مسعود رجوی

مسعود رجوی

مَسعود رَجَوی (زاده ۱۳۲۷ در طبس)، از اعضای سازمان مجاهدین خلق در دهه آخر حکومت پهلوی و رهبر فعلی این سازمان و مسئول شوراي ملي مقاومت ايران ميباشد.

سازمان مجاهدین خلق ایران

رجوی در سال ۱۳۴۶ در سن ۱۹ سالگی به عضویت سازمان مجاهدین درآمد. وی تا سال ۵۰ و دستگیری سمت بالایی در سازمان نداشت. مسعود رجوی پس از بازگشت از اردن (که به عنوان مترجم هیئت اعزامی با الفتح به آنجا رفته بود) به رده دوم کادر مرکزی راه یافت. وی در تابستان ۵۰ توسط ساواک دستگیر شد.

دستگیری و زندان

به گفته برخی منابع مسعود رجوی بمدت ۷ سال تا زمانیکه از زندان آزاد شد تحت شکنجه‌های بسیار قرار گرفت. آیت‌الله طالقانی درمورد مقاومت‌های مسعود رجوی درزندان گفت: شکنجه گرها از اسم مسعود رجوی وحشت داشتند، از اسم موسی خیابانی وحشت داشتند. در اثر فعاليتهاي بين المللي دكتر كاظم رجوي (برادر بزرگتر مسعود) وی بر خلاف سایر سران سازمان به اعدام محکوم نشد .

وی در سی‌ام دی‌ماه ۱۳۵۷ به همراه آخرین گروه از زندانیان سیاسی آزاد شد.

پس از انقلاب

مسعود رجوی در اولین سخنرانی خود در ۴ اسفند ۵۸ در دانشگاه تهران اولین موضعگیری سازمان مجاهدین را اعلام نمود . وی اظهار داشت: هیچ‌گونه تضییق نظامی و سیاسی برای انقلابیون اصیل و جان برکف که از قدیم می‌جنگیده‌اند نباید به‌وجود آید/محاکمات در دادگاههای علنی مردمی برگزار شود و نمایندگان اقشار مختلف مردم و عموم اقشار و طبقات و نیروهای مبارز و انقلابی در هر موردی شاهد و قاضی محاکمات باشند./انتصابهای مختلف نظامی و سیاسی و اداری به‌خصوص در حد کادرهای طراح و رهبری کننده با نظر شوراهای مردمی صورت گیرد.[۱]

بدنبال کشته و دستگیر شدن تعداد قابل توجهی از اعضا و هواداران مجاهدین و حملات به مراکز آنها در شهرهای مختلف، در ۲۲خرداد سال ۱۳۵۹ رجوی طی یک سخنرانی تحت عنوان چه باید کرد؟ که در استادیوم امجدیه برگزار گردید دست به افشاگری علنی در مورد نقش مقامات جمهوری اسلامی در چماقداری‌ها و سرکوب آزادی‌ها نمود. در این میتینگ بیش از ۱۵۰ هزار نفر از مردم تهران شرکت نمودند. خود این سخنرانی مورد هجوم چماقداران و زخمی نمودن تعداد زیادی از هواداران سازمان گردید. در این میتینگ مسعود رجوی خمینی و نظام او را به چالش کشید و به گسترش اختناق اعتراض کرد. در جریان حمله به این میتینگ یکی از هواداران مجاهدین بنام مصطفی ذاکری به قتل رسید و تعداد بسیاری مجروح گردیدند.[۲] ۲۲ خرداد ۱۳۵۹– ۱۲ ژوئن: میتینگ مجاهدین در امجدیه تهران

بعد از انقلاب رجوی در رأس سازمان مجاهدین فعالیت‌های سیاسی این سازمان را در سراسر کشور گسترش داد. وی همچنین اقدام به برگزاری کلاس‌های آموزش ایدئولوژی در دانشگاه صنعتی شریف تحت عنوان «تببین جهان» نمود.

