Jump to content

Tolúéin

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Sonraí Comhdhúil CheimiceachTolúéin
Substaint cheimiceachaicme eintiteas ceimiceach
Mais mhóilíneach92.063 Da
Fionnachtaí nó aireagóirPierre Joseph Pelletier
Tacsón ina n-aimsítear é
Róldevelopmental toxicant (en) Aistrigh
Struchtúr ceimiceach
Foirmle cheimiceachC₇H₈
SMILES canónta
Model 2D
CC1=CC=CC=C1
InChIModel 3D
Airí
Dlús0.87 g/cm³ (a 20 °C) Cuir in eagar ar Wikidata
Tuaslagthacht0.07 g/100 g (uisce, 23 °C) Cuir in eagar ar Wikidata
Móimint leictreach dhépholach0.375 D
Pointe leáite−95 °C
−93 °C
−94.99 °C Cuir in eagar ar Wikidata
Fiuchphointe111 °C (a 760 Torr)
110.63 °C (a 101.325 kPa) Cuir in eagar ar Wikidata
Móimint leictreach dhépholach0.375 D
Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe50,170 J/mol agus 12,180 J/mol
Combustion enthalpy (en) Aistrigh−3,910 kJ/mol
Galbhrú21 mmHg (a 20 °C) Cuir in eagar ar Wikidata
Guais
Teorainn inlasta íochtair1.1 vol%
Teorainn inlasta uachtarach7.1 vol%
Meánteorainn nochta ualaithe ama375 mg/m³ (10 h, luach ar iarraidh)
754 mg/m³ (8 h, Stáit Aontaithe Mheiriceá) Cuir in eagar ar Wikidata
Short-term exposure limit (en) Aistrigh560 mg/m³ (luach ar iarraidh) Cuir in eagar ar Wikidata
Uasteorainn nochta1,885 mg/m³ (Stáit Aontaithe Mheiriceá)
1,131 mg/m³ (Stáit Aontaithe Mheiriceá) Cuir in eagar ar Wikidata
Splancphointe40 °F Cuir in eagar ar Wikidata
Láithreach contúirteach don bheatha nó sláinte1,885 mg/m³
NFPA 704: Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response ()
Rialachán (CE) Uimh. 1272/2008 (GHS07: comhartha uaillbhreasa, GHS08: guais sláinte, GHS02: flame (en) Aistrigh) Cuir in eagar ar Wikidata
Eile
leacht inlasta Aicme IB

Is comhdhúil aramatach malartaithe é tolúéin,[1] ar a dtugtar meitilbeinséin[2] freisin i gcóras AIGCF.

Is leacht gan dath, dothuaslagtha in uisce é agus an boladh a bhaineann le caolaitheoirí péinte. Is díorthach beinséine monamhalartaithe é, comhdhéanta de ghrúpa meitile (CH3) atá ceangailte le grúpa feinile. Mar sin, is é meitilbeinséin a ainm córasach AIGCF.

Úsáidtear tolúéin go príomha mar bhunábhar tionsclaíoch agus mar thuaslagóir. Mar an tuaslagóir i roinnt caolaitheoirí péinte, marcóirí buan, gliú teagmhála, agus cineálacha áirithe gliúnna, úsáidtear tolúéin uaireanta mar ionanálach áineasa agus d'fhéadfadh sé dochar néareolaíoch tromchúiseach a dhéanamh.

D'aonraigh an ceimiceoir Polannach Filip Walter an chomhdhúil den chéad uair sa bhliain 1837, trí ola péine a dhriogadh agus ghlaoigh sé rétinnaphte[3] air. Sa bhliain 1841, d'aonraigh an poitigéir Francach Henri Étienne Sainte-Claire Deville hidreacarbón ó Bhalsam de Tolú nó Balsamum tolutanum (eastóscán aramatach as an gcrann trópaiceach Colómach Myroxylon balsamum); d'aithin Deville go raibh sé cosúil le rétinnaphte Walter agus le beinséin; mar sin ghlaoigh sé benzoène ar an hidreacarbóin nua.[4] Sa bhliain 1843, mhol Jöns Jacob Berzelius an t-ainm toluin.[5] Sa bhliain 1850, d'aonraigh an poitigéir Francach Auguste Cahours ó dhriogáit adhmaid hidreacarbón a d'aithin sé a bheith cosúil le benzoène Deville agus a d'ainmnigh Cahours toluène.[6]

  1. Niall Ó Dónaill, eag.: “Foclóir Gaeilge-Béarla (Ó Dónaill): tolúéin” (ga). Teanglann.ie. An Gúm (1977). Dáta rochtana: 2024-09-05.
  2. “meitilbeinséin” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2024-09-05.
  3. Féach
  4. Féach:
  5. Jacob Berzelius (1843) Jahres Berichte, 22 : 353-354. Curtha i gcartlann 2022-09-13 ar an Wayback Machine.
  6. Féach:
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy