Շախ (շախմատ)
Շախ, իրավիճակ շախմատում, երբ խաղաքարերից մեկը հարձակվում է հակառակորդի արքայի վրա։ Եթե արքային հնարավոր չէ շախից ազատել հայտարարվում է մատ։ Շախմատի կանոնների համաձայն խաղացողին արգելվում է շախի ժամանակ այնպիսի քայլ կատարել, որից հետո արքան կմնա շախի տակ[1]։
Առաջին գծապատկերում սպիտակների թագուհին շախ է հայտարարել սևերի արքային։
Գծապատկեր 1
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
| 8 |     | 8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
Գծապատկեր 2
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
| 8 |   | 8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
Գծապատկեր 3
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
| 8 |    | 8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
Այս գծապատկերում սպիտակների փիղը շախ է հայտարարել սևերի արքային։ Սևերը կարող են՝ 1․արքան փախչել նշված վանդակներից որևէ մեկը, 2․նավակով վերցնել փղին, 3․ զինվորով փակել շախի ուղղությունը։
Շախ կարող են հայտարարել ֆիգուրներն ու զինվորները։
Շախից ազատվելու տեսակներն են՝ փախչել ազատ վանդակ, փակել շախի ուղղությունը, վերցնել մրցակցի խաղաքարը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Just, Tim; Burg, Daniel B. (2003), U.S. Chess Federation's Official Rules of Chess (5th ed.), McKay, ISBN 0-8129-3559-4