همزمان سیمای جمهوری اسلامی اقدام به پخش برنامه‌ای تحت عنوان تفسیر سوره حمد توسط آیت‌الله خمینی در تلویزیون نمود. این برنامه در زمانی پخش می‌شد که با توجه به همسویی برخی گروه‌های چپ‌گرا با نظام حاکم تلویزیون ایران صحنه مناظره‌های متعددی میان روحانیونی نظیر محمد بهشتی با چهره‌های مطرح چپ نظیر نورالدین کیانوری، فرخ نگهدار و احسان طبری بود.

خروج از ایران

سی خرداد نقطه پایانی بر تقابل مسالمت آمیز سازمان مجاهدین خلق با ساختار سیاسی جمهوری نوپای اسلامی به رهبری آیت‌الله خمینی بود و رهبری سازمان با به خیابان آوردن هواداران و کادرهای نظامی سعی کرد تا مخالفت خود با حکومت را در قالبی جدید و وسیع به عرصه عمومی جامعه بکشاند. چند روز بعد اما در تیرماه سال۱۳۶۰ پس از آنکه آیت‌الله خمینی در پی رای عدم کفایت مجلس اول شورای اسلامی، فرمان عزل بنی‌صدر را امضا کرد مسعود رجوی به همراه ابوالحسن بنی صدر از تهران به پاریس پرواز نمود و عملا درگیری نظامی بین مجاهدین و جمهوری اسلامی صورتی رسمی و علنی به خود گرفت. این پرواز از پایگاه یکم شکاری تهران به هدایت خلبان بهزاد معزّی، خلبان اختصاصی محمّد رضا پهلوی صورت گرفت.

با شروع فاز مقاومت مسلحانه و زندگی مخفی اعضای سازمان در خانه‌های تیمی خود متمرکز شدند.در این فاز یا مرحله رویارویی مجاهدین و آیت‌الله خمینی به یک جنگ مسلحانه تبدیل گردید. مجاهدین در شروع این مرحله اعلام داشتند که رژیم جمهوری اسلامی هیچ زبان دیگری نمی‌فهمد. کار اصلی این خانه‌ها که نامتمرکز عمل می‌کردند، عملیات بر روی روحانیّون (بخصوص نمایندگان خمینی در ارگانها) و اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شکنجه‌گران زندانها بود..

اشرف ربیعی همسرمسعود رجوی و قائم‌مقام او موسی خیابانی مدتی بعد طی در پی افشای پی در پی خانه‌های تیمی سازمان، در درگیری مسلحانه کشته شدند و طی ماهها و سالهای بعد تعداد زیادی از اعضای دیگر این گروه نیز پس از دستگیری اعدام شدند.

دامنه این ترورها که صدها نفر را در اوایل دهه ۶۰ شامل می‌شد علاوه بر تعدادی از اعضای درجه اول جمهوری اسلامی نظیر آیت‌الله بهشتی، محمدعلی رجایی رییس جمهور، محمد جواد باهنر نخست وزیر، ائمه جمعه شهرهای اصلی ایران، شامل عناصری از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود.

در این حین مسعود رجوی پایگاه فرماندهی سازمان مجاهدین را در فرانسه قرار داده بود. اما در اثر یک معامله برای آزادسازی گروگانهای فرانسوی در لبنان، دولت فرانسه به مسعود رجوی برای خروج از خاک فرانسه فشار آورد. مسعود رجوی از فرانسه اخراج شد و بر اساس توافق با دولت صدام حسین که در حال جنگی گسترده با ایران بود راهی عراق شد تا فاز دیگری از عملیات مسلحانه علیه حکومت را سازماندهی کند.

