Брзина (книжевност)
Книжевност |
---|
Основни облици
|
Родови |
Епика · Лирика · Драма |
Извори |
Форми |
Историја и списоци |
Општ преглед на книжевноста |
Дискусија |
Брзината во книжевноста се однесува на брзината со која се раскажува приказната, што не ја опфаќа брзината со која се одвива самата приказна.[1][2][3] Бројот на зборови кои се потребни за да се напише одреден настан не зависи од тоа колку време требало за да се одвива тој настан, туку од тоа колку е важен тој момент во приказната.[4] Брзината се определува со должината на сцените, колку брзо се одвива дејството и колку брзо се информира читачот. Брзината понекогаш е диктирана и од жанрот на приказната, па така, комедиите се одвиваат побрзо за разлика од драмите, а пак авантурите се побрзи од трилерите.[2]
Методи
[уреди | уреди извор]Раскажувачите имаат бројни алатки на раполагање за влијание врз брзината или темпото на приказината. Таквите алатки се на пример раскажувањето (нарација), дејството, описот и дијалогот. Нарацијата и описот во принцип се поспори, постепени, додека акцијата и дијалогот се побрзи.[5] Од сите книжевни алатки, дијалогот најбрзо го поставува ликот и дејството во сегашен момент.[6] Брзината може да се забрза преку:
- прескокнување на сцени[7]
- прескокнување логични секвенци на настани[7]
- кратки сцени[8]
- често параграфирање[9]
- кратки реченици[9]
- дијалог[5][9]
- дејство[5]
- активен залог (директен говор) и агресивни глаголи[10]
- отстранување на површински зборови и фрази и непотребни придавки и прилози[11]
Од другата страна пак приказната може да се успори преку:
Заплет
[уреди | уреди извор]Дијалогот е елементот кој ги „оживува“ приказната и ликовите, „дејството“ создава движење, а „нарацијата“ ѝ дава длабочина и суштина на приказната. Пишување приказна/ расказ значи заплетување на сите овие елементи заедно. Кога ова ќе се направи како што треба, се добива убава композиција.[13] Брзината е можеби најчестиот елемент за кој треба да се обрне внимание за тоа кога треба и кога не треба да заплете дијалогот, нарацијата и дејството. Забрзувањето на дејството често инволвира дијалог како најдоминантен елемент за забрзување.[14] Кога има потреба од успорување на самата приказна, дијалогот се избегнува.[15]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Bishop (1988, стр. 46)
- ↑ 2,0 2,1 Schellhardt (2008, стр. 66)
- ↑ Turco (1999, стр. 67–68)
- ↑ Bauer (1992, стр. 89)
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Kempton (2004, стр. 11)
- ↑ Kempton (2004, стр. 122)
- ↑ 7,0 7,1 Stein (1995, стр. 195)
- ↑ Bishop (1988, стр. 209)
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Stein (1995, стр. 194)
- ↑ Hacker (1991, стр. 151–152)
- ↑ Stein (1995, стр. 197)
- ↑ Bishop (1988, стр. 241)
- ↑ Kempton (2004, стр. 67)
- ↑ Kempton (2004, стр. 78)
- ↑ Kempton (2004, стр. 12)
Литература
[уреди | уреди извор]- Bauer, Marion Dane (1992), What's Your Story?: A Young Person's Guide to Writing Fiction, New York: Clarion Books, ISBN 0-395-57781-0
- Bell, James Scott (2004), Write Great Fiction: Plot & Structure, Cincinnati: Writer's Digest Books, ISBN 1-58297-294-X
- Bishop, Leonard (1988), Dare to Be a Great Writer: 329 Keys to Powerful Fiction, Cincinnati: Writer's Digest Books, ISBN 0-89879-464-1
- Hacker, Diana (1991), The Bedford Handbook for Writers (3. изд.), Boston: Bedford Books, ISBN 0-312-05599-4
- Kempton, Gloria (2004), Write Great Fiction: Dialogue, Cincinnati: Writer's Digest Books, ISBN 1-58297-289-3
- Lamb, Nancy (2008), The Art and Craft of Storytelling: A Comprehensive Guide to Classic Writing Techniques, Cincinnati: Writer's Digest Books, ISBN 978-1-58297-559-7
- Saville, Guy (2013). „Thrillers that sell“. Во Spring, Michelle; King, Laurie R. (уред.). Crime and Thriller Writing: A Writers' & Artists' Companion. London: Bloomsbury Publishing. стр. 153–155. ISBN 978-1-4725-2393-8.
- Schellhardt, Laura (2008), Screenwriting for Dummies (2. изд.), Hoboken: Wiley, ISBN 978-0-470-34540-5
- Stein, Sol (1995), Stein on Writing, New York: St. Martin's Press, ISBN 0-312-13608-0
- Turco, Lewis (1999), The Book of Literary Terms: The Genres of Fiction, Drama, Nonfiction, Literary Criticism, and Scholarship, Hanover: University Press of New England, ISBN 0-87451-954-3