A Riba, A Baña

A Riba
	Igrexa de San Xoán da Riba.
Concello	A Baña
Provincia	A Coruña
Coordenadas	42°58′20″N 8°49′02″O / 42.97235005, -8.81725834
Área	10,24 km²
Poboación	266 hab. (2016)
Densidade	25,98 hab./km²
Entidades de poboación	13
	[ editar datos en Wikidata ]

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: A Riba.

San Xoán da Riba^[1] é unha parroquia que se localiza no oeste do concello coruñés da Baña na comarca da Barcala. Segundo o IGE de 2016 tiña 266 habitantes (141 mulleres e 125 homes) distribuídos en 12 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 445 habitantes.

Historia

Consérvanse o petróglifo da Teixoeira, na aldea da Carballeira; o petróglifo da Pena de Miñato, na aldea de Ferreiros, xacemento este formado por catro grupos de gravados no superior; e o conxunto de mámoas nas Brañas de Ferreiros. A tradición oral fala dun poboamento que se localizaba na proximidade da lagoa das Brañas de Ferreiros, e que por motivos descoñecidos, se afundiu nas augas da lagoas. Atopouse restos de cerámica nesa zona.

Tamén hai dous grupos de mámoas no lugar de Carballeira e nas Teixoeiras^[2] ou Campo das Minas. Segundo a tradición oral o nome do sitio viña de que por alí había ferro. Está o grupo do Campo da Feira cun total de cinco túmulos e o de Barreiros con catro. Próximo ao lugar da Bafadoira atopánse a de Costolla e un grupo de tres mámoas chamadas de Ventureira, e cerca do Campelo atopamos a Mámoa das Brañas e a do Campo da Tilla. En Vigobó tamén está a mámoa do Castelo e a mámoa da Mina dos Mouros, este último nun bo estado de conservación.^[3]

Igrexa

A igrexa de San Xoán da Riba é orixinaria de estilo románico, sufrindo varias remodelacións entre os séculos XVII e XVIII. A día de hoxe é un conxunto de estilos entre os que se pode apreciar en diferentes partes da súa estrutura o barroco e o neoclásico.

No lugar da Riba existiu unha capela, xa desaparecida.

Feira da Carballeira

Neste lugar celebrábase unha feira de concesión real os últimos domingos de cada mes á que, ademais do gando das inmediacións, acudían vendedores de panos, lenzos, praterías e grans de todo tipo. Xa no 1851 se ten constancia da súa celebración. No 1897 esta feira foi trasladada á Baña.^[4]

Arquitectura popular

Muíños^[5]

de Antelo, moía seis meses coa auga do río e fonte Eimil.
da Carballeira, ídem ao anterior.
da Portela, moía seis meses, en Trece, no río Eimil.
de Abaixo ou o da Cova do Batán, ídem ao anterior
o da Cova do Batán, ídem
Ponte de Espesedo, moía todo o ano coa auga do río Vilanova.
o da Braña de Espesedo, moía todo o ano coa auga do río Ponte Riveiro.
do Relo, no lugar de Loureiro, moía catro meses con auga da Braña e Rego das Pegas.
de Pintella de Ferreiros, que moía seis meses con auga da Fonte pedra de Silvariño.

Festas

24, 25 e 26 de xuño: San Xoán
1º domingo de outubro: O Rosario.

Lugares e parroquias

Lugares da Riba

Lugares da parroquia da Riba no concello da Baña (A Coruña)
Bafaduira \| Campelo \| A Carballeira \| A Costa \| Espesedo \| Ferreiros \| Folgueira \| O Loureiro Pequeno \| Manle \| A Riba \| San Xoán \| Trece \| Vigobó

Parroquias da Baña

Galicia \| Provincia da Coruña \| Parroquias da Baña
A Baña (San Vicenzo) \| Barcala (San Xoán) \| O Barro (Santa Mariña) \| Cabanas (San Miguel) \| Corneira (San Cristovo) \| A Ermida (San Salvador) \| Fiopáns (San Pedro) \| Lañas (Santa Baia) \| Marcelle (Santa Cristina) \| Ordoeste (Santa María) \| A Riba (San Xoán) \| San Cibrán de Barcala (San Cibrán) \| Sanamede do Monte (San Mamede) \| Suevos (San Mamede) \| Troitosende (Santa María)

Notas

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 DECRETO 189/2003, do 6 de febreiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia da Coruña.
↑ Mámoa 2 do Campo da Feira. Teixoeiras na páxina web colaborativa Patrimonio Galego.
↑ "PXOM A Baña".
↑ "Real orden autorizando feiras dominicais tradicionais no Municipio da Baña" (PDF). Consultado o 02 de xuño de 2016.
↑ Rodríguez Troncoso, Amador. Os albores de Feiraco.

Véxase tamén

Outros artigos

Lugares da Baña

[nomenclátor-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 DECRETO 189/2003, do 6 de febreiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia da Coruña.

[2] Mámoa 2 do Campo da Feira. Teixoeiras na páxina web colaborativa Patrimonio Galego.

[3] "PXOM A Baña".

[4] "Real orden autorizando feiras dominicais tradicionais no Municipio da Baña" (PDF). Consultado o 02 de xuño de 2016.

[5] Rodríguez Troncoso, Amador. Os albores de Feiraco.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]