Rrúsia
| Российская Федерация Rossíiskaya Federátsiya Rrúsia Joaty | ||||
|---|---|---|---|---|
| Rrúsia | ||||
| ||||
|
Tetã Momorãhéi: Rrúsia Joaty Purahéi Gosudárstvenny Gimn Rossíiskoi Federátsii (rrusiañe'ẽ: 'Государственный гимн Российской Федерации') | ||||
 | ||||
| Tavusu (ha táva tuichavéva) |
Mosku | |||
| Ñe'ẽnguéra | Rrusiañe'ẽ | |||
| Tetãygua réra | rruso, -a | |||
| Tekuái reko | Tetã Ñembyatypyre amandaje-mburuvicha rapépe | |||
| Tendota Sãmbyhyha |
Vladímir Putin Mijaíl Mishustin | |||
| Tetã Amandaje |
Asamblea Federal de Rusia Congreso de los Diputados del Pueblo de Rusia | |||
| Ñemoretã: • Rúrikovich • Rus • Súzdal • Mosku • Zarato • Mburuvi • RSFS • URSS • Joaty |
862 882 1169 1283 16 jasyteĩ ary 1547-pe 22 jasypa ary 1721-pe 7 jasypateĩ ary 1917-pe 10 jasypakõi ary 1922-pe 25 jasypakõi ary 1991-pe | |||
| Yvy apekue | Ñemoĩha 1.º | |||
| • Opaite | 17 125 246 km² | |||
| • Y (%) | 0,5 | |||
| Tembe'y | 20 018 km | |||
| Y rembe'y | 37 653 km | |||
| Yvyty yvatevéva | Monte Elbrús | |||
| Ava hetakue | Ñemoĩha 9.º | |||
| • Estimación | 146.020.031 hab. (2014)[1][2] | |||
| • Hetakue | 142 905 200 (2010)[3] hab. | |||
| • Typy'ũ (est.) | 8.3 hab./km²* | |||
| PIB (PPA) | Ñemoĩha 6.º | |||
| • Opaite (2012) | Dólar 2 812 383 mill.[4] | |||
| • Per cápita | Dólar 17 687 | |||
| PIB (nominal) | Ñemoĩha 8.º | |||
| • Opaite (2013) | Dólar 2 118 006 mill.[5] | |||
| • Per cápita | Dólar 14 936 | |||
| IDH (2013) | 0,778[6] (57.º) – Alto | |||
| Viru |
Rublo rruso (руб, ₽, RUB) | |||
| Ára | UTC+3 – UTC+12, UTC+5 ndorekói. | |||
| • Arahakúpe | Ndoguerekói | |||
| ISO Jehero | 643 / RUS / RU | |||
| Tetã renda tee Ñandutíme |
.ru, .рф, .рус, .su | |||
| Tetã pumbyry papapy |
+7 | |||
| Tetã puhoe papapy |
RAA-RZZ, UAA-UIZ | |||
| Tetã aviõ papapy | RA | |||
| Mba'yrumýi papapy tee | RUS | |||
| COI Jehero | RUS | |||
| Opaite Tetã Yvýgui | ||||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
Rrúsia (rrusiañe'ẽme: Россия) térã Rrúsia Joaty (rrusiañe'ẽme: Российская Федерация) upe tetã guasuvéva opa Yvýgui. Rrúsia Joaty ijyvy apekue oguereko hína 17 125 246 km2, oguereko ijyvy'apekuére heta yvytyrysýi ha ka'aguy porã. Itavusu táva ñembyatypyre Mosku.
Ko tetã ñembyatypyre amandaje-mburuvicha rapépe oñembyaty katuete 85 tetãmi ñembyatypyre, avei 9ha tetã oguerekovéva tapicha kuéra ipype, 146 020 000 ava ary 2010-jave.
Ijyvy'apekue ojaho'ipa Yvate Ásia ha amo 40% Európa pegua, Rrúsia oguereko tuichave yvy mba'e, ita ha kuarepoti mba'e ne'ĩra ojeipurúva. Oguereko avei hetaiterei yvyra mba'e ha y porã.
Rrusia Joaty tetã oguerekovéva tetãnguéra ijerére, 16 tetã, ha avei tetã ogureko tembe'y pukuvéva. Ijerére ojejuhu ko'ã tetã (yvate kuarahyreike guive kuarahyresẽ meve): Noruéga, Hĩlándia, Etónia, Letónia, Vielorrúsia, Lituánia, Polónia, Ukyránia, Geórgia, Aseryvaijã, Kasahitã, Chína Tekoha Tetã, Mongólia ha Yvatekoréa.
Yguasúre ojejuhu Hapõ ha Aláka, tetãvore Tetã peteĩ reko Amerikagua. Rrusia yrembe'yre ojejuhu upe paraguasu Ártiko yvate gotyo, upe paraguasu Py'aguapy, ha para oĩva yvy mbytépe: para Váltiko, para Hũ ha para Káspio.
Rrúsia Joatýpe ojapo jasykõi ary 2014-jave upe Ñembosaraipavẽ Araro'ýpe 2014, peteĩha Ñembosaraipavẽ ojejapóva Rrúsia Joatýpe, upe Ñembosarái 1980 táva Moskúpe, ojejapo Joaty Soviétiko aja. Ary 2018 ojejapóta avei FIFA Tembiesarái Yvypavẽ 2018, peteĩha Vakapipopo Tembiesarái Yvypavẽ ojejapóva Rrúsiape.
