Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro

Veduta tal-Krater ta' Ngorongoro.

Iż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro (pronunzja: /(ə)ŋˌɡɔːrəŋˈɡɔːroʊ/) hija żona protetta u Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fid-Distrett ta' Ngorongoro, 180 kilometru (110 mili) fil-Punent tal-Belt ta' Arusha fir-Reġjun ta' Arusha, fi ħdan iż-żona ġeoloġika tal-Artijiet Għoljin tal-Krater tat-Tramuntana tat-Tanzanija. Iż-żona ngħatat isem il-Krater ta' Ngorongoro, caldera vulkanika kbira fiż-żona. L-Awtorità taż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro, fergħa tal-gvern tat-Tanzanija, tamministra ż-żona ta' konservazzjoni u l-konfini tagħha tul il-konfini tad-Distrett ta' Ngorongoro fir-Reġjun ta' Arusha. Il-parti tal-Punent tal-park tmiss mal-Park Nazzjonali ta' Serengeti, u l-medda taż-żewġ parks flimkien mar-Riżerva Naturali ta' Maasai Mara tal-Kenja jospitaw il-Migrazzjoni l-Kbira, migrazzjoni enormi annwali ta' miljuni ta' nju, żebri, gazzelli u annimali oħra. Iż-żona ta' konservazzjoni fiha wkoll il-Fondoq ta' Olduvai, wieħed mill-iżjed siti paleoantropoloġiċi importanti fid-dinja.

L-Att tal-2009 dwar il-Konservazzjoni tal-Organiżmi Selvaġġ ta' Ngorongoro stabbilixxa restrizzjonijiet ġodda fuq l-insedjament uman u l-biedja ta' sussistenza fil-Krater ta' Ngorongoro, u b'hekk ir-rgħajja Maasai, li l-biċċa l-kbira minnhom kienu ġew rilokati lejn Ngorongoro mill-artijiet tal-antenati tagħhom lejn it-Tramuntana meta l-gvern kolonjali Brittaniku stabbilixxa l-Park Nazzjonali ta' Serengeti fl-1959.

Storja u ġeografija

Il-krater minn ġewwa.

Isem il-krater għandu oriġini onomatopejka; ingħata mir-rgħajja Maasai b'xebħ mal-ħoss prodott mill-qniepen ta' m'għonq il-baqar (ngoro ngoro). Abbażi tal-evidenza tal-fossili li nstabu fil-Fondoq ta' Olduvai, diversi speċijiet ta' ominidi okkupaw l-inħawi għal 3 miljun sena.

Il-kaċċaturi-ġemmiegħa ġew sostitwiti mir-rgħajja ftit eluf ta' snin ilu. Il-poplu Mbulu stabbilixxa ruħu fl-inħawi madwar 2,000 sena ilu u magħhom ingħaqad il-poplu Datooga għall-ħabta tal-1700. Iż-żewġ gruppi tkeċċew miż-żona mill-poplu Maasai fil-bidu tas-seklu 19.

Mappa tal-Krater ta' Ngorongoro.

Mhu magħruf l-ebda Ewropew li rifes fil-Krater ta' Ngorongoro qabel l-1892, meta żaru Oscar Baumann. Żewġ aħwa Ġermaniżi (Adolph u Friedrich Siedentopf) ħadmu l-art għall-għelejjel fil-krater sa meta faqqgħet l-Ewwel Gwerra Dinjija, wara li krew l-art mill-amministrazzjoni Ġermaniża tal-Lvant tal-Afrika. L-aħwa b'mod regolari kienu jorganizzaw il-festini sabiex jiddevertu flimkien ma' sħabhom Ġermaniżi. Huma ppruvaw ikeċċu wkoll il-merħliet tan-nju 'l barra mill-krater.

Fl-1921, għaddiet l-ewwel ordinanza favur il-preservazzjoni tal-organiżmi selvaġġi, li kienet tirrestrinġi l-kaċċa lid-detenturi tal-permessi tal-kaċċa fit-Tanzanija. Fl-1928, il-kaċċa ġie pprojbita fl-artijiet kollha fi ħdan il-krater, għajr f'dawk li qabel kienu l-irziezet tal-aħwa Siedentopf. L-Ordinanza tal-Park Nazzjonali tal-1948 (li ġiet implimentata fl-1951) ħolqot il-Park Nazzjonali ta' Serengeti. Madankollu, din ikkawżat problemi mal-poplu Maasai u ma' tribujiet oħra, u rriżultat fl-Ordinanza taż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro fl-1959 li sseparat iż-żona ta' konservazzjoni mill-park nazzjonali. Ir-rgħajja Maasai li kienu jgħixu fil-Park Nazzjonali ta' Serengeti ġew rilokati sistematikament lejn iż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro, u b'hekk il-popolazzjoni tal-Maasai u tal-bhejjem li kienu jgħixu fil-krater żdiedet. L-Awtorità taż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro ġiet stabbilita permezz tal-Liġijiet tal-Att dwar il-Parks tan-Natura Selvaġġa (bosta emendi) fl-1976, u għandha s-sjieda tal-maġġoranza tal-artijiet taż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro, inkluż il-krater. Iż-żona saret Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1979, wara li oriġinarjament tniżżlet fil-lista għall-importanza naturali tagħha. Imbagħad fl-2010 saret Sit ta' Wirt Dinji mħallat, kemm għall-importanza naturali kif ukoll għall-importanza kultura tagħha. Madankollu, dan ir-rikonoxximent ma inkludiex il-komunità tal-Maasai, u għaldaqstant baqgħu jfeġġu l-kunflitti antiki rigward l-użu u l-ġestjoni taż-żona. L-Att dwar il-Konservazzjoni tal-Organiżmi Selvaġġi tal-2009 kompla jirrestrinġi l-użu uman tal-Krater ta' Ngorongoro u ħoloq qafas legali għall-ispostament politiku u mġiegħel tar-rgħajja Maasai tradizzjonali. Ir-restrizzjoni fuq l-użu tal-art iġġenerat tensjoni bejn il-komunitajiet Maasai lokali u l-awtoritajiet tal-konservazzjoni. L-Unjoni Internazzjonali għall-Konservazzjoni tan-Natura (IUCN) tagħmel ħilitha biex jinstabu soluzzjonijiet biex jittaffa l-kunflitt u jittejbu l-isforzi ta' kollaborazzjoni favur il-konservazzjoni man-nies lokali.

L-art taż-żona ta' konservazzjoni hija unika u għandha bosta użi minħabba li hija l-unika żona ta' konservazzjoni fit-Tanzanija li tipproteġi lill-organiżmi selvaġġi filwaqt li fl-istess ħin tippermetti l-abitazzjoni umana. L-użu tal-art huwa kkontrollat sabiex jiġu pprevjenuti l-effetti negattivi fuq il-popolazzjoni tal-organiżmi selvaġġi. Pereżempju, il-kultivazzjoni hija pprojbita fil-livelli kollha għajr il-livell ta' sussistenza.

Iż-żona tagħmel parti mill-ekosistema ta' Serengeti, u lejn il-Majjistral tmiss mal-Park Nazzjonali ta' Serengeti u mal-pjanuri tan-Nofsinhar ta' Serengeti. Dawn il-pjanuri huma estiżi wkoll lejn it-Tramuntana fid-diviżjoni mhux protetta ta' Loliondo u jinżammu miftuħa għall-organiżmi selvaġġi permezz tal-pastoraliżmu tat-transumanza pprattikat mill-Maasai. In-Nofsinhar u l-Punent taż-żona huma artijiet għoljin vulkaniċi, fosthom il-Krater ta' Ngorongoro u l-Krater inqas magħruf ta' Empakaai. Il-konfini tan-Nofsinhar u tal-Lvant huma ddefiniti bejn wieħed u ieħor mix-xifer tal-ħajt tal-Irdum tal-Lvant tal-Afrika, li jipprevjeni wkoll il-migrazzjoni tal-annimali f'dawn id-direzzjonijiet.

