Harpaliko (luno)
|
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Harpaliko. |
| Harpaliko | |
| Natura satelito de Jupitero (XXII) | |
 | |
| satelito de Jupitero • neregula satelito | |
|---|---|
| Oficiala nomo | Jupitero XXII[1] |
| Aliaj nomoj | S/2000 J 5 |
| Nomita laŭ | Harpalyce vd |
| Malkovro | |
| Malkovrinto | - Scott S. Sheppard - David C. Jewitt |
| Dato de malkovro | 23-a de novembro 2000[1] |
| Loko de malkovro | Mauna Kea[1] |
| Orbitaj ecoj | |
| Granda duonakso - Periapsido - Apoapsido |
21 063 832 km 15 922 340 km vd 26 205 324 km vd |
| Discentreco | 0,2440910 |
| Klinangulo | 147,22372° (rilate al la ekliptiko) |
| Periodo | 624,54 tagoj |
| Fizikaj ecoj | |
| Diametro | 4,4 km (averaĝe)[2] |
| Maso - Denso |
~1,2 × 1014 kg ~2,6 × 103 kg/m3[2] (hipoteze) |
| Atmosferaj kaj surfacaj ecoj | |
| Surfaca temperaturo | ? |
| Albedo Geometria albedo |
~0,04[2] (hipoteze) 0,04 vd |
| Observaj ecoj | |
| Videbla magnitudo | 22,2[2] |
Harpaliko estas neregula satelito de Jupitero, kiu havas retrogradan orbiton.
Malkovro
[redakti | redakti fonton]Ĝin malkovris Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Yanga R. Fernández kaj Eugene A. Magnier, post observoj de la 23-a de novembro 2000.
Ili anoncis la 5-an de januaro 2001 ĝian malkovron (samtempe ke tiu de dek aliaj lunoj)[3]. Ĝi ricevis la maldaŭran nomon S/2000 J 5.
Nomo
[redakti | redakti fonton]La 22-an de oktobro 2002, IAU aprobis[4] por ĝi la nomon Harpaliko, (greke; Άρπαλυκη)[5], princino de Arkadio, kiu, laŭ helena mitologio, suferis inceston far de sia patro Klimeno.
Orbito
[redakti | redakti fonton]Ĝia estas ano de la ananka grupo, grupo de retrogradaj lunoj kies orbitoj havas grandajn duonaksojn inter 19 300 000 kaj 22 700 000 km, kaj klinecojn inter 145,7° kaj 154,8° rilate al la Jupitera ekvatoro.
-
Diagramo montranta la orbitojn de la neregulaj jupiteraj satelitoj. La ananka grupo estas videbla en centro-maldekstro. -
Diagramo montranta la inklinaciojn de la ĉefaj anoj de la ananka grupo en funkcio de la grandaj duonaksoj.
Notoj kaj referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Paĝaro pri planeda nomenklaturo ĉe la retejo de la usona geologia agentejo USGS (angle)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Planetary Satellite Physical Parameters (angle)
- ↑ IAUC 7555: SATS de Jupiter; 2001B; 2001C (angle)
- ↑ AUC 7998: P/2002 T5; Sats OF JUPITER (angle)
- ↑ Angle, ĝi ricevis la nomon de Harpalyke, laŭ regulo kiu volas, ke la nomo de retrogradaj lunoj finiĝu per "e" (tio, kiu estas neebla en esperanto)
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- pole Harpaliko, el "Księżyce planet Układu Słonecznego" Arkivigite je 2010-02-23 per la retarkivo Wayback Machine
- angle Harpaliko (angla versio) Arkivigite je 2010-05-21 per la retarkivo Wayback Machine
- france Dekunu novaj jupiteraj satelitoj S/2000 J1...S/2000 J 11, el la paĝaro de Jean-Michel
- germane La ananka grupo (el "Projekto Luno")
| ||||||||||||||||||
