Tresi aur
| Laburnum anagyroides | |
|---|---|
| |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Ddim wedi'i restru: | Angiosbermau |
| Ddim wedi'i restru: | Ewdicotau |
| Ddim wedi'i restru: | Rosidau |
| Urdd: | Fabales |
| Teulu: | Fabaceae |
| Genws: | Laburnum |
| Rhywogaeth: | L. anagyroides |
| Enw deuenwol | |
| Laburnum anagyroides | |
Llysieuyn blodeuol (neu legume) yw Tresi aur sy'n enw lluosog. Mae'n perthyn i'r teulu Fabaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Laburnum anagyroides a'r enw Saesneg yw Laburnum.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Tresi Aur, Banadlen Ffrainc, Euron, Pyswydden.
Eraill yn yr un teulu yw: ffa soya (Glycine max), y ffa cyffredin (Phaseolus), pys gyffredin (Pisum sativum), chickpea (Cicer arietinum), cnau mwnci (Arachis hypogaea), pys per (Lathyrus odoratus) a licrs (Glycyrrhiza glabra).
Statws yng Nghymru
[golygu | golygu cod]Mae gerddi Bodnant yn fyd enwog am ei fwa o dresi aur. Nid yw tresi aur yn gynhenid i Gymru nac i Brydain ond maent wedi hadu’n naturiol mewn o leiaf un lle yn y Canolbarth. Mae nifer fawr o goed tresi aur yn tyfu‘n wyllt yn y cloddiau ar y tiroedd uchel yn yr ardal rhwng Llambed, Aberaeron a Chaerfyrddin. Yn 2010 roedd y coed yn anterth eu blodau yn ystod yr wythnos gyntaf ym mis Mehefin. Yn 2011 buont bron ar eu gorau ddechrau yr ail wythnos ym mis Mai dair wythnos ynghynt ac efallai yn fwy tymhorol na'r flwyddyn flaenorol pan oeddent yn hwyr iawn.[2]
Am y tresi aur hyn, ar y draffordd rhwng Synod Inn ac Aberaeron, mae coel mai capteniaid y llongau lleol ddaeth a phlanhigion o wledydd tramor a‘u dosbarthu yn yr ardal.[3]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Gerddi Kew; adalwyd 21 Ionawr 2015
- ↑ Bwletin Llên Natur rhifyn 52
- ↑ Bryan Jones ym Mwletin Llên Natur rhifyn 52
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- Y Bywiadur Gwefan Llên Natur