Ġeoloġija

Il-grupp vulkaniku Plioċen ta' Ngorongoro jikkonsti minn tmien vulkani estinti b'għamla ta' tarka fi ħdan in-nofs graben ta' Eyasi, il-konfini tal-Lvant immarkat mill-Promontorju tal-Punent tal-Irdum ta' Gregory. Il-promontorju tal-Lag ta' Eyasi jmiss man-nofs graben tal-Lbiċ. Fi ħdan il-kumpless hemm ħames vulkani li għandhom kon b'għamla ta' koppla, filwaqt li tliet vulkani għandhom calderas. Il-Vulkan Ngorongoro (2.5-1.9 Ma) huwa primarjament trakiandesit bażaltiku. Il-krater huwa alimentat mix-xmajjar Munge u Oljoro Nyuki, filwaqt li fawwariet termali ta' Ngoitokitok jalimentaw il-marġ ta' Goringop. Il-Lag ta' Magadi huwa lag alkaliniku baxx b'fond ta' 1.7 metru. Vulkani oħra fi ħdan il-kumpless jinkludu l-vulkani Olmoti (2.01-1.79 Ma), Empakaai, Loolmalasin, Sadiman (3.7 Ma), Lemagrut u Oldeani. In-naħa tal-Majjistral taż-żona ta' konservazzjoni tikkonsisti mill-Pjanuri ta' Serengeti, il-Pjanuri ta' Salei, il-Fondoq ta' Oldupai, u l-inselbergs tal-Muntanji Gol. Dawn l-inselbergs huma parti mill-Medda tal-Mozambique magħmula mill-kwarzit u mix-xist tat-tip mica (800-500 Ma).

Sit ta' Wirt Dinji

Veduta panoramika tal-Krater ta' Ngorongoro.

Iż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro ġiet iddeżinjata bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1979.

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' ħames kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem"; il-kriterju (vii) "Post fejn iseħħu fenomeni naturali tal-għaġeb jew fejn hemm żoni ta' ġmiel naturali u ta' importanza estetika eċċezzjonali"; il-kriterju (viii) "Eżempju straordinarju li jirrappreżenta stadji importanti tal-istorja tad-dinja, inkluż it-trapass tal-ħajja, il-proċessi ġeoloġiċi kontinwi sinifikanti fl-iżvilupp tat-tipi differenti ta' art, jew il-karatteristiċi ġeomorfiċi jew fiżjografiċi sinifikanti"; il-kriterju (ix) "Eżempju straordinarju li jirrappreżenta proċessi ekoloġiċi u bijoloġiċi kontinwi sinifikanti fl-evoluzzjoni u fl-iżvilupp ta' ekosistemi u ta' komunitajiet ta' pjanti u ta' annimali terrestri, tal-ilma ħelu, kostali u tal-baħar"; u l-kriterju (x) "Post fejn hemm l-iktar ħabitats naturali importanti u sinifikanti għall-konservazzjoni fil-post tad-diversità bijoloġika, inkluż fejn hemm speċijiet mhedda ta' valur universali straordinarju mill-perspettiva tax-xjenza jew tal-konservazzjoni".

Krater ta' Ngorongoro

Il-Krater ta' Ngorongoro minn ġewwa.