Táva guasu
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ary 2002-jave, ojepapávo opaite tekove oikovéva Rrúsia-pe, 329 táva oguerekove 50.000 tapicha kuéra ipyé; 166 táva oguerekove 100.000 tapicha; 75 táva oguerekove 250.000 tapicha kuéra ipype; 34 oguerekove 500.000 tapicha; ha 13 táva guasu oguerekove 1.000.000 tapicha kuéra ipype. Táva tenondegua ha tuichavéva Rrúsia Joaty pegua ha'e hína:
| Pe 20 táva tenonde Rrusiapegua (ary 2002) | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ñemohenda | Táva | Rrusiaretãvore | Tavayguakuéra | |||||||
| 1 | Mosku | Tetãmi Mosku | 10.563.038 | |||||||
| 2 | San Petersburgo | Tetãmi Leningrado | 4.600.276 | |||||||
| 3 | Novosibirsk | Tetãmi Novosibirsk | 1.409.137 | |||||||
| 4 | Ekaterimburgo | Tetãmi Sverdlovsk | 1.343.839 | |||||||
| 5 | Nizhni Nóvgorod | Tetãmi Nizhny Novgorod | 1.271.045 | |||||||
| 6 | Kazán | Tartaristán | 1.136.566 | |||||||
| 7 | Samara | Tetãmi Samara | 1.133.754 | |||||||
| 8 | Omsk | Tetãmi Omsk | 1.127.675 | |||||||
| 9 | Cheliábinsk | Tetãmi Cheliábinsk | 1.095.909 | |||||||
| 10 | Rostov del Don | Tetãmi Rostov | 1.048.124 | |||||||
| 11 | Ufá | Bashkortostán | 1.030.812 | |||||||
| 12 | Volgogrado | Tetãmi Volgogrado | 1.015.617 | |||||||
| 13 | Perm | Krai de Perm | 986.497 | |||||||
| 14 | Krasnoyarsk | Krai de Krasnoyarsk | 962.466 | |||||||
| 15 | Vorónezh | Tetãmi Voronezh | 847.620 | |||||||
| 16 | Sarátov | Tetãmi Saratov | 827.193 | |||||||
| 17 | Tolyatti | Tetãmi Samara | 721.752 | |||||||
| 18 | Krasnodar | Krai de Krasnodar | 713.426 | |||||||
| 19 | Izhevsk | Udmurtia | 610.633 | |||||||
| 20 | Yaroslavl | Tetãmi Yaroslavl | 606.888 | |||||||
| Ary 2010 Rrusiarekove papaha[7] | ||||||||||
Ehecha avei
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Mandu'apy
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- ↑ Estimación de la población permanente a 1 de enero de 2014 en Rusia
- ↑ Estimación de la población permanente a 1 de enero de 2014 en Crimea y Sebastopol
- ↑ «Численность городского и сельского населения Российской ФедерацииArchive copy» (en ruso). Archivado desde el original, el 2013-05-102013-05-10. Ojehechákuri árape: 25 de agosto de 20112014-10-18.
- ↑ «Gross domestic product 2008, PPP» (en inglés). World Development Indicators database, World Bank (15 de septiembre de 2011). Ojehechákuri árape: 16 de enero de 2011.
- ↑ Fondo Monetario Internacional. «Rusia». Ojehechákuri árape: 23 de diciembre de 2009.
- ↑ PNUD (14 de marzo de 2013). pnud (ed.): «"Informe sobre Desarrollo Humano 2014"» (en castellano) (html). Ojehechákuri árape: 1/05/13.
- ↑ «Ary 2010 Rrusiarekove papaha». Servicio General de Estadísticas. Ojehechákuri árape: 21 de noviembre de 2010.
Joaju
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Rrúsia reheguaCommons.- Portal del Estado ruso
- Rusia Hoy.
- Agencia Rusa de Información Novosti.
- Rrúsia táva
- La Voz de Rusia.
- RT al Ritmo de los Tiempos.
|
Ahyganitã | Arávia Saudíta | Ayméña | Aservaijã | Chína Tetarã Retã | Arávia Emiráto Joapykuéra | Filipína | Hapõ | Horytáña | Índia | Indonésia | Irã | Irake | Israel | Jemẽ | Kambója | Kasahitã | Katára | Kirigitã | Kuáite | Kuarahyresẽ Timor | Láo | Lívano | Malásia | Mayndíva | Miama | Mongólia | Mburunéi | Nepal | Ñemby Koréa | Omána | Pakitã | Paletína | Rrúsia | Singapúra | Síria | Siri Lãka | Tajikitã | Tailándia | Tuykía | Tuykomenitã | Uvekitã | Varéĩ | Vangyladẽ | Vienã | Vutã | Yvate Koréa |
|
Alemáña | Andorra | Aservaijã | Ayméña | Áuteria | Aváña | Avekásia | Chekía | Chípere | Elovákia | Elovéña | Epáña | Etóña | Georgia | Gyrésia | Hĩlándia | Hungyria | Hyãsia | Irilánda | Itália | Ilándia | Kosovo | Kyoásia | Letóña | Liechytenteĩ | Lituáña | Luxemburgo | Yvate Masendóña | Malta | Mónako | Montenégyro | Moyndávia | Noruéga | Ndinamáka | Polóña | Poytuga | Rrumáña | Rrúsia | San Maríno | Sévia | Suésia | Suísa | Táva Vatikáno | Tavetã Joaju | Tetãnguéra Yvýi | Tuykía | Ukyáña | Véyhika | Vielorrúsia | Vónia ha Hesegovína | Vugária |