Sola nin Manila
An Sola' nin Manila, saro sa pinakamarhay asin pinakapwerteng doongan sa Sur-solnopan na Asya, ini nanggad an nagtaong kagianan sa pagtalubo kan komersyo asin negosyo sa pag'oltan kan Filipinas asin kan saiyang mga kadolon na nasyon mala ta huli kaini nagbulos an pag'asenso sa mga paralibot na lugar kan Manila dawa kan dai pa naabot an mga Kastila.[1],
Ini may hiwas na 1,994 km2 (769.9 sq mi), asin laba nin kosang 190 km (118.1 mi). Namomogtak sa bandang habagatan kan Luzon, an mga kadolon kaini iyo an Kabite asin Metro Manila sa subangan, an Bulakan asin Pampanga sa amnayan, asin Bataan sa solnopan saka norte-solnopan.[2] An laogan sa sola' may bukang 19 km (11.8 mi) na napadakula abot 48 km (29.8 mi) sa pinakahalakbang na parte kaini. Pero an hiwas niya naghihira, poon sa 22 km (13.7 mi) sa saiyang ngawngaw asin nabuka padakula sa 60 km ( (37.3 mi) sa pinakahalagwat na banda.An mga isla nin Corregidor asin Caballo binabanga an ngawngaw kaini sa duwang lusatan, an saro mga 3.2 k m (2 mi) an lakbang kaini pasiring Norte asin saro naman mga 10.5 km (6.5 mi) pasiring bandang Habagatan. An Mariveles, parte kan probinsya nin Bataan, doongan sa may laog sana kan norteng daratangan asin an Sangley Point iyo an dating kinamomogtakan kan Cavite Naval Base.
Sa magkaibong kan sola' igwang mga panas na bulkaniko na patos sa kadodootan; sa parteng norte kaini 40km an rayo yaon an Bataan Peninsula asin sa habagatan kaini iyo an probinsya nin Kabite.
Nabalagbag sa daratangan niya iyo an Corregidor, 3 km an rayo sa Bataan asin kaiba an isla nin Caballo, sinuwsuway sa duwang lusatan an ngangaw kaini, saro sa Norte asin saro sa Sur. Sa lusatan sa habagatan yaon an Isla nin El Fraile asin medyo sa luwas kan daratangan kaini, pasiring sur, iyo an Isla nin Carabao. An El Fraile, sarong magapo na isla, mga 1.6 na ektarya an hiwas, iyo an namugtakan kan Fort Fort Drum, sarong matagom na konkreto asin aserong rogba na tinogdok kan Hokbong Estados Unidos sa pagkobkob kan daratangan sa sur kan Sola'. Sa harani sana sa norte asin sur kaini dakul pang mga pantalan kun saen namomogtak an mga lokal asin internasyonal na mga pwerto. Dakul na bilang nin mga bapor sa Norteng asin sa Sur na mga doongan an nagsusuporta sa mga aktibidad marino igdi sa sola' kani.
Mga panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source]- Fort Drum:Concrete Battleship of the Philippines
- Biophysical environment of Manila Bay – Then and now[permanent dead link]
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ Jacinto, G.S., Azanza, R.V.,Velasquez,I.B. and Siringan, F.P.(2006)."Manila Bay:Environmental Challenges and Opportunities" in Wolanski, E.(ed.) The Environment in Asia Pacific Harbours.Springer:Dordrecht, The Netherlands.p309-328.
- ↑ Jacinto, G.S., Velasquez, I.B., San Diego-McGlone,M.L.,Villanoy, C.L. and Siringan,F.B.(2006)."Biophysical Environment of Manila Bay - Then and Now", in Wolanski, E.(ed.)The Environment in Asia Pacific Harbours.Springer:Dordrecht,The Netherlands.p. 293-307.
