Sandźak
Sandźak je historiski region na Balkanskej połkupje, na juhu dźensnišeje Serbiskeje a na sewjeru Čorneje Hory. Mjeno pochadźa wot turkowskeho słowa sancak („chorhoj“, ale tež „wobwod“). Najwažniše města regiona su Novi Pazar, Sjenica, Prijepolje a Priboj na serbiskim boku kaž tež Pljevlja, Rožaje a Bijelo Polje na čornohórskim. Sandźak ma někak 390.000 wobydlerjow, z kotrychž je połojca islamskeje wěry. Jedna so tuž wo jenički dźěl wobeju krajow z přispomnjenja hódnym podźělom muslimskeje ludnosće.
Na Berlinskim kongresu lěta 1878 připóznachu europske wulkomocy njewotwisnosć Serbiskeje a Čorneje Hory, mjeztym zo wostachu prowincy Bosniska a Hercegowina a Kosowo prawnisce pod osmaniskim knjejstwom. Sandźak (prowinca) Novi Pazar, ležacy mjez Bosniskej a Kosowom, měješe Osmanam słužić jako koridor do Bosniskeje a zdobom zjednoćenju Serbiskeje a Čorneje Hory zadźěwać. Přez dalewobstaće osmaniskeho knjejstwa njebu muslimske wobydlerstwo tuteje kónčiny wuhnate, porno Muslimam w druhich kónčinach. Hakle z Balkanskej wójnu lětow 1912/13 bu Sandźak mjez Serbiskej a Čornej Horu rozdźěleny.
Hač do dźensnišeho maja předewšěm gmejny na wuchodźe Sandźaka (Novi Pazar, Sjenica, Tutin) muslimsku wjetšinu. Přeco zaso žadaja sej zastupjerjo sandźakskich muslimow wjace awtonomije wot Běłohroda, nic pak wjace zjednoćenje ze susodnej Bosniskej kaž w 1990tych lětach.
Literatura
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Morrison, Kenneth/Roberts, Elizabeth: The Sandžak. A History. Hurst & Company, London 2013.