Vennbahn
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Heëlesj. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Vennbahn woar 'nen ieëzerweëg tusje de Luxemburgse sjtad Troisvierges en Oake. 't Tracé vuët durch de Oeëskantons en de Eifel en vuët óch langs Stolberg, Roetgen, Eupe, Monschau, Malmedy, Sankt Vith en Burg-Reuland. Bei de plaatsj Roetgen en Monschau ligk 't gleis op Dütsj grónkgebeed, oeë durch 't hei vunnef Dütsje exclaves guëf.[1] 't Deel bei Sjtolberg deent hüj nag as ieëzerweëg, meh anger deler, vuural in 't Belsj, zint vaarraadpader. Meugelig weëde i de toekóms de grenze gecorrigeerd.
Gesjichde
[bewirk | brón bewèrke]'t Gleis woeëd durch Pruse aagelèg en woar oersjprunkelig gemeind um de Dütsje indoestriegebeder bei Oake sjnel va koale en ieëzerets te kinne vuurzieë. Óch mós d'r ieëzerweëg economische untwikkelóng i de Eifeldörper sjtimoelere. Aan 't begin va d'r Ieësjte Weltkreeg woeëd 't gleis gebroek vuur 't verveur va Dütsje soldate noa 't front dat toen loog bei de fortificaties va Luuk. Dit woar ungerdeel van 't Schlieffenplan. Noa d'r Ieësjte Weltkreeg woeëd in 't Verdraag va Versailles van 1919 besjtumd dat de Oeëskantons Belsj grónkgebeed woeëde. E praktisch perbleem woar de laag van 't gleis. Durch de grenscorrectie krütste 't vuurtaan aafwisselend Dütsj en Belsj territorium, mit as gevólg dat me op jieëker grensuëvergang formeel grenscontroles mós oetveure. Um dit perbleem op te losse woeëd óch 't ganse tracé bis aa g'n grensuëvergang bei Roare Belsj, inclusief de sjtaties en de technische insjtallaties aan 't Belsj toegeweëze. Heidurch zint de Dütsje exclaves tusje Roetgen en Monschau untsjtange.
Doaneëve verminderde 't economisch belang va g'n Vennbahn noa d'r kreeg. Lotharinge, oeë e deel va koale etse kame, loog i Frankriek. Luxemburg góng zich economisch mieë op Frankriek richte en wieër woar 't handelsverkieër tusje Dütsjlank en 't Belsj meh bepèrk. I d'r Twieëde Weltkreeg woar de lien e doelwit in 't Ardenne-offensief, oeë-bei höar tunnele en brögke vernetig woeëde. E deel va g'n lien, tusje Lommersweiler en Reuland, woeëd noeëts heropgeboewd. Heidurch kós de lien neet vuur 't oersjprunkelig doel woeëde gebroek en woeëd de basis van höar economisch en militair belang hendig ungermiend.
Noa d'r Twieëde Weltkreeg gebroekde 't Belsj leger de lien um zjwer materiaal noa 't militair kamp van Elsenborn te transportere. Me perbeerde de lien nag vuur toeristische doele te exploitere, meh óch dat mislökde vuur e deel.
Hüj gebroek
[bewirk | brón bewèrke]
Hüj functioneert nor 't tracé tusje Stolberg Altstadt en Stolberg Hauptbahnhof. Vanoet hei geet jieëker oer 'nen boemeltoog noa Heële via Hertseroa. 't Sjtök wieër noa Walheim en Eupe is neet i gebroek, meh 't gleis ligk hei nag ummer. Meugelig geet me dit sjtök reactivere vuur moeseumlocomotieve van de Eisenbahnfreunde Grenzland (EFG). Dees verein is gevestig op 't emplacement va Walheim.
Tusje de sjtaties Kalterherberg en Sourbrodt weëd 't gleis seër 2004 gebroek vuur draisines, 'n aat vaarraad, meh dan vuur op 't gleis.
De Dütsje exclaves
[bewirk | brón bewèrke]Hüj guëf 't de nieëgste vunnef Dütsje exclaves:
| Exclave | Oppervlak | Iwuënesj |
|---|---|---|
| Münsterbildchen | 182,6 ha | 50 |
| Roetgener Weld | 998 ha | 1.000 |
| Rückschlag | 1,6 ha | 4 |
| Mützenich | 1.211,7 ha | 2.237 |
| Ruitzhof | 93,7 ha | 70 |
'n Anger Dütsje exclave woar Hemmeres in Rienland-Palts, aa g'n reveer de Our. De Vennbahn leep hei vuur 'ne kilometer uëver Dütsj grónkgebeed, meh durch 'n grenscorrectie in 1956, kam de exclave wier i Dütsjlank te ligke.
Fotogalerie
[bewirk | brón bewèrke]-
'ne Vernetigden tunnel bei Lommersweiler -
D'r "Vennbahnradweg" bei Ondenval -
Gleis in unbrook bei Kalterherberg -
Tusje Oake en Eupe -
't "Falkenbachviadukt" bei Sjtolberg-Walheim -
Hüj hant de mietste sjtaties 'n angere functie, wie dees sjtatie in Kornelimünster. Zie is noe e restaurant.
Weblinks
[bewirk | brón bewèrke]
|
Commons: Vennbahn – Media gerelateerd aan dit óngerwerp |