1975
◄ |
19. lětstotk |
20. lětstotk
| 21. lětstotk
◄◄ |
◄ |
1971 |
1972 |
1973 |
1974 |
1975
| 1976
| 1977
| 1978
| 1979
| ►
| ►►
Protyka za lěto 1975
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| gregorianiski kalender | 1975 MCMLXXV |
| Ab urbe condita | 2728 |
| Armenski kalender | 1424 ԹՎ ՌՆԻԴ |
| Bahaa kalender | 131 – 132 |
| Berberski kalender | 2925 |
| Buddhistiski kalender | 2519 |
| Burmaski kalender | 1337 |
| Chinski kalender | 4611 / 4671 – 4612 / 4672 甲寅 – 乙卯 |
| Etiopiski kalender | 1967 – 1968 |
| Francoski republikanski kalender | 183 - 184 CLXXXIII -CLXXXIV |
| Hebrejski kalender | 5735 – 5736 |
| Holocenski kalender | 11975 |
| Indiske kalendry | |
| - Vikram Samvat | 2030 – 2031 |
| - Indiski narodny kalender (Shaka Samvat) | 1897 – 1898 |
| - Kali Yuga | 5076 – 5077 |
| Iranski kalender | 1353 – 1354 |
| Islamski kalender | 1394 – 1395 |
| - Imperialne lěto | Kōki 2635 (皇紀2635年) |
| Julianiski kalender | 2020 |
| Koptiski kalender | 1691 – 1692 |
| Korejski kalender | 4308 |
| Runowy kalender | 2225 |
| Thailandski słónčny kalender | 2518 |
Podawki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]W Serbach
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Dewastacija Tłukomja pola Lubnjowa za brunicowu jamu Bzež-wuchod.
- 20. septembra: Krakowski arcybiskop Karol Wojtyła, pozdźiši bamž Jan Pawoł II., wopyta Budyšin a Chrósćicy.
Druhdźe
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 30. apryla: Vietnamska wójna skónči so ze zaćehnjenjom komunistiskeho wójska do Saigona. Južnovietnamske knježerstwo kapituluje.
- 20. nowembra: Ze smjerću generala Franca skónči so 36-lětna diktatura w Španiskej. Dwaj dnjej pozdźišo zawjedu znowa monarchiju pod nowym kralom Juan Carlos I.
Narodniny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Madleńka Šołćic – serbska awtorka, redaktorka a dramaturgowka
- 11. januara: Matteo Renzi – italski politikar, ministerski prezident
- 13. januara: Daniel Kehlmann – awstrisko-němski spisowaćel
- 15. januara: Sophie Wilmès – belgiska politikarka, ministerska prezidentka
- 27. januara: Benjamin von Stuckrad-Barre – němski spisowaćel, žurnalist a moderator
- 4. februara: Natalie Imbruglia – awstralska spěwarka a filmowa hrajerka
- 10. februara: Kool Savas – němski rapper
- 22. februara: Drew Barrymore – US-ameriska filmowa hrajerka a producentka
- 3. měrca: Jan Budar – serbski medijowy inženjer, předsyda Załožboweje rady
- 15. měrca: will.i.am – US-ameriski rapper
- 27. měrca: Stacy Ferguson – US-ameriska popowa spěwarka (The Black Eyes Peas)
- 27. měrca: Marko Dyrlich – serbski dźiwadźelnik a filmowy hrajer
- 12. apryla: Andreas Nowak – sakski politikar (CDU)
- 2. meje: David Beckham – jendźelski kopar
- 6. meje: Petr Mach – čěski politikar a ekonom
- 7. meje: Michael Kretschmer – sakski politikar (CDU), ministerski prezident
- 8. meje: Enrique Iglesias – španiski spěwar a komponist filmoweje hudźby
- 25. meje: Lauryn Hill – US-ameriska spěwarka a spěwydźěłarka
- 27. meje: Jamie Oliver – jendźelski telewizijny kuchar a awtor
- 1. junija: Nikol Pašinjan – armenski politikar a ministerski prezident
- 1. junija: Frauke Petry – němska politikarka (AfD)
- 4. junija: Angelina Jolie – US-ameriska filmowa hrajerka, režiserka a producentka
- 22. junija: Andreas Klöden – němski kolesowar
- 29. junija: Daniela Kuge – sakska politikarka (CDU)
- 30. junija: Ralf Schumacher – němski wubědźowar formule 1
- 30. junija: Ronny Wähner – sakski politikar (CDU)
- 6. julija: 50cent – US-ameriski rapper
- 9. julija: Jack White – US-ameriski spěwar a gitarist skupiny White Stripes
- 23. julija: Christian Piwarz – němski politikar (CDU), čłon sakskeho sejma
- 26. julija: Liz Truss – britiska politikarka, premierka
- 30. julija: Kristin Schütz – němska politikarka (FDP), čłonka sakskeho sejma
- 7. awgusta: Charlize Theron – južnoafriska filmowa hrajerka
- 6. septembra: Peter Pellegrini – słowakski politikar, ministerski prezident
- 9. septembra: Michael Bublé – kanadiski jazzowy spěwar a filmowy hrajer
- 20. septembra: Juan Pablo Montoya – kolumbiski wubědźowar formule 1
- 22. septembra: Christian Ulmen – němski moderator a filmowy hrajer
- 5. oktobra: Kate Winslet – britiska filmowa hrajerka a spěwarka
- 14. oktobra: Floyd Landis – US-ameriski kolesowar
- 19. oktobra: Hilde Gerg – němska sněhakowarka
- 24. oktobra: Patricia Wissel – němska politikarka (CDU), čłonka sakskeho sejma
- 26. nowembra: Stefan Mross – němski zabawjer
- 7. decembra: Sebastian Scheel – němski politikar Lěwicy, čłon sakskeho sejma
- 8. decembra: Alexander Krauß – němski politikar (CDU), čłon sakskeho sejma
- 16. decembra: Benjamin Kowalewicz – kanadiski spěwar skupiny Billy Talent
- 17. decembra: Milla Jovovich – US-ameriska filmowa hrajerka, hudźbnica a fotowy modl
Wumrěće
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 28. januara: Antonín Novotný – čěskosłowakski politikar a prezident (* 1904)
- 2. februara: Karl Maron – nutřkowny minister NDR (* 1903)
- 22. februara: Adolf Hennecke – wuchodoněmski hórnik, aktiwist a čłon Ludoweje komory (* 1905)
- 24. februara: Nikolaj Aleksandrowič Bulganin – sowjetski politikar, minister a ministerski prezident (* 1895)
- 3. měrca: Otto Winzer – wonkowny minister NDR (* 1902)
- 7. měrca: Michail Michailowič Bachtin – ruski filozof, literarny wědomostnik a wuměłstwowy teoretikar (* 1895)
- 13. měrca: Ivo Andrić – juhosłowjanski spisowaćel a diplomat, nošer Nobeloweho myta (* 1892)
- 15. měrca: Aristoteles Onassis – grjekski łódźer (* 1906)
- 25. měrca: Faisal ibn Abd al-Aziz – kral Sawdi-Arabskeje (* 1906)
- 5. apryla: Ćang Kaj-šek – chinski politikar, prezident Chinskeje republiki (* 1887)
- 12. apryla: Josephine Baker – US-ameriska rejowarka, spěwarka a filmowa hrajerka (* 1906)
- 16. apryla: Sarvepalli Radhakrishnan – indiski filozof, politikar a statny prezident (* 1888)
- 23. junija: Per Wahlöö – šwedski awtor kriminalkow (* 1926)
- 9. awgusta: Dmitri Šostakowič – ruski komponist a pianist (* 1906)
- 15. awgusta: Mujibur Rahman – politikar a załožer Bangladeša (* 1920)
- 27. awgusta: Haile Selassie – posledni kejžor Etiopiskeje (* 1892)
- 29. awgusta: Eamon de Valera – irski politikar, premier a statny prezident (* 1882)
- 11. septembra: Mikławš Just – serbski farar a kulturny prócowar (* 1885)
- 30. oktobra: Gustav Hertz – němski fyzikar, nošer Nobeloweho myta (* 1887)
- 11. nowembra: Mina Witkojc – delnjoserbska nowinarka a wuznamna basnjerka (* 1893)
- 20. nowembra: Francisco Franco – španiski general a diktator (* 1892)
- 4. decembra: Hannah Arendt – němsko-ameriska publicistka a politiska teoretikarka (* 1906)
Nobelowe myta
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- za fyziku: Aage Niels Bohr, Ben R. Mottelson a James Rainwater
- za chemiju: John Cornforth a Vladimir Prelog
- za medicinu: David Baltimore, Renato Dulbecco a Howard M. Temin
- za literaturu: Eugenio Montale
- Měrowe Nobelowe myto: Andrej Sacharow
- za hospodarsku wědomosć: Leonid Witaljewič Kantorowič a Tjalling Koopmans
Wozjewjenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Benedikt Dyrlich: Zelene hubki
- Jurij Koch: Róžamarja
- Jurij Krawža: Bajka so kónči
- Jan Wornar: Železny pjeršćeń
- Stawizny Serbow (4 zwjazki)
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: 1975 – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow