drzewo

See also: drzewò, drżewo, and drzêwô

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *dȇrvo. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /dr̝ɛvɔ/
• IPA^(key): (15^th CE) /dr̝ɛvɔ/

Noun

drzewo n (related adjective drzewowy)

1. (attested in Lesser Poland) tree (large woody plant)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 1, 3:

     A bødze iaco drzewo (et erit tamquam lignum), iesz szczepono iest podlug czekøcych wod

     [A będzie jako drzewo (et erit tamquam lignum), jeż szczepiono jest podług ciekących wod]

   • 1915 [End of the 15th century], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543‎^[2], page 536:

     Wkazal... swyanthemu Pawlowy... Mychal archangyol ognyewe drzewo, a na thym drzewye grzeschne zwyeschano

     [Ukazał... Świętemu Pawłowi... Michał archanjoł ogniewe drzewo, a na tym drzewie grzeszne zwieszano]

2. (attested in Greater Poland) tree; wood, timber; chopped tree (tree as a material)
   • 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[3], 35, 18:

     Iestli drzewem kto vrazon søøcz vmarlbi (si ligno percussus interierit), nad krwyø wrogv pomsczono bødze

     [Jestli drzewem kto urażon sąc umarłby (si ligno percussus interierit), nad krwią wrogu pomszczono będzie]

   • 111v, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 1442:

     Forpedium vlg. kopito sz drzewa

     [Forpedium vlg. kopito sz drzewa]

   • 52v, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page c. 1500:

     Fissile lignum sczepne drzevo

     [Fissile lignum sczepne drzewo]

   • 1887, 1889 [1399], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume I, number 3092, Poznań:

     Iaco Comendor ne poslal swego luda po Janowo drzewo

     [Jako komendor nie posłał swego luda po Janowo drzewo]

   1. beam (large piece of timber or iron)
      • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[4], 6, 14:

        Vczyn sobye korab z drzewa heblowanego (fac tibi arcam de lignis laevigatis)

        [Uczyń sobie korab z drzewa heblowanego (fac tibi arcam de lignis laevigatis)]

3. spear; spear shaft
   • 1930 [c. 1455], “I Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[5], 20, 5:

     Gyni takesz boy stal syø przecyw Fylysteom, w nyemsze zabyl od boga dani sin Saltus bethleemski brata Golyata getheyskego, w gegosz kopyiv drzewo bilo iako nawoy tkaczow (cuius hastae lignum erat quasi liciatorium texentium)

     [Jiny takież boj stał się przeciw Filisteom, w niemże zabił *Odbogadany, syn Saltus betleemski, brata Golijata jetejskiego, w jegoż kopiju drzewo było jako nawoj tkaczow (cuius hastae lignum erat quasi liciatorium texentium)]

4. corruption of drzewiej
   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[6], 13, 10:

     Potem wznyosl Loth oczy y uszrzal wszitkyey zemye wloszcz, gesto szø wszitka rozlazla y wszitek Yordan drzewo, gez bil pan bog przewroczyl Sodoma y Gomora yako ray boszy (Lot... vidit omnem circa regionem Jordanis, quae universa irrigabatur antequam subverteret dominus Sodomam et Gomorrham, sicut paradisus domini, Biblia ołomuniecka: drziewe neż byl hospodyn podwratil Sodomu)

     [Potem wzniosł Lot oczy i uźrzał wszytkę ziemię u włośc[i], jeż to się wszytka rozlazła [i wszytek Jordan], drzewo nież był Pan Bog przewrocił Sodomę i Gomorę, jako raj boży (Lot... vidit omnem circa regionem Jordanis, quae universa irrigabatur antequam subverteret Dominus Sodomam et Gomorrham, sicut paradisus domini, Biblia ołomuniecka: drziewe neż byl hospodyn podwratil Sodomu)]

Derived terms

(adjectives):

• drzewiany
• drzewny

(nouns):

• bobkowe drzewo
• boże drzewo
• bukowe drzewo
• cisowe drzewo
• drzewce
• drzewie
• drzewina
• drzewko
• drzewo balsamowe
• drzewo brzoskwiniowe
• drzewo brzozowe
• drzewo jabłonowe
• drzewo latoroślne
• drzewo olszowe
• drzewo orzechowe
• drzewo owocne
• drzewo palmowe
• drzewo sosnowe
• drzewo sykomorowe
• drzewo związane
• drzewotocz
• drzewsko
• dziwne drzewo
• fikowe drzewo
• gdulne drzewo
• grabowe drzewo
• gruszczane drzewo
• głogowe drzewo
• jałowcowe drzewo
• kamienne drzewo
• kruchkie drzewo
• kruszczane drzewo
• mirtowe drzewo
• morowe drzewo
• oliwne drzewo
• osikowe drzewo
• paradyżowe drzewo
• rajskie drzewo
• sadzące drzewo
• świrkowe drzewo

