Ghana
| Republic of Ghana Reppubiek Ghana | ||
 |
 | |
 Kaarte van Ghana
| ||
| Informasie | ||
| Sproaken | Engels (offisjeel), Akan, Ewe, Dagomba (Dagbani), Dangme, Dagaare, Ga, Nzema, Gonja, Kasem | |
| Heufdstad | Accra | |
| Regeringsvörm | Republiek | |
| Laand en inwonners | ||
| Oppervlakte - Water |
238.535 km² 3,5% | |
| Inwonners - Dichtheid |
24.233.431 101,5 inw./km² | |
| Koordinaten | 7° 41′ N, 0° 59′ W
| |
| Oaverig | ||
| Volksleed | God Bless Our Homeland Ghana | |
| Munteenheid | Ghanese cedi ((GH₵))
| |
| Tiedzone | GMT | |
| Web | Kode | Tel. | .Gh | GH | 233 | |
Ghana is n laand in West-Afrika. t Hef op t westn ne greanze met Ivoorkuste, met Burkina Faso op t noordn, Togo op t oostn en de Guineese Golf op t zuudn. t Woard Ghana beteeknt "Kriegskeunink".[1] en hef te maakn met t oolde Ghanese Riek.
Vuur at de Europeaann kömn, woonn dr in Ghana verskeaidene volker, heuwdzakelik Akan. Dee hadn verskilnde keuninkriekn, woereunter t Ashantiriek, de Akwamu, de Akyem, Bonoman, Denkyira en t Fantevolk. Dr besteundn ook nit-Akanstoatn van t Ga-volk en de Dagomba. Vuur at de Europeaann kömn was dr nen riekn haandel met aandere Afrikaanse laandn, um t völle goold wat Ghana hef. In t 15de joarhoonderd kömn de Portugeezn, en in 1874 stichen de Britn de Kroonkolonie Gooldkuste oawer deeln van Ghana.[2] In 1957 wör Gooldkuste as eerste laand oonder n Sahara[3][4] onofhaankelik van t Verenigd Keuninkriek.[5] n Naam Ghana wör keuzn um terugge te wiezen noar t oolde Ghanese Riek, wat vroger n groot deel van West-Afrika besleug.
Ghana is lid van de Zuud-Atlantiese Vrea- en Saamnwarkings Zone, de Vereanigde Nasies, t Gemenebest van Nasies, t Afrikaans Verboond, de Ekonomiese Gemeenskop van West-Afrikaanse Stoatn en n verwaant lid van La Francophonie. Ghana is ene van de grötste oetvoorders van kakaoboonn[6]. Doarbie ligt in Ghana t Voltameer, wat t grötste keunstmoatige meer is van de wearld, wat oppervlak angeet.[7]
Laandsindeling
[bewark | bronkode bewarken]Ghana hef 10 strekn, dee't bie mekoar in 170 distriktn opdeeld zeent.
- Ashanti, heuwdstad Kumasi
- Brong Ahafo, heuwdstad Sunyani
- Central, heuwdstad Cape Coast
- Eastern, heuwdstad Koforidua
- Groot Accra, heuwdstad Accra
- Regio Noord, heuwdstad Tamale
- Regio Noord-Oost, heuwdstad Bolgatanga
- Regio Noord-West, heuwdstad Wa
- Volta, heuwdstad Ho
- Regio West, heuwdstad Sekondi-Takoradi
Laand
[bewark | bronkode bewarken]
Ghana lig an de Golf van Guinea, net wat boawn n evenaar, woerduur t n woarm klimaat hef. Ghana is 238.500 kilometer in t veerkaant. Togo ligt op t oostn, Ivoorkuste op t westn en Burkina Faso op t noordn. Ghana ligt precies op n nulmeridiaan van de wearld, en precies duur de industriestad Tema. Van alle laandn lig Ghana t kortst bie t "middelpeunt" (0°, 0°) van de wearld; zo'n 614 km noord doarvan.
t Laand hef vlakke stukke, lege heuwels en n antal riviern. Ghana kan in vief verskilnde geografiese deeln verdeeld wordn. De kustliene is heuwdzakelik leeg en zaanderig met doarachter vlakke stukke en buskes, en wörd duurkruuzet duur verskilnde riviern en streumkes, terwiel t noordelike deel van t laand besteet oet hoogvlaktes. t Zuudwestn en zuudmiddeln van Ghana is ne bosrieke, hooggeleagne strekke, met doarbie in t Asjantihooglaand en de Kwahuvlakte. De heuwelachtige akuapim-Togoboargraand löp langs de oostergreanze.
t Voltameer neamp t grötste deel van midn Ghana in. t Heugste peunt van Ghana is n boarg Afadjato, den't 885 meter hoge is, en in de Akwapim-Togoboargraand lig.
Ghana hef n tropies klimaat. n Oosterliken kuststrook is woarm en noar verhoolding dreuge, n zuudwesteliken hook is hete en vochtig, t noordn is hete en dreuge. t Voltameer neamp t grötste deel van oostelik Ghana in en is de welle vuur völle riviern, zo as de Otirivier en de Aframriviern.
Ghana hef twee seizoenn: de dreuge en de reagntied. Noord Ghana krig reagn van meart töt an november, terwiel t zuudn reagn krig vanof april. In Zuud Ghana gröait bladvaste en half-bladverleeznde bosn, met beume as mahonie, odum en ebnhoolt. Ook de meeste ölliepälme en mangroves gröait hier. Sjibeume, Baobabs en akasias gröait vuurnamelik in de Voltastrekke en t noordn.
Steadn
[bewark | bronkode bewarken]| Plaatse | Stad | Gebeed | Inwonners | Plaatse | Stad | Gebeed | Inwonners |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Accra | Groot Accra | 2.291.352 | 11 | Madina | Groot Accra | 137.162 |
| 2 | Kumasi | Ashanti | 1.989.062 | 12 | Koforidua | Oostn | 127.334 |
| 3 | Tamale | Noorderlik | 537.986 | 13 | Wa | t Hoge Westn | 102.446 |
| 4 | Ashiaman | Groot Accra | 284.518 | 14 | Techiman | Brong-Ahafo | 99.721 |
| 5 | Takoradi | Westn | 260.635 | 15 | Ho | Volta | 96.213 |
| 6 | Cape Coast | Sentraal | 217.032 | 16 | Sunyani | Brong-Ahafo | 87.642 |
| 7 | Obuasi | Ashanti | 175.043 | 17 | Nungua | Groot Accra | 84.119 |
| 8 | Teshie | Groot Accra | 171.875 | 18 | Tema New Town | Groot Accra | 81.480 |
| 9 | Tema | Groot Accra | 160.939 | 19 | Dome | Groot Accra | 78.785 |
| 10 | Sekondi | Westn | 144.570 | 20 | Lashibi | Groot Accra | 78.539 |
Ekonomie
[bewark | bronkode bewarken]
Ghana hef ne middelmoatig inkomnsekonomie en steet bekeand as ne leeg-middelmoatige inkomnstekonomie bie de Wearldbaanke.[8] 27% van de inwonners leawt op meender as €0,95 ($1.25) op n dag. [9] en 25% van t jonge volk zit bie thoes.[10]
n Ghanesen beurs is n doardegrösten van Afrika, noa Zuud-Afrika en Nigeria.[11]
Ghana hef völle natuurlike riekdomn. In de koloniale tied was Ghana al bekeand um t goold wat dr te haaln was, en nog aait is Ghana ene van de grötste goolddelvers van de wearld.[12] Ghana hef nog aandere belangrieke oetvoorprodukte, zo as kakauboonn, roewn öllie, eardgas, hoolt, elektrisiteat, diamaantn, bauxiet,[13] en mangaan, mer Ghana blif probleemn met stroom en gastekortn hebn, woermet t n ontwikkelingslaand blif. In 1965 wör n Akosombodam duur Osagyefo Dr. Kwame Nkrumah ebouwd in de Voltarivier. Den leawert stroom vuur Ghana en umlignde laandn.
Stoatsskoold
[bewark | bronkode bewarken]Eand 2011 was Ghana's stoatsskoold esteegn töt $18 miljard, vanof $8 miljard in 2008. In 1966 was de stoatsskoold nog $1 miljard, doo't t laand nog regeard wör duur Osagyefo Dr. Kwame Nkrumah, en Ghana ene van de riekste en sosjaal vuuroetstoande deeln van Afrika was. t Inkomn per inwonner was hoaste geliek an det van Zuud-Korea.[14] Doarnoa gung t rap, doo't Ghana 20 joar oonder regearing köm van Jerry John Rawlings, töt an 2001. Dr wör onneudig leend van t Internasjonaal Monetear Fonds (IMF). [15] n Good vuurbeeld hiervan was t leenn van $3 miljard duur John Atta Mills van de Sjinese Ontwikkelingsbaanke, in ruul vuur öllie van de Ghanese Nasjonale Petröllie Korporasie (GNPC) an de Sjinese roewn öllie-verwoarkers, vuur n geheim bedrag um de lening terugge te betaaln, ondaanks bezwoar van n oawerweldigend deel van t Ghanese Parlemeant en t IMF, umdet de lening Ghana's öllieriekdom noar Sjina zo trekn, en dr vuur zol könn zorgen at Ghana de skooldn nit ofbetaaln kon.[16]
Opeenvolgende regearings nemt nog aait hulpe an van de Verenigde Stoaten en Europese laandn. n Vuurbeeld hiervan was de gift van €52 miljoen um moderstoarfte teegn te goan en gezoondheaid van moders te verbettern. Det kan Ghana ook zoonder boetnlaande hulpe en giftn.[17]
Woarkvolk
[bewark | bronkode bewarken]Ghana hef 11,5 miljoen leu dee't köant woarkn.[18] De ekonomie dreeit vuur 37,3% op laandbouw, en doarin woarket ongevear 56% van t woarkvolk. Dit zeent heuwdzakelik kleaine boern. Dr is mer weainig produksie in Ghana, zon 7,9%. Skoonwal Ghana oardig wat good op-eleaid woarkvolk hef, kiest regearings der vake vuur um bouwprojekte oet te besteadn an boetnlaandse bedriewe, zo as zelfs seempele huuze. Disse bedriewe nemt dan wier lokale bedriewe in n oarm vuur nen habbekrats, woerduur't t grote geeld aait noar t boetnlaand geet. Dr zeent al heel wat pogingen edoan um lokale Ghanese bedriewe op de vuurgroond te kriegn, mer in hoes- en weagnbouw hef det nog nit ewoarket, woerduur Ghana nog wier ofhaankelik blif van boetnlaandse bedriewe en t geeld doarhen geet.
Meunte
[bewark | bronkode bewarken]Keukelig ekonomies beleid van vuurgoande militeare regearingn en regionale vreadesofspraakn zorgen vuur inflasie, weardevermeendering vuur de Cedi, en onvrea bie t volk oawer Ghana's bezunigingn. Liekewel hef Ghana nog ene van de gezoondse ekonomiejn in Afrika.
Juli 2007 begun de Ghanese Baanke met t heropweardeern van de Cedi (₵), noar Ghanese Cedi (GH₵). n Oawerstap was 1 Ghanese Cedi vuur elke 10.000 Cedi. De Ghanese Baanke gebreuk intensieve mediakampanjes um t volk kunnig te maakn met t nieje geeld.
n Niejn Ghaneses Cedi is redelik stabiel, en in april 2012 was 1 euro ongevear 2.36 cedi weard [19] De belastingtoovoogdewearde wör in 1998 invoord en har ne vaste heugte. In 2007 wör t oonderverdeeld. in 1998 was disse belasting 10%, en in 2000 wör t bie esteeld töt 12,5%. Doo't skoonwal in 2007 t Wetsvuurstel 734 wör annömn, wör dr ne 3% belastingtoovoogde wearde of ekuierd vuur kleaine weenkels. Hierduur magnt kleine weenkels 3% rekn op öare godern en disse bie de belasting verhaaln. Dit wörd edoan um t belastingsstelsel seempel te maakn en te zorgen at de weenkeleegners dr wat op oet doot[20]
Toerisme
[bewark | bronkode bewarken]t Toerisme in Ghana trekt an, vuural oonder Europeaann, Amerikaann, en aandere leu van oawer vear dee't te maakn kriegnt met de Ghanese Diaspora. Umdet Ghana politiek en ekonomies stabiel is, en weanig kriminaliteat hef, en Engels de offisjele sproake is, is Ghana antrekkelik vuur leu dee't kennis weelt maakn met West-Afrika. De wearldoarfgoodlieste van UNESCO hef n antal Ghanese zeensweardigheedn, zoas Cape Coast Castle en Elmina Castle, natuurparkn zo as Kakum Nasjonaal Park en Mole Nasjonaal Park, nöast kulturele feestn zo as t Panafeest.
