Xtatol
Xtatol, imsejħa wkoll xtatol Erżjana (bl-Erżjan: Štatol, ěrzäń štatol) hija xemgħa tax-xama' li tinżamm f'reċipjent ornamentali tal-injam li jintuża fir-ritwali tradizzjonali Erżjani (erzja Ineškipazněń Kemema).[1]
It-terminu "xtatol" oriġina mill-Erżjan: šta ("xama'") u tol ("nar"). L-eqdem użu magħruf ta' dan it-terminu hu f'sors mhux bl-Erżjan iżda bil-lingwa Russa, Dizzjunarju Spjegattiv tal-Lingwa Russa Ħajja u Kbira, ippubblikat mil-lessikografu Russu Vladimir Dal fl-1863.[2]
Użu u simboliżmu
[immodifika | immodifika s-sors]Ix-xtatol hija simbolu tal-ħajja, tar-reverenza lejn l-antenati u tat-trapass taż-żmien. Ir-reċipjent tal-injam li fih titqiegħed ix-xemgħa jissejjaħ ġandava (bl-Erżjan: jandava). Il-ġandava tiġi mnaqqxa minn zkuk mastizzi tat-tilju u jkollha għamla qisha ta' papra. Ix-xtatol u l-ġandava jintużaw spiss matul diversi ritwali Erżjani, fosthom ir-Ras'ken' Ozks u l-Verya Ozks.[3]
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ "Роль родового коллектива в обрядности финно-угорских народов". cyberleninka.ru. Miġbur 2023-04-07.
- ^ "штатол | это... Что такое штатол?". Словари и энциклопедии на Академике (bir-Russu). Miġbur 2023-04-07.
- ^ "На фестиваль «Штатол» в Саранск приедут театры из Дагестана и Татарстана". МордовМедиа (bir-Russu). Miġbur 2023-04-07.