Il-karatteristika prinċipali taż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro hi l-Krater ta' Ngorongoro, l-ikbar caldera vulkanika tad-dinja li għadha intatta, mhux attiva u mhux mimlija bir-radam. Il-krater, li fforma meta vulkan kbir sploda u ċeda fuqu nnifsu bejn żewġ u tliet miljun sena ilu, huwa fond 610 metri (2,000 pied) u l-qiegħ intern tiegħu fih erja ta' 260 kilometru kwadru (100 mil kwadru). L-istimi tal-għoli tal-vulkan oriġinali jvarjaw minn 4,500 sa 5,800 metru (14,800 sa 19,000 pied). Il-qiegħ intern tal-krater huwa 1,800 metru (5,900 pied) 'il fuq mil-livell tal-baħar. Il-krater ġie vvutat bħala wieħed mis-Seba' Għeġubijiet Naturali tal-Afrika f'Arusha, it-Tanzanija, fi Frar 2013. Il-Vulkan ta' Ngorongoro kien attiv minn madwar 2.45 sa 2 miljun sena ilu.

L-iżbroffar vulkaniku bħal dak tal-Vulkan ta' Ngorongoro, li rriżulta fil-formazzjoni tal-Krater ta' Ngorongoro fit-Tanzanija, kien komuni ħafna. Ċedimenti simili seħħew fil-każ tal-vulkani ta' Olmoti u Empakaai, iżda kien ferm iżgħar bħala kobor u impatt.

Miż-żewġ vulkani reċenti lejn il-Grigal tal-vulkani ta' Empakaai, Kerimasi u Ol Doinyo Lengai, dak ta' Doinyo Lengai għadu attiv u kellu żbroffar sinifikanti fl-2007 u fl-2008. Żbroffar iżgħar tal-irmied u flussi tal-lava bil-mod il-mod għadhom qed jimlew il-krater attwali. Bil-lingwa tal-Maasai l-isem ifisser "Muntanja ta' Alla".

Il-Lag ta' Magadi.

In-Nixxiegħa ta' Munge tnixxi mill-Krater ta' Olmoti lejn it-Tramuntana u hija s-sors prinċipali ta' ilma li jnixxi fil-lag staġonali tal-ilma mielaħ fiċ-ċentru tal-krater. Dan il-lag huwa magħruf b'żewġ ismijiet: Makat kif inhu magħruf fost il-Maasai, li jfisser melħ; u Magadi. In-Nixxiegħa ta' Lerai tnixxi mill-foresti umdużi lejn in-Nofsinhar tal-krater u talimenta l-Foresta ta' Lerai fil-qiegħ intern tal-krater – meta jkun hemm biżżejjed xita, in-Nixxiegħa ta' Lerai tnixxi fil-Lag ta' Magadi wkoll. L-estrazzjoni tal-ilma mil-lukandi lussużi u mill-kwartieri ġenerali taż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro tnaqqas l-ammont ta' ilma li jnixxi fin-Nixxiegħa ta' Lerai b'madwar 25 %.

Is-sors prinċipali ieħor tal-ilma fil-krater hu l-Għajn ta' Ngoitokitok, qrib il-ħajt tal-Lvant tal-krater. Hemmhekk hemm sit għall-picnics li huwa miftuħ għat-turisti u marġ enormi alimentat mill-għajn, u b'hekk iż-żona hija abitata minn ippopotami, iljunfanti, iljuni, u bosta annimali oħra. Bosta għejun żgħar oħra jistgħu jinstabu madwar il-qiegħ intern tal-krater, u dawn huma provvisti tal-ilma importanti għall-annimali u għall-Maasai lokali, speċjalment matul iż-żminijiet tan-nixfa. Il-Maasai qabel kienu jitħallew jirgħu l-bhejjem tagħhom fi ħdan il-krater, iżda mill-2015 ma tħallewx jagħmlu dan iktar.

Veduta panoramika tal-Krater ta' Ngorongoro minn ġewwa.

Fondoq ta' Oldupai jew Olduvai

Iż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro tipproteġi wkoll il-Fondoq ta' Oldupai jew Olduvai, li jinsab fiż-żona tal-pjanuri. Titqies bħala l-qalba tal-umanità wara l-iskoperta tal-iżjed eżemplari bikrin tal-ġeneru uman, Homo habilis, kif ukoll ta' ominidi bikrin, bħall-Paranthropus boisei.