Öllie
[bewark | bronkode bewarken]In 1970 wördn dr in n oseaanboadem bie Ghana grote öllieweln oontdekt, mer teegn 1990 wör t winn nog aait nit groots an epakt. In 1983 köm de Ghana National Petroleum Corporation (GNPC) van de groond vuur t ansteurn van oontginning en verwoarking, en de korporasie maakn verskeaidene ofspraakn met boetnlaandse bedriewe. n Belangrieksten hiervan beud t bedrief Amoco oet de VS tien öllieplatforms an tusken Ada Foah en de westerlike greanze met Togo. Petro-Canada International kreeg andeeln in t Tanorivierbekken en de Diamond Shamrock in t Ketabekken. In 1989 kömn dr twee Amerikaanse en een Nederlaands bedrief, dee't vuur $30 miljoen gungn boarn noar öllieweln. Op 21 juni 1992 brachen n Tano-öllieplatform dageliks 6900 m³ roewn öllie op. [21]
vrog in de joarn '90 bekeek de GNPC alle vrogere weln van roewn öllie en eardgas, um te zeen of ze dee nit in eegn behear konn nemn, um zo de stoatskas an te vuln. De GNPC wol n driewnd stasjon opzetn vuur produksie, opslag, oawerslag, verwoarking en doarop gas-turbines vuur stroomopwekking, um zo 620 miljoen m³ per dag te produseern, woervan't 135 megawatt stroom emaakt kon wordn vuur nasjonaal en regionaal gebroek. In 1992 kreeg de GNPC n kontrakt met Angola's stoatsölliebedrief, dee't vuur de Ghanese kuste woln boarn. GNPC kreeg doarvuur n deel van n roewn öllie.
De öllieraffinaderieje Tema oondergung ne grote herindeling, wat begun in 1989. t Tweede deel van de herindeling begun in 1990, en t kostn bie mekoar zo'n $36 miljoen. Met disse herindeling wör de verdeling van vlöaiboar petrölliegas better van 28.000 noar 34.000 per dag. In 1992 wör an evöngn met t bouwn van de piepliene woermet alns vervoord mos wordn. De ofwoarkte öllie zol van vanof Tema noar de haawn van Akosombo, en van doar oawer t Voltameer noar t noordn van Ghana vervoord wordn. Toch blif de verdeling nog aait ongeliek. Um de umstandigheedn nog wier te verbettern wördn dr vuur $28 miljoen öllieopslaagn in t hele laand bouwd.
In 2007 wör n öllieveeld eveundn van 480 miljoen m³[22] Öllie en gas wordt nog aait ewunn, en steeds mear.[23] Dr wörd ne onmeundige toovlood van kapitaal in de ekonomie verwochet in t eerste deel van 2011. Vanof dan verwochet t laand öllie op grote skoale te produseern, en de weenst wörd eskatt op 6% vuur 2011.
De öllievuurroad van Ghana wörd eskatt op 790 miljoen m³[24] wat de zesde-grötste van Afrika is en de 25ste van de wearld.
Volk
[bewark | bronkode bewarken]
In Ghana wont ongevear 24 miljoen leu. n Inheemsen en grötsten etniesen groep is Akan. Noa de onofhaankelikheaid wör t volk vuur t eerste teald in 1960. Doo warn dr 6,7 miljoen leu.[25] 45% van t volk is Akan (woer in met zeent enömn de Fante, Akyem, Ashanti, Kwahu, Akuapem, Nzema, Abron, Akwamu, Ahanta en nog n poar aandern). Wieders wont dr nog zo'n 28 miljoen Akanleu oawer vear in aandere laandn.[26]
Vandaag n dag wont dr 52 etniese groepn in Ghana.[27] Dr is skoonwal nooit gin verskel ewest tusken de verskilnde groepn, zo'j det vake in aandere Afrikaanse laandn zeet. De offisjele sproake is Engels, mer de meeste Ghanezen sprekt ten minsten éne lokale sproake.