ورود به عراق

پرونده:Massoud Rajavi.jpg

مسعود رجوی مورد استقبال رئيس جمهور سابق عراق صدام حسين قرار ميگيرد

در سال ۱۳۶۴ دولت فرانسه به‌درخواست جمهوری اسلامی در ازای آزادی گروگانهای فرانسوی در لبنان حکم به اخراج رجوی از فرانسه و منع فعالیت سازمان مجاهدین در خاک فرانسه داد. رجوی پیش از این با نمایندهٔ دولت عراق بیانیهٔ صلح امضاء کرده بود. البته بعداً مشخص شد که دولت ایران درخواست استرداد او را کرده بود که از طرف فرانسه مورد قبول واقع نشد.

مسعود رجوی بهمراه تعداد کثیری از اعضای مجاهدین مقیم فرانسه به عراق رفت. این مهاجرت سرفصلی مهم در تاریخچهٔ مجاهدین و نبرد آنها با جمهوری اسلامی بود. مسعود رجوی به هنگام ورود به عراق مورد استقبال رسمی معاون رئیس جمهور وقت عراق قرار گرفت. رجوی در عراق ارتشی بنام ارتش آزادی‌بخش ملی رامتشکل از اعضای سازمان مجاهدین و کلیهٔ افرادی که خواهان مبارزه با رژیم جمهوری اسلامی بودند پایه‌ریزی کرد.[۳]

محمد محمدی ری شهری وزیر وقت اطلاعات ایران، در بارهٔ مهاجرت رجوی به عراق در خاطرات خود می‌گوید که با روی کار آمدن دولت گلیست‌ها در فرانسه میل دولت آن کشور به بهبود روابط با ایران افزایش یافته و هیأت‌هایی از طرفین از دو کشور دیدار کردند. شرط دولت ایران برای بهبود روابط با فرانسه اخراج مجاهدین بوده‌است. دولت فرانسه نهایتاً ضرب الاجلی برای خروج رجوی تعیین می‌کند. به گفتهٔ ری شهری دولت‌های اتریش و اسپانیا و برخی دولت‌های دیگر خبر درخواست پناهندگی رجوی و رد آنرا به دولت ایران اعلام کرده بودند و همزمان دولت ایران در تلاش بود با استفاده از پلیس بین‌الملل وی را بازداشت و به ایران منتقل کند. وی می‌نویسد که مجاهدین ابتدا قصد مهاجرت به سوییس و استفاده از بیطرفی و وجود کانتن‌های مختلف در آن کشور را داشته‌اند اما پس از آنکه از طریق تخلیهٔ تلفنی سفارت ایران از قصد دولت ایران برای همکاری با اینترپل مطلع شدند راه عراق را در پیش گرفتند. به گفته ری شهری مجاهدین در سالهای دهه ۶۰ اطلاعات با ارزشی از طریق تخلیهٔ تلفنی اماکن سیاسی و نظامی ایران بدست می‌آوردند. به گفتهٔ ری شهری مجاهدین موفق به جذب ۲۵۰۰ نفر از میان اسرای ایرانی در اردوگاههای عراق شده و همچنین طی عملیات‌های آفتاب و چلچراغ به ترتیب ۲۱۶ و ۱۵۰۰ نفر از سربازان ایرانی را اسیر کردند.

پس از حملهٔ آمریکا به عراق

از زمان اشغال خاک عراق توسط نیروهای آمریکایی از آقای رجوی خبری نبود .اما از بهمن ۱۳۸۷ پس از بیرون آمدن نام سازمان مجاهدین خلق از لیست سازمانهای تروریستی اروپا تا به حال پیام‌های صوتی متعددی از وی پخش می‌شود که او در آن‌ها به صورت مستقیم با اعضای سازمان در شهر اشرف صحبت می‌کند. به این ترتیب شایعه مرگ او تکذیب شده‌است.

پیامی از وی در دهم اسفند ۱۳۸۷ در پاسخ به ولی فقیه جمهوری اسلامی که در دیدار با رئیس جمهور عراق، خواهان «عملی شدن توافقها» علیه مجاهدین شده بود، منتشر شد.