Il-Fondoq ta' Olduvai huwa rdum b'żewġ naħat weqfin fil-Wied Tettoniku l-Kbir, estiż tul il-Lvant tal-Afrika. Il-Fondoq ta' Olduvai jinsab fil-Lvant tal-pjanuri ta' Serengeti fit-Tramuntana tat-Tanzanija u huwa twil madwar 50 kilometru (31 mil). Jinsab fiż-żona tal-artijiet għoljin ta' Ngorongoro fejn ma tantx tinżel xita u huwa l-iżjed parti niexfa tar-reġjun. Il-fondoq ingħata l-isem ta' "Oldupaai", il-kelma bil-lingwa tal-Maasai li tirreferi għall-pjanta selvaġġa tas-sisal, Sansevieria ehrenbergii.

Huwa wieħed mill-iżjed siti preistoriċi importanti fid-dinja u r-riċerka hemmhekk kienet strumentali biex tiġi mifhuma iktar l-evoluzzjoni umana bikrija. L-iskavi hemmhekk inbdew minn Mary u Louis Leakey fis-snin 50 tas-seklu 20 u għadhom għaddejjin sal-lum permezz tal-familja tagħhom. Uħud jemmnu li miljuni ta' snin ilu, is-sit kien dak ta' lag kbir, u x-xtut tiegħu nksew b'depożiti suċċessivi ta' rmied vulkaniku. Madwar 500,000 sena ilu, l-attività sismika ddevjat nixxiegħa fil-qrib li bdiet tnawwar is-sedimenti 'l isfel, u ħarġet fid-dieher seba' saffi prinċipali fil-ħitan tal-fondoq.

Organiżmi selvaġġi

Nju u żebri qrib il-lag tal-Krater ta' Ngorongoro.

Fil-krater jgħixu bejn wieħed u ieħor 25,000 annimal kbir, l-iktar ungulati. Fost il-mammiferi kbar fil-krater hemm ir-rinoċeront iswed (Diceros bicornis michaeli), b'popolazzjoni lokali li naqset minn madwar 108 rinoċeront fl-1964-1966 għal xi 11-14-il rinoċeront fl-1995, il-buflu Afrikan jew tal-Kap (Syncerus caffer), u l-ippopotamu (Hippopotamus amphibius). Hemm ukoll bosta ungulati oħra: in-nju blu (Connochaetes taurinus) b'popolazzjoni stmata ta' 7,000 nju fl-1994, iż-żebra ta' Grant (Equus quagga boehmi) b'popolazzjoni ta' 4,000 żebra, l-eland (Taurotragus oryx), u l-gazzelli ta' Grant (Nanger granti) u ta' Thomson (Eudorcas thomsonii) b'popolazzjoni ta' 3,000 gazzella. Il-waterbucks (Kobus ellipsiprymnus) jgħixu l-iktar qrib il-Foresta ta' Lerai.

Rinoċeronti fiż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro.

Fil-krater ma jgħixux ġiraffi, impala (Aepyceros melampus), topi (Damaliscus lunatus), oribi (Ourebia oribi) u kukkudrilli (Crocodylus niloticus).

Iċ-cheetah (Acinonyx jubatus raineyi), il-kelb selvaġġ tal-Lvant tal-Afrika (Lycaon pictus lupinus), u l-leopard Afrikan (Panthera pardus pardus) rari jintlemħu. Il-jeni tat-tikek (Crocuta crocuta) kienu s-suġġett ta' studju ta' riċerka fit-tul fiż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro Conservation Area mill-1996.