De grötste meenderheaidsgroepn zeent de Ewe (ong. 2.200.000 leu),[28], Ga-Adangbe (woer met zeent inbegrepn de Ga, Adangbe, Ada, Krobo en nog n poar aandern) (1.022.144 leu)[29][30] Gurma (702.000 leu),[31] Dagaaba (657.973 leu),[32] Frafra (635.866),[33] Dagomba (618.101 leu),[34] Guang (354.567 leu),[35] Mossi (341.000 leu),[36] Hausa (172.000),[37] Gurunsi (154.000),[38] Bissa (126.000),[39] Fulani (12.000), Blaanke Afrikaann (heuwdzakelik van Skotsen, Engelsen, Skandinaviesen ofkomst, en aandern), Libaneezn, en Sindhileu. De rest van de leu dee't non in Ghana wont maakt ongevear 3,6% oet van t totaal.
Noar Amerikaanse welle (US Department of State) is 69% Kristelik, 16% Moslim en de oawerige 15% haank n tradisjoneel geleuf an. [40]
Sproakn
[bewark | bronkode bewarken]Ethnologue gef ne lieste van 79 sproakn in Ghana.[41]. Engels is de offisjele sproake en wörd gebroekt in regearings- en haandelszaakn, en op de skooln. De inheemse Ghanese sproakn zeent oonderverdeeld in zes families van de Niger-Congosproakn. De Kwa-sproaken, dee't duur ongevear 70% van de inwonners sprökn wörd, bestoat oet t Akan en de Ga-Dangmesproakn. Disse wordt vuurnamelik sprökn in de zudelike helfte van t laand, langs de Voltarivier. De Gbe-sproakn, dee't vroger bie Kwa heurdn, wordt verteegnwoordigd duur t Ewe, wat sprökn wörd op t zuudoostn van de Voltarivier. De Gur-sproakfamilie besteet oet t Dagbani, Dagaare en Frafra. Disse komt heuwdzakelik in t noordn vuur. Twee Kulangosproakn, dee't vroger nog wal es bie t Gur ereknd wördn, komt oet de middel-westelike greansstrekke. t Nafaanra in t noordn heurt bie de Senufo sproakfamilie. Wieders zeent dr nog twee Mandesproaken; t Bissa in t noordoostelike heukn, en t Ligbi, wat roond Kulango sprökn wörd.
Neegn sproakn kriegnt offisjele oonderstönning van de regearing:[42] Akan, Ewe, Dagomba (Dagbane), Dangme, Dagaare, Ga, Gonja, Kasem, en Nzema. Skoonwal t ginne offisjele sproake is, wörd t Hausa as Lingua Franca sprökn oonder Ghana's Moslims.
Seend 2007 geewt alle hogeskooln en universiteatn in Ghana les in Sjinees. Dit nieje vak gef de gröainde wearldposisie van de Volksreppubliek Sjina wier, en de gode verhoolding tusken beaide laandn.[43] Doarnöast wörd dr aal mear Fraansk egeewn op de skooln, umdet Ghana lid is van de OIF.[44]
Gezoondheaid
[bewark | bronkode bewarken]In 2009 was de leawnsverwochting ongevear 63 vuur kearls en vrouwleu[45] met ne keenderstoarfte van 51 op de 1000. Vrouwleu kriegnt gemiddeld 4 keender. Dr zeent 15 dokters en 93 verpleagers per 100.000 leu.[46] 4,5% van t laand's BNP wör in 2003 besteadt an gezoondheaidszorg. Ze probeert t zorgstelsel wal an te pakn, mer det geet lastig umdet dr fleenk wat korrupsie binn t Ministerie van Volksgezoondheaid, de Ghanese Gezoondheaidshulpe en Nasjonale Verzekeringsstelsel, t National Health Insurance Service (NHIS) is.[47] De Europese Kommissie skeunk €52 miljoen an Ghana um wat te doon an de hoge moderstoarfte en de modergezoondheaid op n heuger plan te kriegn.