پس از حمله آمریکا به عراق وضعیت سازمان مجاهدین در عراق در معرض بی ثباتی قرار گرفت. اعضای این سازمان در اردوگاهی به نام قرارگاه اشرف اسکان داده شده‌اند و ارتش آزادی بخش خلع سلاح شده‌است. تعدادی از اعضای مجاهدین بدلیل شرایط سخت بعد از جنگ از سازمان جدا شدند که برخی از آنها به ایران برگردانده شده و برخی دیگر به کمپ دیگری در شمال عراق منتقل گردیدند. اما سایر اعضای سازمان در قرارگاه اشرف حضور دارند.

در تاریخ ۲۳ ژوئن مجلسین انگلیس حکم به خارج کردن این سازمان از لیست تروریستی خود کردکه تحول بزرگی در تاریخچه این سازمان بعد از جنگ ۲۰۰۳ محسوب می‌شود.

علاوه براین در ۲۶ژانویه ۲۰۰۹ اتحادیه اروپا نهایتا به حکم دادگاههای عالی اروپا تن داد و نام سازمان مجاهدین خلق ایران را از لیست سازمانهای تروریستی خود خارج نمود.

اخیرا بیش از ۱۰۰ عضو پارلمان اروپا از پرزیدنت اوباما خواستند که نام مجاهدین خلق را از لیست سازمانهای تروریستی آمریکا حذف نماید. قانونگذاران در نامهیی گفتند که سازمان مجاهدین خلق ایران «به‌وضوح نشان داده‌است» که دشمن بنیادگرایی اسلامی است.

کمیته پارلمانی ایران آزاد که ازحمایت اکثریت مجلس عوام و بیش از۲۰۰عضو مجلس اعیان برخوردار است، اعلام کرد: در یک کنفرانس مطبوعاتی در مجلس عوام بریتانیا، اعلام شد که بیش از ۱۸۰ نماینده از هر دو مجلس و از احزاب مختلف با ارسال نامه‌ای به پرزیدنت باراک اوباما از وی خواهان حذف نام گروه اصلی آپوزیسیون ایرانی، سازمان مجاهدین خلق ایران از لیست سازمانهای تروریستی خارجی گردیدند. لرد کوربت رئیس کمیته پارلمانی ایران آزاد اعلام کرد قانونگذاران بریتانیایی بخشی از ۵۰۳ پارلمانتر اروپایی هستند که ابتکار عمل جدید در رابطه با اتخاذ سیاست جدید در قبال ایران را به آمریکا پیشنهاد کرده‌اند.

وضعیت نامعلوم مسعود رجوی

از زمان اشغال خاک عراق توسط نیروهای آمریکایی کسی نمی داند مسعود رجوی کجاست. بنابه گزارش بی بی سی در فروردین ۱۳۸۸ از زمان اشغال خاک عراق توسط نیروهای آمریکایی از آقای رجوی خبری نیست و کسی نمی‌داند که آیا رهبر مجاهدین هنوز زنده‌است یا نه، هرچند اکثرا معتقدند که او مرده‌است. از آن زمان تا کنون هیچ عکس و فیلمی از مسعود رجوی منتشر نشده و وی در مکان‌های عمومی ظاهر نشده و تنها مستندی که برای اثبات زنده بودن وی ارائه شده پیام‌های صوتی مربوط به عاشورای سال ۱۳۸۸ بوده که متشکل از ده پیام در هر شب از شب‌های ماه محرم است. برخی از کارشناسان در صحت و اصالت این پیام‌ها تردیدهایی کرده اند..گمانه زنی هایی مبنی بر کشته شدن او در یکی از بمباران هایی که توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی انجام گرفته است میشود. مواضع مجاهدین خلق چندین بار مورد هجوم هوایی قوای جمهوری اسلامی واقع شده است که یکی از انها حمله هوایی و بمباران پایگاه مجاهدین در سال 1995 به فرماندهی سعید امامی معاون وقت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی است.