e Hufe Christe au hüte no e groosses Häiligdum. Wo d Osmane Konstantinopel eroberet häi, häi si alli christlige Insignie, Inneniirichdig, Dekorazioone und Glogge u dr Chille uusegnoo. Si häi us ere d Hauptmoschee vo de Osmane gmacht, und d Sultan vom 16. und 17. Joorhundert häi sich mit bedütende archidektonische Rezepzioone vo dr Hagia Sophia in die byzantinischi Dradizioon gstellt. Die berüemtiste von ene si d Sultan-Ahmed-Moschee, bekannt au as Blaui Moschee (17. Johrhundert), und d Sabancı-Zentralmoschee vo Adana (us em Johr 1998).

  • Cyril Mango: Materials for the study of the mosaics of St. Sophia at Istanbul. Dumbarton Oaks Studies 8, Washington, DC 1962.
  • Heinz Kähler: Die Hagia Sophia. Mit einem Beitrag von Cyril Mango über die Mosaiken. Berlin 1967.
  • Caspare Fossati: Die Hagia Sophia: nach dem Tafelwerk von 1852. Erläutert und mit einem Nachwort von Urs Peschlow. Dortmund 1980, ISBN 3-88379-187-3.
  • Rowland J. Mainstone: Hagia Sophia. Architecture, structure and liturgy of Justinian's great church. London 1988, ISBN 0-500-34098-6.
  • Cyril Mango, Ahmet Ertuğ: Hagia Sophia. A vision for empires. Istanbul 1997.
  • Natalia B. Teteriatnikov: Mosaics of Hagia Sophia, Istanbul. The Fossati restoration and the work of the Byzantine Institute. Washington DC 1998, ISBN 0-88402-264-1.
  • Volker Hoffmann (Hrsg.): Die Hagia Sophia in Istanbul. Bilder aus sechs Jahrhunderten und Gaspare Fossatis Restaurierung der Jahre 1847 bis 1849. Katalog der Ausstellung im Bernischen Historischen Museum, 12. Mai – 11. Juli 1999 und im Winckelmann-Museum Stendal, 24. Juli – 26. September 1999. Lang, Bern 1999, ISBN 3-906762-81-5.
  • W. Eugene Kleinbauer: Saint Sophia at Constantinople: singulariter in mundo. Dublin, NH 1999, ISBN 0-87233-123-7.
  • W. Eugene Kleinbauer, Anthony White, Henry Matthews: Hagia Sophia. London 2004, ISBN 1-85759-308-1, ISBN 975-6561-53-X.
  • Alessandra Giuglia Guidobaldi, Claudia Barsanti: Santa Sofia di Costantinopoli: l’arredo marmoreo della grande chiesa giustinianea. Città del Vaticano 2004, ISBN 88-85991-36-X.
  • Robert S. Nelson: Hagia Sophia, 1850–1950: holy wisdom modern monument. Chicago 2004, ISBN 0-226-57171-8.
  • Volker Hoffmann (Hrsg.): Der geometrische Entwurf der Hagia Sophia in Istanbul. Bilder einer Ausstellung. [15. April bis 7. Mai 2005 Hagia Sophia Museum Istanbul, 26. Mai bis 3. Juli 2005 Kunstbibliothek, Staatliche Museen zu Berlin]. Lang, Bern u. a. 2005, ISBN 3-03910-657-0, ISBN 0-8204-7553-X.
  • Joseph D. Alchermes: Art and Architecture in the Age of Justinian. In: Michael Maas (Hrsg.): The Cambridge Companion to the Age of Justinian. Cambridge 2005, S. 343–375, speziell S. 361ff.
  • Wolfgang Christian Schneider: Sorgefrei und im Tanz der Weisheit: Philosophie und Theologie im Kuppel rund der Hagia Sophia Justinians. In: Castrum Peregrini. 271–272, Amsterdam 2006, ISSN 0008-7556, S. 52–90.
  • Helge Svenshon, Rudolf H. W. Stichel (Hrsg.): Einblicke in den virtuellen Himmel. neue und alte Bilder vom Inneren der Hagia Sophia in Istanbul. eine Ausstellung der Universitäts- und Landesbibliothek Darmstadt, 19. Februar bis 20. März 2008. Katalog zur Ausstellung. Wasmuth, Tübingen / Berlin 2008, ISBN 978-3-8030-0691-2
  • Helge Svenshon: Das Bauwerk als „aistheton soma“: eine Neuinterpretation der Hagia Sophia im Spiegel antiker Vermessungslehre und angewandter Mathematik. In: Falko Daim, Jörg Drauschke (Hrsg.): Byzanz – Das Römerreich im Mittelalter. Monographien des RGZM. 84,2,1. Mainz 2010, ISBN 978-3-88467-154-2, S. 59–95.
 Commons: Hagia Sophia – Sammlig vo Multimediadateie

Koordinate: 41° 0′ 31″ N, 28° 58′ 48″ O

pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy