Վերոնա
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Վերոնա (այլ կիրառումներ)
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Վերոնա | |||||
| Verona | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Իտալիա | ||||
| Մարզ | Վենետո | ||||
| Գավառ | Վերոնա | ||||
| Համայնք | Վերոնա | ||||
| Ներքին բաժանում | Borough 1 of Verona? և Borough 3 of Verona? | ||||
| Հիմնադրված է | մոտ մ. թ. ա. 550 թ. | ||||
| Մակերես | 206,63 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 59 մ | ||||
| Պաշտոնական լեզու | իտալերեն | ||||
| Խոսվող լեզուներ | իտալերեն | ||||
| Բնակչություն | 263 818 մարդ (2010) | ||||
| Խտություն | 1276,7 մարդ/կմ² | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1, ամառը UTC+2 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 045 | ||||
| Փոստային ինդեքս | =371xx | ||||
| Փոստային դասիչ | 37100 և 37121–37142 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | VR | ||||
| ISTAT | 023091 | ||||
| Պաշտոնական կայք | comune.verona.it | ||||
| |||||
Վերոնա (իտալ.՝ Verona), քաղաք Իտալիայի հյուսիս-արևելքում` Վենետո մարզի Վերոնա պրովինցիայում (գավառում), վերջինիս վարչական կենտրոնը[1]։ Տեղադրված է Ադիջե գետի ափերին։ 2010 թվականի տվյալներով՝ քաղաքի բնակչությունը կազմում է 263 818 մարդ։ Քաղաքի սուրբը Զենոն Վերոնացին և Պետրոս Վերոնացին են, իսկ քաղաքի տոնը՝ մայիսի 21-ին։ Վերոնայի առաջին բնակավայրը հիշատակվում է դեռևս Դոմիցիանոս կայսեր օրոք։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վերոնայի վաղ պատմությունը մնացել է որպես առեղծված։ Կա տեսություն ըստ, որի այն Էվգանեյի քաղաքն է, ով պարտավորվել է հանձնել այն Գալլական Կենամոն ցեղերին։ Պո գետի ավերմամբ, Վերոնայի տարածքը հռոմեական կայսրության է անցել Ք․ա․ 300 թվականին։ Այն դարձել է հռոմեական գաղութ Ք․ա․ 89 թվականին։ Այն դասակարգվել է, որպես մունիցիպալիտետ Ք․ա․ 49 թվականից, երբ իր քաղաքացիները ներկայացվում էին որպես հռոմեական ցեղ «Պոբլիցիա» կամ «Պուբլիցիա»։ Քաղաքը դարձել է կարևոր, քանի որ այն գտնվում է որոշ քաղաքների խաչմերուկում։
Աշխարհագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Քաղաքը գտնվում է ծովի մակարդակից 59 մ բարձրության վրա` Ադիջե գետի ափերին, Իտալիայի ամենամեծ Գարդա լճի հարավարևելյան ափից մոտ 20 կմ հեռավորության վրա։ Հանդիսանում է կարևոր տրանսպորտային հանգույց` գտնվելով Միլանը Վենետիկի և Իտալիան Ավստրիայի հետ կապող ճանապարհների խաչմերուկին։
Կլիմա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վերոնայի կլիման մերձարևադարձային մուսսոնային է` տաք ամառներով և սառը, խոնավ ձմեռներով։ Սա բնորոշ է Հյուսիսային Իտալիայի ցամաքային տարածքներին, Վերոնայի դեպքում կլիմայի վրա որոշակի ազդեցություն թողնում է նաև Գարդա լիճը[2]։ Օդի հարաբերական խոնավությունը տարվա ընթացքում բարձր է, հատկապես ձմռանը, ինչն առաջացնում է մառախուղներ` հիմնականում մայրամուտից մինչև ուշ առավոտ։ Վերջին տարիներին այս երևույթը ավելի ու ավելի հազվադեպ է դիտվում։
| Վերոնա (1971–2000, էքստերմալները 1946 թվականից)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 19.8 (67.6) |
22.1 (71.8) |
27.2 (81) |
31.8 (89.2) |
36.6 (97.9) |
38 (100) |
38.2 (100.8) |
39.0 (102.2) |
33.2 (91.8) |
29.2 (84.6) |
23.6 (74.5) |
18.8 (65.8) |
39.0 (102.2) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 6.1 (43) |
8.9 (48) |
13.4 (56.1) |
17.2 (63) |
22.7 (72.9) |
26.3 (79.3) |
29.2 (84.6) |
28.8 (83.8) |
24.4 (75.9) |
18.0 (64.4) |
11.0 (51.8) |
6.7 (44.1) |
17.7 (63.9) |
| Միջին օրական °C (°F) | 2.5 (36.5) |
4.5 (40.1) |
8.4 (47.1) |
12.0 (53.6) |
17.2 (63) |
20.8 (69.4) |
23.6 (74.5) |
23.3 (73.9) |
19.0 (66.2) |
13.3 (55.9) |
7.1 (44.8) |
3.1 (37.6) |
12.9 (55.2) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −1.2 (29.8) |
0.1 (32.2) |
3.4 (38.1) |
6.8 (44.2) |
11.7 (53.1) |
15.4 (59.7) |
18.0 (64.4) |
17.8 (64) |
13.7 (56.7) |
8.7 (47.7) |
3.2 (37.8) |
−0.4 (31.3) |
8.1 (46.6) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −18.4 (−1.1) |
−18.4 (−1.1) |
−10.4 (13.3) |
−2.2 (28) |
0.0 (32) |
3.8 (38.8) |
7.3 (45.1) |
8.1 (46.6) |
2.0 (35.6) |
−4.6 (23.7) |
−7.9 (17.8) |
−15.5 (4.1) |
−18.4 (−1.1) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 50.9 (2.004) |
43.3 (1.705) |
48.7 (1.917) |
70.4 (2.772) |
74.2 (2.921) |
87.2 (3.433) |
62.6 (2.465) |
81.7 (3.217) |
76.2 (3) |
91.0 (3.583) |
64.8 (2.551) |
52.5 (2.067) |
803.5 (31.634) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) | 6.8 | 5.1 | 6.0 | 8.9 | 8.6 | 8.6 | 5.5 | 5.8 | 6.0 | 7.4 | 7.1 | 6.2 | 82.0 |
| % խոնավություն | 85 | 78 | 73 | 75 | 73 | 73 | 73 | 74 | 76 | 81 | 84 | 84 | 77 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 94 | 102 | 156 | 180 | 241 | 255 | 304 | 262 | 199 | 158 | 72 | 81 | 2104 |
| Աղբյուր #1: Servizio Meteorologico (humidity 1961–1990)[3][4][5] | |||||||||||||
| Աղբյուր #2: Danish Meteorological Institute (sun, 1931–1960)[6] | |||||||||||||
Ժողովրդագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| 2017 այլ երկրներիում ծնված քաղաքացիներ ըստ գալու վայրի[7] | |
|---|---|
| Ծննդյան երկիր | Բնակչություն |
 Ռումինիա |
12,520 |
 Շրի Լանկա |
7,234 |
 Մոլդովա |
5,008 |
 Նիգերիա |
3,233 |
 Մարոկկո |
2,857 |
 Ալբանիա |
2,500 |
 Չինաստան |
1,975 |
 Գանա |
1,444 |
2009 թվականին Վերոնայում կային 265,368 բնակիչ, Վերոնայի շրջանում՝ Վենետոյում, որից 47.6%-ը տղամարդ են, իսկ 52.4%-ը՝ տղամարդ։ Մինչև 18 տարեկանները 16.05% են, իսկ թոշակառուները 22․36% են։ Այն տարբերվում է Իտալիայի միջինից, որը համապատասխանաբար 18.06% (անչափահասներ) և 19.94% (թոշակառուներ) է։ Վերոնայի տարիքի միջնարժեքը 43 է, ի տարբերություն ամբողջ Իտալիայի տարիքի միջնարժեքի, որը 42 է։ 2002 թվականից մինչև 2007 թվականը Վերոնայի բնակչությունը աճել է 3.05%,-ով, մինչդեռ Իտալիայի բնակչությունը աճել է 3.85%-ով[8]։ Ներկայիս բնակչության ծնելիության գործակիցը 9․24 է ի համեմատություն Իտալիայի միջինի՝ 9․45-ի։ 2009 թվականին բնակչության 87%-ը Իտալացիներ են.[9]։ Խոշոր ներգաղթյալները Եվրոպայի այլ երկրներից են, որից ամենախոշորը ռումինացնիներն են՝ 3․60%։ Քաղաքի հիմնական կրոնը Կաթոլիկությունն է, բայց ներգաղթի պատճառով կան Ուղղափառներ և Մուսուլմաններ։
Քույր քաղաքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բեթղեհեմ (արաբ․՝ بيت لحم), Պաղեստին
Դեթմոլդ (գերմ.՝ Detmold), Գերմանիա
Զալցբուրգ (գերմ.՝ Salzburg), Ավստրիա
Կոշիցե, Սլովակիա
Մաշհադ (պարս.՝ مشهد), Իրան- Մյունխեն (գերմ.՝ München), Գերմանիա
Նագահամա (ճապ.՝ 長浜市), Ճապոնիա
Նիմ (ֆր.՝ Nîmes, օքս.՝ Nimes), Ֆրանսիա
Պուլա (խորվ.՝ Pula), Խորվաթիա
Ռաանանա (եբրայերեն՝ רעננה), Իսրայել
Ֆրեզնո (անգլ.՝ Fresno), Կալիֆորնիա, ԱՄՆ
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Bilancio demografico Anno 2016 Gennaio Provincia (search key: Verona)». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2017 հունիսի 30-ին.
- ↑ Thomas A. Blair, Climatology: General and Regional, Prentice Hall pages 131-132; Adriana Rigutti, Meteorologia, Giunti, p, 95, 2009.
- ↑ «Verona/Villafranca (VR)» (PDF). Atlante climatico. Servizio Meteorologico. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «STAZIONE 090-VERONA VILLAFRANCA: medie mensili periodo 61 - 90». Servizio Meteorologico. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
- ↑ «Verona Villafranca: Record mensili dal 1946» (Italian). Servizio Meteorologico dell’Aeronautica Militare. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Cappelen, John; Jensen, Jens. «Italien - Verona» (PDF). Climate Data for Selected Stations (1931-1960) (Danish). Danish Meteorological Institute. էջ 148. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 7-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Cittadini Stranieri - Verona
- ↑ «Statistiche demografiche ISTAT». Demo.istat.it. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 6-ին.
- ↑ «Statistiche demografiche ISTAT». Demo.istat.it. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 28-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 20-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Վերոնայի մունիցիպալիտետի պաշտոնական կայք էջը (իտալ.)
- Վերոնա - ֆոտոռեպորտաժ
|
ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգություն , օբյեկտ № 797 ռուս.. • անգլ.. • ֆր. |
Մեդիաֆայլեր Վերոնա թեմայով Վիքիպահեստում:
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վերոնա» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||||||
