قمر (سوره)
قمر | |||||
---|---|---|---|---|---|
دستهبندی | مکی | ||||
اطلاعات آماری | |||||
ترتیب در قرآن | ۳۷ | ||||
جزء | ۲۷ | ||||
شمار آیهها | ۵۵ | ||||
شمار واژهها | ۳۴۷ | ||||
شمار حرفها | ۱۵۰۶ | ||||
متن سوره | |||||
متن سوره با خط عثمانی | |||||
|
|
سورهٔ قمر سورهٔ ۵۴ از قرآن است و ۵۵ آیه دارد.
محتوا
[ویرایش]این سوره به خاطر مکی بودنش بحثهایی از مبدأ و معاد دارد، و مخصوصاً بیانگر کیفرهای گروهی از اقوام پیشین است که بر اثر لجاجت و عناد و پیمودن راه کفر و ظلم و فساد یکی، پس از دیگری، به عذابهای کوبندهٔ اللهی گرفتار و هلاک شدند. و به دنبال هر یک از سرگذشتها جمله ﴿وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ﴾[۱] («ما قرآن را برای تذکر، آسان ساختیم. آیا کسی هست که متذکر شود») تکرار میکند تا درسی باشد برای مسلمین و کفار.
بهطور کلی محتوای این سوره را در چند بخش میتوان خلاصه کرد:
۱. آغاز سوره که از مسئلهٔ نزدیکی قیامت و موضوع شقالقمر و اصرار مخالفان در انکار آیات الهی سخن میگوید.
۲. در بخش دیگر از نخستین قوم سرکش و متمرد و لجوج، یعنی قوم نوح و مسئلهٔ طوفان به صورت فشردهای بحث میکند.
۳. بخش دیگر داستان قوم عاد و عذاب دردناک آنها را شرح میدهد.
۴. در چهارمین بخش سخن از قوم ثمود و مخالفت آنها با پیامبرشان صالح و همچنین معجزهٔ ناقه و سرانجام مجازات آنها با صیحهٔ آسمانی است.
۵. سپس به سراغ قوم لوط میرود و ضمن اشاره گویا و فشردهای به کفر و انحراف اخلاقی آنها به قسمتی از عذاب دردناکشان اشاره میکند.
۶. در بخش دیگر سخن بسیار کوتاهی از آل فرعون و مجازات آنها آمدهاست.
۷. و در آخرین بخش مقایسهای میان این اقوام و مشرکان مکه و مخالفان پیامبر اسلام کرده، آیندهٔ خطرناکی را که در صورت ادامهٔ این راه در پیش دارند بازگو میکند، و سوره را با شرح قسمتی از مجازات مجرمان در قیامت و پاداشهای عظیم پرهیزکاران پایان میدهد.
وجه تسمیه
[ویرایش]نامگذاری سورهٔ به قمر به مناسبت نخستین آیهٔ سوره است که از شقالقمر بحث میکند.
فضیلت تلاوت سوره
[ویرایش]در حدیثی از پیغمبر گرامی اسلام میخوانیم: «هرکس سورهٔ «اقتربت» (قمر) را یک روز در میان بخواند، روز قیامت در حالی برانگیخته میشود که صورتش همچون ماه در شب بدر است، و هرکس آن را هر شب بخواند افضل است، و در روز قیامت نور و روشنایی صورتش بر سایر خلایق برتری دارد.»
مسلماً این درخشندگی صورت در صحنهٔ قیامت نشانهٔ ایمان قوی و راستینی است که در سایهٔ تلاوت این سوره و تفکر و سپس عمل به آن حاصل شدهاست، نه تلاوتی خالی از اندیشه و عمل.
از رسول خدا روایت شدهاست: هر کس در روز جمعه هنگام ظهر سورهٔ قمر را بنویسد و آن را زیر عمامهٔ خود قرار دهد، یا آن را همراه خود قرار دهد در نزد مردم آبرومند و محبوب خواهد بود.
منبع و پانویس
[ویرایش]- ↑ قرآن کریم، سورهٔ قمر (سورهٔ ۵۴)، آیهٔ ۱۷
- برگزیده تفسیر نمونه (زیر نظر آیت الله مکارم شیرازی)، تحقیق و تنظیم : احمد علی بابایی، جلد پنجم، صفحه ۲۵