Dermatoz

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Dermatoz
XBT-10 L98.9
XBT-9-KM 702[1][2], 709.8[2], 702.8[2]
MeSH D012871
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dermatoz — (yun. δέρμα - dəri) müxtəlif dəri xəstəlikləri. Dermatoz həm anadangəlmə, həm də qazanılmış ola bilər.

İnsan dəri sistemi dermatozlar kimi tanınan xəstəliklərin geniş spektri, eləcə də bir çox qeyri-patoloji vəziyyətlərə (məs. müəyyən şərtlərdə melanonikiya) malikdir.[3][4]

Ümumi məlumat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həkimə müraciətlərin sayı az olsa da, minlərlə dəri xəstəlikləri təsvir edilmişdir. Bu şərtlərin təsnifatı çox vaxt nozoloji çətinliklərlə əlaqələndirilir, çünki əsas səbəblər və patogenetikalar çox vaxt məlum deyil.[5][6]

Çox vaxt insanlar nevroloji anomaliyalara, endokrin sistemdə pozuntulara və ya zəifləmiş immunitet vaxtı inkişaf edən neyrodermatit kimi zədələnmələrə meyllidirlər.

Dermatozun yaş məhdudiyyəti yoxdur və müxtəlif növləri var. Ən çox yayılan dermatit, ekzemapullu dəmrov xəstəlikləridir. Dermatozun başqa bir forması - qotur xəstəliyidir. Çox vaxt zəifləmiş immunitet səbəbindən baş verir.

Bir çox növ dəri xəstəlikləri daxili orqanların zədələnməsi nəticəsində yaranır. Hər bir dermatoz növü üçün ayrı bir müalicə proqramı lazımdır.

Dermatoza bədənin müxtəlif hissələri təsirlənir. Bundan əlavə, dermatoz ağır stress və ya immunitet sisteminin fəaliyyətinə təsir edən hər hansı bir xəstəlik nəticəsində baş verə bilər.

Dermatozun səbəbləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xəstəliyin simptomları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xəstəliyin inkişafının bütün mərhələlərində görünür, lakin insanın yaşından asılı olaraq simptomlar çox vaxt fərqlənir.

  1. Körpə yaşda qaşınma üzdə, qollarda və ya ayaqlarda olur (qaşınma dermatozu).
  2. Allergik reaksiyalar ən çox uşaq vaxtı baş verir.
  3. Yeniyetmə dövründə adətən üzdə sızanaqlar əmələ gəlir və seboreik dermatit də müşahidə olunur.
  4. Yaşlı insanlarda ziyillər əmələ gəlir.

Göbələkli, viruslu, irinli və parazitar dermatozlar yaşdan asılı olmayaraq əmələ gəlir.

Dəri patologiyasının klinik təzahüründən asılı olaraq 2 böyük qrupa bölmək olar:

  1. dəridə təzahürlərin yüngül olduğu, lakin ümumi simptomların müşahidə edildiyi xəstəliklər (qızdırma, zəiflik və s.).
  2. qaşınma, yanma, dərinin uyuşması, dəridə səpgilərin görünüşü, yaş ləkələri ilə müşayiət olunan xəstəliklər.[7]

Diaqnozu və müalicəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dermatozun diaqnozu aşağıdakı tədbirləri əhatə edir:

Dermatozun müalicəsi 2 qrupa bölünür:

  • Ümumi - antihistaminlərin təyin edilməsi
  • Yerli.

Dermatozun müalicəsi üçün fizioterapiya, pəhriz terapiyasından istifadə edilə bilər. Həmçinin dermatozda iltihab əleyhinə, qaşınma əleyhinə, antifungal, bərpaedici və antibakterial məlhəmlər, kremlər, gellər, losyonlar, yamalar, məhlullar istifadə olunur. Düzgün istifadə edildikdə, onlar hətta ciddi dəri zədələnmələrinə təsir göstərir. Həmçinin müalicə prosesində həkimlər təsirlənmiş hüceyrələri bərpa edən dərmanlardan istifadə edirlər.

  1. Якобзон, Людвиг Яковлевич. Дерматит  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
  2. Корсун В. Ф. Если у ребёнка дерматоз. — Минск, 1982.
  3. Корсун В. Ф. Заболевания кожи человека. — Минск, 1975.
  4. Л. П. Крысин. Толковый словарь иноязычных слов. — М., 1998. — 847 с.
  5. Толковый словарь русского языка / Под ред. Д. Н. Ушакова. — М.: Гос. ин-т «Сов. энцикл.»; ОГИЗ; Гос. изд-во иностр. и нац. слов., 1935—1940. (4 т.).
  6. Новый словарь иностранных слов // by EdwART, 2009.
  7. Толковый словарь Ефремовой. Ефремова Т. Ф. Новый словарь русского языка. Толково-словообразовательный. — М.: Русский язык, 2000.
  8. Быстрицкая Е.С. Внутренняя Картина болезни при аллергическом дерматозе
  1. Disease Ontology (ing.). 2016.
  2. 1 2 3 Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
  3. King LS. "What Is Disease?". Philosophy of Science. 21 (3). 1954: 193–203. doi:10.1086/287343.
  4. Bluefarb SM. Dermatology. Upjohn Co. 1984. ISBN 0-89501-004-6.
  5. Tilles G, Wallach D. "[The history of nosology in dermatology]". Annales de Dermatologie et de Venereologie (fransız). 116 (1). 1989: 9–26. PMID 2653160.
  6. Lambert WC, Everett MA. "The nosology of parapsoriasis". Journal of the American Academy of Dermatology. 5 (4). October 1981: 373–395. doi:10.1016/S0190-9622(81)70100-2. PMID 7026622.
  7. Корсун В. Ф. Заболевания кожи человека (Минск). 1975.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]