Sinir toxuması
Sinir toxuması — sinir sisteminin əsasını təşkil edən və onun funksiyalarının həyata keçirilməsi üçün şərait yaradan xüsusi strukturlar sistemi olan ektodermal mənşəli toxuma. Sinir toxuması sinir impulsları yaradaraq stimulları qəbul edir və bu impulsları orqanizmi ətraf mühitlə birləşdirərək effektora ötürür. Sinir toxuması orqanizmin toxumalarının, orqanların və sistemlərinin qarşılıqlı əlaqəsini və tənzimlənməsini təmin edir.
Sinir toxumaları sinir sistemini təşkil edir və sinir qanqliyası, onurğa beyni və beynin bir hissəsidir. Onlar sinir hüceyrələrindən - neyronlardan ibarətdir, ulduz formasındadır, uzun və qısa proseslər həyata keçirir. Neyronlar qıcıqlanmanı (afferent, sensor, reseptor və ya mərkəzdənqaçma neyronları) qəbul edir və həyəcanı əzələlərə, dəriyə, digər toxumalara, orqanlara (efferent, motor, motor və ya mərkəzdənqaçma neyronları) ötürür[1]. Sinir toxumaları bədənin koordinasiyalı işləməsini təmin edir.
Strukturu
[redaktə | mənbəni redaktə et]Sinir toxuması - əsas funksiyanı yerinə yetirən neyronlardan (neyrositlər) və neyronlar üçün xüsusi mikromühit təmin edən neyroqliyadan ibarətdir. O, həmçinin ependimaya (bəzi elm adamları onu qliadan təcrid edirlər) və bəzi mənbələrə görə, kök hüceyrələrə (üçüncü beyin mədəciyinin bölgəsində yerləşdirilib, oradan iybilmə lampasına və hipokampusun dişli girusuna köçürlər) aiddir. ).
Funksiyaları
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Qıcıqlanmanın qavranılması funksiyası;
- Sinir impulslarının yaranması və keçirilməsi;
- Sinir impulslarının işlək hüceyrələrə ötürülməsi;
- Sekretor (ekso- və endokrin) funksiya;
- Maneə funksiyası;
- Adaptasiya-trofik funksiya;
- Tənzimləyici funksiya (orqan və toxumaların işini tənzimləyir);
- Homeostatik funksiya[2] .
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Костюк П. Г., Жаботинский Ю. М., Червова И. А., Шерстнев В. В., Громов А. И. Большая Медицинская Энциклопедия. Arxivləşdirilib 2021-01-27 at the Wayback Machine
- ↑ Нервная ткань // Большая Медицинская Энциклопедия (3-е изд). под редакцией Б. В. Петровского.