André Gorz

André Gorz
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Gerhart Hirsch, Gérard Robert Karl Jakob Horst
Jaiotza	Viena, 1923ko otsailaren 9a
Herrialdea	Frantzia Austria
Lehen hizkuntza	frantsesa
Heriotza	Vosnon, 2007ko irailaren 22a (84 urte)
Heriotza modua	suizidioa
Hezkuntza
Heziketa	Swiss Federal Institute of Technology in Lausanne (en) Lyceum Alpinum Zuoz (en)
Hizkuntzak	frantsesa alemana
Jarduerak
Jarduerak	ekonomialaria, kazetaria, filosofoa, idazlea, soziologoa, ekintzaile ekologista, politologoa eta iritzi-kazetaria
Enplegatzailea(k)	Le Nouvel Obs (en) L'Express Les Temps modernes
Lan nabarmenak	ikusi Paths to Paradise: On the Liberation from Work (en) Q119208338
Influentziak	Ivan Illich, Karl Marx, Jean-Paul Sartre, Edmund Husserl, Herbert Marcuse, Max Weber, Jürgen Habermas eta Theodor Wiesengrund Adorno
Mugimendua	Ekologismoa desazkundea
Izengoitia(k)	Michel Bosquet

André Gorz (Viena, Austria, 1923ko otsailaren 9a - Vosnon, Frantzia, 2007ko irailaren 22a) frantses idazle eta filosofoa izan zen, jatorriz austriarra.

Biografia

Naziek Austria berenganatu zutenean Suitzara joan zen ikastera (judua zuen aita), gerra amaitu zen arte. Bere lehen liburuan Le traître (1955, "Traidorea") azaldu zituen bere bizitzako pasarte horiek. 1948an Frantziara jo zuen, eta kazetari-lanetan jardun zuen (Paris-Presse, L´Express). Temps Modernes aldizkariaren zuzendaritzako kide izendatu zuten 1960an, eta Nouvel Observateurren sortzaileetakoa izan zen 1964an.

Desazkunde terminoa Gorzek erabili ei zuen lehen aldiz, 1972ko ekainaren 13an, Le Nouvel Observateur aldizkariak antolatutako debate batean. Debatean MITn hazkundearen mugei buruzko txostenaz eztabaidatu zen.

«	Oreka globalaren baldintza bat da, ekoizpen materialaren hazkunderik eza, edo are gehiago, desazkundea. Oreka global hori bateragarria al da sistemaren biziraupenarekin?	»
—André Gorz, 1972/06/13

Ezkerreko mugimendu eta alderdiei oso loturik ibili izan zen beti, eta bere obran lana, langileria, ingurumena, kapitalismoa eta sozialismoaren bilakaera aztertu zituen. Aipagarriak ditu honako liburuok: Ecologie et politique (1978, "Ekologia eta politika"), Adieux au proletariat. Au-delá du socialisme (1981, "Agur proletalgoari. Sozialismotik haratago"), Les chemins du paradise (1983, "Paradisuko bideak"), Capitalisme, socialisme, écologie (1988, "Kapitalismoa, sozialismoa, ekologia"), Miséres du présent, richesse du possible (1997, "Oraingo miseriak, noizbaiteko aberastasuna"). Gorzen iritziz, lanaren bilakaerak ezinezko egin du Karl Marxen iragarpenak gauzatzea, eta zalantzan jartzen du marxismoak langileriari egotzitako eginkizun historiko mesianikoa.

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

• Datuak: Q84352
• Multimedia: André Gorz / Q84352