جلال عبده
جلال عبده | |
|---|---|
 | |
| وزیر امور خارجهٔ ایران | |
| دوره مسئولیت ۲۲ خرداد ۱۳۳۸ – ۱۱ مرداد ۱۳۳۸ | |
| پادشاه | محمدرضا شاه پهلوی |
| نخست‌وزیر | منوچهر اقبال |
| پس از | علی‌اصغر حکمت |
| پیش از | عباس آرام |
| نمایندهٔ دائم ایران در سازمان ملل متحد | |
| دوره مسئولیت ۱۳۳۴ – ۱۳۳۸ | |
| پس از | علیقلی اردلان |
| پیش از | مهدی وکیل |
| سفیر ایران در ایتالیا | |
| دوره مسئولیت ۱۳۴۷ – ۱۳۵۰ | |
| پس از | محمدعلی مسعود انصاری |
| پیش از | علینقی سعید انصاری |
| سفیر ایران در هند | |
| پس از | فریدون آدمیت |
| پیش از | محمدرضا امیرتیمور |
| نماینده مجلس شورای ملی | |
| حوزه انتخاباتی | تهران (دوره‌های چهاردهم و پانزدهم) |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۲۸۸ بروجرد |
| درگذشته | ۱۳۷۵ تهران |
| ملیت |  ایران |
| پیشه | قاضی، قانونگذار و دیپلمات |
جلال عَبدُه، (۱۲۸۸ بروجرد – ۱۳۷۵ تهران[۱]) قاضی، قانونگذار و دیپلمات دوره پهلوی بود که در مجامع بین‌المللی شهرت یافت.
او از جانب سازمان ملل متحد مدتی حکمران گینه بیسائو غربی بود.[۲]
پدرش شیخ محمد عبده[۳] سالها رئیس دادگاه انتظامی قضات و مدرس مدرسه معقول و منقول بود و درتدوین قانون مدنی ایران نقش داشت.[۴] خودش نیز در سوئیس درس خواند و دکترای حقوق گرفت.
نام جلال عبده پس از شهریور ۱۳۲۰ بر سر زبان‌ها افتاد زمانی که در مقام دادستان دیوان کیفر گروهی از مسئولان امنیتی دوران رضاشاه، همچون پزشک احمدی و سرپاس مختاری را به جرم قتل آیت‌الله مدرس، محمد فرخی‌یزدی و نصرت‌الدوله فیروزمیرزا به محاکمه کشید.[۴][۵]
عبده با این شهرت، در سال ۱۳۲۲ در انتخابات دوره چهاردهم مجلس شورای ملی شرکت کرد و به عنوان نماینده تهران به مجلس راه یافت. در دوره بعد (پانزدهم) نیز کرسی نمایندگی را حفظ کرد. سپس از وزارت دادگستری به وزارت امورخارجه منتقل شد و کرسی سفارت ایران در هند را از آن خود کرد.
جلال عبده سپس به جای علیقلی اردلان سمت نمایندگی دائم ایران را در سازمان ملل به عهده گرفت. در این سمت در کنفرانس باندونگ به عنوان رئیس هیئت ایرانی شرکت کرد.[۶] و از جانب سازمان ملل به مأموریت‌هایی در کشورهای کامرون و گینه نو فرستاده شد.[۵] دکتر جلال عبده از جانب سازمان ملل مدتی حکمران گینه نو غربی غربی بود.[۲]
جلال عبده مدت کوتاهی مقام وزارت امورخارجه را به‌دست‌آورد، ولی به دلیل دخالت شاه استعفاء داد. در سالهای پایانی عمر، مدیرعامل کانون بانک‌ها و رئیس جمعیت ایرانی طرفدار ملل متحد بود.[۵] او خاطرات سیاسی‌اش را در کتابی با عنوان چهل سال در صحنه قضائی، سیاسی، دیپلماسی ایران و جهان به رشته تحریر درآورده که به کوشش مجید تفرشی در مؤسسه خدمات فرهنگی رسا منتشر شده‌است.[۷]
جلال عبده برادر علی عبده، مشت‌زن و بنیانگذار باشگاه پرسپولیس و بولینگ عبده بود.
جستارهای وابسته
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- ↑ «جلال عبده». مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران. ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۲ مه ۲۰۱۵.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ عاقلی، باقر (۱۳۸۰). روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی - جلد دوم. تهران: گفتار. ص. ۱۴۶.
- ↑ حزین بروجردی، حسین. تذکره حزین: دورنمایی از شهرستان بروجرد. (بی جا): مجمع متوسلین به آل محمد (ص)، 1380. ص 492
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «بازخوانی نقش ایران در سازمان ملل». روزنامه ایران. ۲۱ مهر ۱۳۸۴. ص. یوسف ناصری. دریافت‌شده در ۲۱ شهریور ۱۳۸۸.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ محمود طلوعی (۱۳۸۱)، «کتابها و یادها»، چهره‌ها و یادها، نشر علم، ص. ۶۶۴ تا ۶۶۶، شابک ۹۶۴-۴۰۵-۱۵۴-۸
- ↑ دبیری، محمدرضا: دیپلماسی ایرانی: وزیر خارجه‌ای که پایش را در وزارت خارجه نگذاشت! بایگانی‌شده در ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine، بازدید: سپتامبر ۲۰۱۱.
- ↑ محمود طلوعی (۱۳۷۰)، «فصل دوم٫ مقدمات انقلاب»، داستان انقلاب، تهران: نشر علم، ص. ۱۲۵، شابک ۹۶۴-۴۰۵-۱۹۸-X
منابع
[ویرایش]- سالنامه دنیا - سال ۱۳۵۴ - ص ۲۷۳
- دولتهای ایران از میرزا نصرالله خان مشیرالدوله تا میرحسین موسوی، به کوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.، تهران: سازمان چاپ و انتشارات، ۱۳۷۸، شابک ۹۶۴-۴۲۲-۱۴۷-۸