Wikipedia:Vandalìsmùs

Es gìt öfter emòl Nùtzer, woo ùs verschììdenste Grǜnd Artikel absìchtlig kabutt mache. Es cha jeede dezüe biidrage, sälle Vandalìsmùs z lösche ùnd z verhìndere. Ùf dère Sitte wìrd erchlärt, was (kei) Vandalìsmùs ìsch ùnd was mer düe sòt, wè'mer en ùfdèckt.

Was ìsch Vandalìsmùs?

Vandalìsmùs heißt mer's, wènn öbber re Wikipedia-Sitte absìchtlig Schade züefiegt òder si völlig zerstört.

Doodezüe ghört

• s kòmblätt Leere vò Artikel (Bispiil)
• s grùndloos Lösche vò einzelne Deil vò-n-re Sitte ohni Erchlärig (Bispiil)
• s Iisètze vò unsìnnige Ìnhalt (z. B. Hallo, Schüel ìsch langwilig etc., Bispiil)
• s absìchtlig Verfälsche vò Ìnformatione (Bispiil)

Was ìsch kei Vandalìsmùs?

Wènn öbber Vandalìsmùs bèdribt, no schadet er de Wikipedia absìchtlig. Zwar cha öbber au ùf anderi Art schade, viilmool macht er des abber nìt äxdra:

• Wiil öbber kei Erfahrig mìt de Tèchnik hät, macht er e Fehler. Er läärt zùm Bispiil e Sitte kòmblätt ohni's z wölle/z mèrke òder gìt re neue Sitte ùs Versehe de Titel Name vò de neue Sitte.
• Fehler bi me Bèarbeitigskònflìkt.
• Mänki neui Nùtzer wǜsse nìt genau, dass d'Wikipedia e Ènzyklopädi ìsch, ùnd schribe Erfahrigsbrìcht ìn de Artikel.

Ìn esoo me ne Fall sètzìsch d'Änderig am bèste glii zrùck ùnd lüegsch dr d'Biidrääg vòm Nùtzer aa, esoo erkännsch schnäll, òb er de Wikipedia nùme schade wòt òder e unerfahrene Neulìng ìsch. Gang vò güete Absìchte uss ùnd brìng ìm Neuling bii, dass er e Fehler gmacht hät, motivier en abber zùm wittermache ùnd gìb em e zweiti Chance. Biet em au dinni Hìlf aa.

E Bèarbeitigschrieg wäge sachlige Ùnderschììd gältet au nìt als Vandalìsmùs.

Bèdrachtige ǜber Vandalìsmùs

D'Vandale sìn meistens anonym, d. h. si hän kei Nùtzerchònto ùnd editiere mìt ìhrer IP-Adräss. D'Wikipedia müeß als freii Ènzyklopädi mìt Vandalìsmùs läbe: vili anonymi Nùtzer mache au sìnnvòlli Bèarbeitige; wè'mer s Bèarbeite fǜr unaagmäldeti Nùtzer verhìndere däät, wäär de Schade fǜr d'Wikipedia größer wie de Nùtze.

Was düe, wènn i e Vandal èntdèck?

Wènn dr öbber vandaliere sìhsch: kei Panik.

• Mach sinni Bèarbeitige rùckgängig. Lüeg au drùf, dass dr di vorhèèrige Vèrsione brieft häsch ùnd di lètschti suberi Vèrsion wìderheerstèllsch. Benùtz au keini pèrsöönlige Aagrìff ìn de Zämmefassigszile, sodass dr de Stìmmig nìt schaadsch.
• Lüeg d'Lìste vòm Nùtzer sinne Bèarbeitige aa: vili Vandale mache sìch glii an mehrere Artikel z schaffe. Zù de Biidraagslìste chùnnsch, ìndèm dr ùf d'Schaltflächi Byträg bi me aagmäldete Nùtzer bzw. ùf d'IP-Adräss klìcksch. S cha güet sii, dass dr ǜber d'Biidraagslìste nò meh Vandalìsmùs fìndsch.
• Wènn er wittermacht, no schribsch en hööflig, abber bstìmmt ùf sinner Dìskùssioonssitte aa. Doo e Bispiiltèkscht, woo dr iifiege chasch:

Quèlletèkscht

Esoo sìht's nooch em Abspiichere uss

Sali und willchoo bi de Wikipedia! Wie de gseh häsch, cha mer d'Wikipedia-Inhalt frei verändere. Tastaturtest, unbegründeti Löschige, Werbig, Urheberrächtsverletzige und unsinnigi Biidrääg seh'mr abber nit esoo gern. Bruuch bitte de [[Wikipedia:Sandchaschte|Sandchaste]], wenn de öbbis ussbrobiere wotsch. Wie dr konschtruktiv mitschaffe chasch, isch uf de Sitte [[Wikipedia:Artikel]] noochzläse. Grüeß, --~~~~

Sali und willchoo bi de Wikipedia! Wie de gseh häsch, cha mer d'Wikipedia-Inhalt frei verändere. Tastaturtest, unbegründeti Löschige, Werbig, Urheberrächtsverletzige und unsinnigi Biidrääg seh'mr abber nit esoo gern. Bruuch bitte de Sandchaste, wenn de öbbis ussbrobiere wotsch. Wie dr konschtruktiv mitschaffe chasch, isch uf de Sitte Wikipedia:Artikel noochzläse. Grüeß, [dii Name]

• Wènn de Vandal deno allewiil nò nìt ùfhöört, no wändsch di an e Administrator òder wartsch, bìs eine vorbiilüegt. Èr cha de Nùtzer òder d'IP-Adräss spèrre. Ìn bsùnders schlìmme Fäll cha mer au ganzi IP-Beriich, d. h. alli IP-Adrässe vò me bstìmmte Ìnternètaabieter, spèrre. Doodemìt sòt mer allerdìngs vorsìchtig ùmgoh, wiil esoo au unschùldigi Nùtzer gspèrrt wère chönne. Wè'mer esoo-n-e Spèrri ussfiehrt, no sòt mer unbedìngt vorher briefe, òb's vòm IP-Beriich au nǜtzligi Biidrääg gee hät, ùnd keini allzüe lange Spèrrfrìste wähle.

Wèrkzügg zùm Bèkämpfe vò Vandale

Mediawiki-eigeni Wèrkzügg

• Mìthìlf vò de Gsìchtete Vèrsione cha mer ǜber verschììdeni Wèrkzügg Vandalìsmùs ùffìnde. Doodezüe ghöre d'Lìste vò Sitte mìt ungsìchtete Vèrsione ùnd s Süeche ìn Kategoribäum (obe als iigee statt de!).
• Di Lètschte Änderige sìn hìlfriich zùm Ùfdècke vò Vandalìsmùs. Di ungsìchtete Vèrsione sìn dört mìt-e-me rote Ussrüefezeiche füreghobe.
• Spezial:Beiträge/newbies sammelt d'Biidrääg vò neue Nùtzer.

IRC

• De Wikimedia-IRC-Dienschträchner zeigt di lètschte Änderige aa. Dört stoht au gschrììbe, wie vili Bytes ergänzt òder glöscht wòre sìn.

Brogrämm

• De Vandal Fighter ìsch e Brogrämmlì, woo di lètschte Änderige ǜberwacht ùnd Hìlfsmìttel bereitstèllt. Zwar fùnktioniert er ùf allne Sproochvèrsione, e baar Aawändige sìn abber nùme ùf de änglìschsproochige Wikipedia verwändbar.
• S Brogramm Lupin's Anti-Vandal Tool fǜllt d'Lùcke vò CDVF ùnd Cool Cat's Tools. 'S lüegt di lètschte Änderige aa, süecht nooch hüffigem Vandalìsmùs ùnd sètzt si als Revertierkandidate.