Bariom

Ensampel a	Elven gymyk, lithophile
Furvell gymyk	Ba
Dydhyas diskudhans	1808
Niver atomek	56
Aray an elektrons	[Xe] 6s²
Elektronegedhegedh	0.89
Studh oksidyans	2
Rann a	period 6, bagas 2
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Elven gymyk yw bariom, niver 56 y'n Vosen Beriodek. Y furvell gymyk yw Ba. An hanow a dheu dhyworth an ger Greka barys, ow styrya poos.

Nyns yw bariom dhe les dhe'n korf denel, mes pals yw y'n kerghynnedh. Moy pals yw bariom ages karbon, sulfur ha zynk. Plansow gans an moyha myns yw karetys, onyon ha letus. Peryllus yw y holanow. Arwodhyow a bosna gans bariom yw hwyja, drog torr, skit, krenyow ha palsi. Usys yw bariom karbonat avel gwenon rathes. Anassolyadow yw bariom sulfat, ytho usys gans medhogyon dhe denna skeusennow dewyn-x yw. Askorrys o bariom rag an kynsa tro gans Syr Humphrey Davy, an godhonydh a Gernow, yn 1808.

Usys yw alkan bariom yn kesrannow kerri. Yma nebes kesstoff dhe les, rag ensampel bariom sulfat y'n diwysyans oyl, bariom hydroksid dhe wul gwedrow arbennek ha bariom nitrat dhe wul tanweyth gwer.

Poos atomek bariom yw 137.33, ha'y boynt teudhi yw 729°C ha'y boynt bryjyon 1637°C. Y dhosedh yw 3.6kg an liter. Alkan medhel arghansek skav yw, mes y chanj liw yn ayr. Yma sort a algi, desmid y hanow, a askor gwrysow bariom sulfat, dhe usya avel sensell ravedh.

Mirva

• 
  Alkan bariom
• 
  Syr Humphrey Davy
• 
  Usys yw bariom sulfat avel lin tardra
• 
  Medhegieth dewyn-x
• 
  Mikroasterias, eghen a dhesmid