Related terms

(nouns):

• drzewianka

Descendants

• Polish: drzewo
• Silesian: drzewo

References

• Boryś, Wiesław (2005) “drzewo”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “drzewo”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Mańczak, Witold (2017) “drzewo”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “drzewo”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “drzewo”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “drzewo”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

drzewo

Etymology

Inherited from Old Polish drzewo.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈdʐɛ.vɔ/

• (Middle Polish) IPA^(key): (16^th c.) /ˈdr̝ɛ.vɔ/, (17^th–18^th c.) /ˈdʐɛ.vɔ/

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Audio 3:

  (file)

• Rhymes: -ɛvɔ
• Syllabification: drze‧wo

Noun

drzewo n (diminutive drzewko, related adjective drzewny)

1. (countable) tree (large woody plant)
   1. (Middle Polish) bush

      Synonym: krzew

   2. (Middle Polish) tree stump

      Synonym: pień

2. (uncountable) tree; timber (wood as a material from a chopped tree)

   Synonym: drewno

   1. (Middle Polish) wooden boat

      Hypernym: łódź

   2. (Middle Polish) wooden pagan idol

      Hypernym: bożek

   3. (Middle Polish) worthless or undurable object, especially wooden

      Near-synonyms: see Thesaurus:badziewie

   4. (Middle Polish) splinter (broken off piece of wood)

      Synonym: drzazga

   5. (Middle Polish) wooden board for writing

      Hypernym: tablica

3. (countable, sciences) tree (representation of objects in a hierarchy)
4. (uncountable, music) wood (woodwind instruments collectively)
5. (countable, obsolete) spear

   Synonym: włócznia

6. (obsolete, uncountable) wood (substance making up the central part of the trunk and branches of a tree)

   Synonym: drewno

7. (countable, obsolete) idiot; fool

   Synonyms: see Thesaurus:głupiec

8. (countable, obsolete, chemistry) tree (mass of crystals, aggregated in arborescent forms, obtained by precipitation of a metal from solution)
9. (Middle Polish) beam of a cross
   1. (Middle Polish) cross on which Jesus Christ died
10. (Middle Polish, medicine) medicine from a tree of the species Guaiacum

Declension

Declension of drzewo

	singular	plural
nominative	drzewo	drzewa
genitive	drzewa	drzew
dative	drzewu	drzewom
accusative	drzewo	drzewa
instrumental	drzewem	drzewami
locative	drzewie	drzewach
vocative	drzewo	drzewa

Derived terms

(adjectives):

• drzewiasty

(proverbs):

• im dalej w las, tym więcej drzew
• na pochyłe drzewo wszystkie kozy skaczą

(nouns):

• balsamodrzew
• białodrzew
• chirurg drzew
• drzewiak
• drzewo chlebowe
• drzewo genealogiczne
• drzewo kauczukowe
• drzewo mangowe
• drzewo oskrzelowe
• drzewo wiadomości dobrego i złego
• drzewostan
• kosodrzewina

(verbs):

• spadać na drzewo impf

Related terms

(adjectives):

• bezdrzewny

(adverbs):

• bezdrzewnie

(nouns):

• bezdrzewność
• drewno

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), drzewo is one of the most used words in Polish, appearing 18 times in scientific texts, 4 times in news, 5 times in essays, 44 times in fiction, and 20 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 91 times, making it the 696th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• drzewo in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• drzewo in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “drzewo”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “DRZEWO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 14.03.2019
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “drzewo”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “drzewo”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “drzewo”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 572

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish drzewo.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈdʐɛ.vɔ/
• Rhymes: -ɛvɔ
• Syllabification: drze‧wo

Noun

drzewo n (diminutive drzewko)

1. wood; timber (material from cut trees)
2. wood (substance making up the central part of the trunk and branches of a tree)
3. tree (large woody plant)

   Synonym: strōm

Declension

Declension of drzewo

	singular	plural
nominative	drzewo	drzewa
genitive	drzewa	drzewa
dative	drzewu	drzewōm
accusative	drzewo	drzewa
instrumental	drzewym	drzewami/drzewōma
locative	drzewie	drzewach
vocative	drzewo	drzewa

Derived terms

(adjectives):

• drzewianny

Further reading

• drzewo in dykcjonorz.eu
• drzewo in silling.org