Għalkemm il-krater jitqies bħala "żona naturali mkennija" għal varjetà wiesgħa ta' organiżmi selvaġġi, 20 fil-mija jew iktar min-nju u nofs il-popolazzjoni taż-żebri jitilqu mill-krater fl-istaġun tax-xita, filwaqt li l-bufli tal-Kap (Syncerus caffer) jibqgħu hemmhekk; l-ikbar numri tagħhom jokkorru matul l-istaġun tax-xita.

Cheetah fiż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro.

Mill-1986, il-popolazzjoni tan-nju fil-krater naqset minn 14,677 għal 7,250 nju (2003-2005). L-għadd ta' eland u ta' gazzelli ta' Thomson naqas ukoll, filwaqt li l-popolazzjoni tal-bufli żdiedet sew, x'aktarx minħabba l-prevenzjoni fit-tul tan-nirien li tiffavurixxi t-tkabbir ta' ħaxix b'ħafna fibri minflok it-tkabbir ta' tipi ta' ħaxix iqsar u b'inqas fibri.

Is-serval (Leptailurus serval) jokkorru b'mod mifrux fil-krater. Il-Lag ta' Magadi, lag kbir fil-Lbiċ tal-krater, spiss jgħixu fih eluf ta' fjamingi inferjuri. Il-krater fih speċi endemika waħda ta' mammiferu: il-bugeddum ta' Mduma (Crocidura mdumai), li huwa ristrett għall-foresti muntanjużi fit-tarf tal-krater. Dan il-bugeddum huwa mhedded minħabba d-deforestazzjoni mill-azjendi agrikoli ż-żgħar.

Iljuni

Il-krater fih waħda mill-iżjed popolazzjonijiet densi magħrufa tal-iljuni, li kienet tammonta għal 62 iljun fl-2001.

Iljun femminili tittewweb fil-Krater ta' Ngorongoro.

Effett sekondarju li l-krater qisu żona naturali mkennija hu li l-popolazzjoni tal-iljuni hija mnissla b'mod sinifikanti minn iljuni tal-istess demm. Dan minħabba li ammont żgħir ħafna ta' iljuni b'tip ta' demm ġdid jidħlu fil-ġabra ta' ġeni lokali, peress li ftit ħafna iljuni maskili jwettqu l-migrazzjoni u jidħlu fil-krater minn barra. Dawk li jidħlu fil-krater spiss ma jitħallewx jikkontribwixxu għall-arrikkiment tal-ġabra ta' ġeni mill-iljuni maskili tal-krater, li jkeċċu lill-kompetituri barranin.

Id-data fit-tul timplika li l-iljuni fil-krater ġew affettwati minn erba' tifqigħat ta' mard fatali bejn l-1962 u l-2002. In-nixfa fl-1961 u x-xita matul l-istaġun tan-nixfa tal-1962 ikkawżaw it-tkattir bla rażan ta' dubbien li jiġbed id-demm (Stomoxys calcitrans) sa Mejju 1962. Dan id-dubbien ġibed id-demm tal-iljuni u kkawżalhom bosta tbajja' fuq il-ġilda li ġew infettati, u b'hekk l-għadd ta' iljuni niżel f'daqqa minn xi 75-100 għal 12 biss. Il-popolazzjoni rkuprat għal madwar 100 iljun sal-1975 u baqgħet stabbli sal-1983 meta beda deklin persistenti. B'mod ġenerali n-numri baqgħu inqas minn 60 annimal mill-1993, u niżlu l-iktar fl-1998 b'29 iljun. Fl-2001, 34 fil-mija tal-popolazzjoni tal-iljuni mietu bejn Jannar u April minħabba marda li nfirxet bil-qurdien u l-pesta ta' Carre.

Il-popolazzjoni tal-iljuni hija influwenzata wkoll sa ċertu punt mill-wasla ta' iljuni maskili oħra, li tipikament joqtlu lill-frieħ iż-żgħar. Madankollu, l-ikbar influwenza fuq il-popolazzjoni tal-iljuni hija l-mard, b'mod partikolari l-pesta ta' Carre.

Barra l-Krater ta' Ngorongoro

Iż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro għandha popolazzjoni residenti f'saħħitha tal-biċċa l-kbira tal-ispeċijiet tal-organiżmi selvaġġi, u tal-poplu Maasai. Iż-żona tal-Lag ta' Ndutu lejn il-Punent taż-żona ta' konservazzjoni għandha popolazzjonijiet partikolarment b'saħħithom ta' cheetahs u ta' iljuni. Fl-inħawi huma komuni l-hartebeest (Alcelaphus buselaphus), il-jeni tat-tikek (Crocuta crocuta), u x-xakalli. Il-popolazzjoni tal-klieb selvaġġi Afrikani jaf bdiet tbatti reċentement. Is-serval jokkorru b'mod mifrux fil-pjanuri lejn il-Punent tal-Krater ta' Ngorongoro.

Il-migrazzjoni annwali tal-ungulati tgħaddi miż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro, b'1.7 miljun nju, 260,000 żebra, u 470,000 gazzella li jiġu fiż-żona f'Diċembru u jitilqu f'Ġunju. Dan iċ-ċaqliq jinbidel b'mod staġonali max-xita, iżda l-migrazzjoni tgħaddi kważi mill-pjanuri kollha sabiex jinstab l-ikel.

Theddidiet taż-Żona ta' Konservazzjoni

Ragħaj tal-poplu Maasai jirgħa lill-bhejjem tiegħu fiż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro.

Id-domanda dejjem tikber għar-riżorsi naturali u l-modernità mill-popolazzjoni umana residenti, kif ukoll il-ħtieġa ta' promozzjoni u ta' ġestjoni tat-turiżmu, huma l-iżjed tħassib urġenti attwalment. It-93,000 ragħaj li huwa stmat li jgħixu fiż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro attwalment huma ħames darbiet iktar mill-għadd ta' rgħajja li kien hemm meta s-sit sar Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1979. L-abitazzjonijiet u l-insedjamenti emerġenti għandhom implikazzjonijiet evidenti fuq is-sit. Minkejja l-fatt li l-agrikoltura fuq skala żgħira attwalment hija illegali, kulma jmur il-komunitajiet qed jitolbu għat-tkomplija tal-biedja għas-sussistenza sabiex jiksbu l-awtonomija għall-ikel, u b'hekk it-tensjonijiet bejn ir-residenti u l-organizzazzjonijiet tal-konservazzjoni qed jeskalaw. Barra minn hekk, madwar 300,000 annimal domestiku jgħixu mal-organiżmi selvaġġi fi ħdan iż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro.

Il-komunità tar-rgħajja residenti fiż-żona gradwalment żdiedet minn madwar 8,700 ruħ fl-1966 għal 20,000 ruħ fl-1979, u għal 93,136 ruħ fl-2017. Sal-2027, huwa mbassar li l-popolazzjoni se tilħaq il-161,000 ruħ. Ir-riperkussjonijiet ta' dan it-tkabbir fil-popolazzjoni jinkludu żieda ta' infrastrutturi, żieda fiż-żoni għar-ragħa, żieda fil-konfrontazzjonijiet bejn il-bnedmin u l-organiżmi selvaġġi, u żieda fil-kunflitti dwar l-użu tal-art.

Il-valuri xeniċi tal-post qed jiġu kkonservati. Madankollu, huwa ċar li d-djar u infrastruttura oħra assoċjata maż-żieda fil-popolazzjoni tar-rgħajja jaf ikollhom impatt negattiv fuq dawn il-valuri. Bil-mod il-mod, il-materjali u t-tekniki tal-bini tradizzjonali (ibbażati fuq materjali naturali disponibbli lokalment) qed jiġu sostitwiti bl-użu ta' materjali importati (eż. konkos u ħadid korrugat) u bl-użu mhux sostenibbli ta' zkuk tqal mill-foresti lokali. Għalkemm l-Awtorità taż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro fasslet sett ta' "kodiċijiet tal-bini" biex jiggwidaw tali żviluppi, l-eżiti tal-implimentazzjoni tal-kodiċijiet mhumiex magħrufa. L-iżvilupp tal-lukandi lussużi u tal-kampijiet bit-tined spiss jiġu ppożizzjonati sew, jiġu integrati fil-pajsaġġ biex jidhru mill-inqas, u jinbnew b'mod xieraq, filwaqt li l-abitazzjonijiet tar-rgħajja jinbnew bla kontroll ta' xejn. It-trabijiet iġġenerati miċ-ċaqliq tal-vetturi għandhom impatt minuri fuq il-kwalitajiet xeniċi fuq medda qasira ta' żmien. Il-kostruzzjoni ta' abitazzjonijiet bla kontroll fiż-żona ta' konservazzjoni se tispiċċa tkisser l-integrità tas-sit. Il-kostruzzjoni tal-istrutturi jeħtieġ li tiġi ssorveljata u rregolamentata b'mod regolari.

Il-kunflitt bejn il-bnedmin u l-annimali jseħħ kull meta l-bhejjem tat-trobbija jinqatlu u/jew jittieklu mill-predaturi selvaġġi fiż-żona ta' konservazzjoni jew qribha. Il-Maasai għandhom tradizzjoni twila ta' koeżistenza mal-organiżmi selvaġġi u żviluppaw tolleranza kbira għalihom. Il-faqar, in-nuqqas ta' sigurtà tal-ikel, iż-żieda fil-popolazzjoni umana fil-pajsaġġ, u r-riżorsi limitati, min-naħa l-oħra qed iġibu magħhom interazzjonijiet mill-qrib bejn il-baqar u l-annimali, u l-kompetizzjoni u l-kunflitti bejniethom qed tiħrax ukoll.

Storikament, il-kultura tradizzjonali tal-Maasai kienet xkiel għall-individwi li jiżviluppaw il-kapaċità li jaqdu karigi maniġerjali sofistikati f'isem il-komunitajiet tagħhom. Reċentement biss, pereżempju, kien hemm bidla fl-attitudnijiet tal-Maasai rigward il-ħtieġa tal-edukazzjoni. Dan l-aħħar ukoll, irrealizzaw li jekk irid ikollhom impatt fuq il-bidliet li qed iseħħu u li qed jeqirdu l-istrutturi tal-komunità, ma jistgħux jibqgħu jeżistu għal rashom u ma jagħtux kas. Pereżempju, mexxej tradizzjonali anzjan partikolari rrimarka li onestament jiddispjaċih li ħarab mill-iskola meta kien għadu żgħir, u x'aktarx li rawwem din l-attitudni lill-membri ż-żgħażagħ tal-komunità tiegħu. B'hekk, tradizzjonalment, l-Awtorità taż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro ffaċċjat problema sinifikanti biex tħeġġeġ il-villaġġi tal-Maasai jużaw l-iskejjel li huma kienu stabbilew għalihom. Dan l-aspett żgur li naqqas l-entużjażmu tal-Awtorità taż-Żona ta' Konservazzjoni ta' Ngorongoro li tkompli bl-inizjattivi ta' kostruzzjoni tal-iskejjel.

Iktar qari

• Ngorongoro Conservation Area at the UNEP World Conservation Monitoring Centre.

• Deocampo, D.M. (2004). "Hydrogeochemistry in the Ngorongoro Crater, Tanzania, and implications for land use in a World Heritage Site". Applied Geochemistry. 19 (5): 755–767.

• Deocampo, D.M. (2005). "Evaporative evolution of surface waters and the role of aqueous CO2 in magnesium silicate precipitation: Lake Eyasi and Ngorongoro Crater, northern Tanzania". South African Journal of Geology. 108 (4): 493–504.