Wieders is dr in Ghana, net as in de rest van Afrika, n groot HIV/AIDSprobleem. In 2004 wör dr eskatt at dr ongevear 404.000 Ghaneezn besmet zeent met HIV/AIDS. Doarnöast komt dr völle oet de tied duur Malaria. Völle zeektes zeent t gevolg van t tooverdan te weainig etn kriegn, woerduur't t ofweerstelsel van de leu verzwakt is.
Kultuur en media
[bewark | bronkode bewarken]Ghana hef völle kulturele verskiln, dee't vuur n n groot deel wierumme goat op de oolde Akan-keuninkriekn. De ghanese kultuur is ne ofspegeling van de verskeaidene volker dee't dr wont, heuwdzakelik de volker Akan, Ewe, Ga-Adangbe en de Dagomba, woervan't de Akan de meeste invlood hebt. De kulturele verskiln zeent nog t beste te zeen in de Ghanese kokgewoontes, keunst en kleare.[48]
Sport
[bewark | bronkode bewarken]
Vootbal is de meest populeare sport. t Nasjonaal elftal van Ghana steet bekeand as de Black Stars (Zwarte Stearns) en t Elftal oonder 20 steet bekeand as de Black Satellites (Zwarte satellietn). Ghana hef an völle kampioenskopn met edoan, zo as de Afrika-beker, de FIFA Wearldbeker en de FIFA U-20 Wearldbeker. 2010 was Ghana t doarde Afrikaanse laand wat de kwartfinales van n wearldbeker wus te haaln, noa Kameroen in 1990 en Senegal in 2002[49] t Elftal oonder 20 joar is de kweekviewer vuur t grote elftal. Dr zeent verskeaidene voootbalklubs dee't in de Ghanese Premiere League of in de Eerste divisie, dee't allemoal oonder de Ghanese Vootbalassosjasie vaalt.
Oet t laand komt ook verskeaidene boksers van wearldklasse, zo as de dreevooldig wearldkampioenn Azumah Nelson en Nana Yaw Konadu en Ike Quartey en Joshua Clotty.
Keunst
[bewark | bronkode bewarken]
Linngood is onmeundig belangriek vuur de Ghanese kultuur. Weafsels wordt gebroekt vuur tradisjonele en moderne kleare. Verskeaidene symbooln en kluurn in n stof hebt bepoalde betekenisse. Kente is woarskienlik de bekeandse Ghanese stof. Kente is n ceremonieel, met de haand ewöawn stof van de Akan. Streppels van ongevear 10 cm breed wordt an mekoar eneeid töt gröttere lapn stof. De stofn wordt in verskeaidene kluurn, gröttes en oontwoarpn ewöawn, wat allemoal wier bie bepoalde sosjale en relligieuze gebuurtenisse heurt. Kultureel bekekn is Kente mear as allene mer nen stof. t Is op ne bepoalde wieze n ewöawn geskiedenisverhaal. n Naam Kente keump van t Twi-woard kɛntɛn en beteeknt doar maande. De eerste kente-weawers gebreukn raffia-veazels um stofn te weawn deedn deankn an maandn, en doarumme wördn ze kenten ntoma (maandnstof) eneumd.
Ghana hef internasjonaal anzeen met verskeaidene keunsteners, zo as de Kane Kwei Carpentry Workshop en beeldhouwer Eric Adjetey Anang, den't doodskiste ontwoarpet.
Muziek
[bewark | bronkode bewarken]
Ghanese muziek verskilt per volk en geleuf in t laand. Belangrieke instrumeante dee't gebroekt wordt zeent de Tama, n goje-viool en de koloko-lute. Wieders wörd de xylofoon völle gebroekt in asonko-muziek. Tradisjonele muziekstieln zeent oonder mear de hofmuziek as de Akan atumpan en de Ga kpanlogo-stieln. De bekeandste stiel dee't oet Ghana keump is skoonwal de Afro-jazz, wat wör oet eveundn duur Kofi Ghanaba.[50]. De vrogste sekuliere muziekvorm in Ghana wörd Highlife eneumd. t Ontsteund an t eande van t 20ste joarhoonderd en wör in heel West-Afrika populear. In de neegntiger joarn wör ne nieje muziekstiel oontwikkeld duur de jeugnd; Hiplife. Hierin wördn verskilnde stieln kombineerd, zo as highlife, Afro-reggae, dancehall en hiphop. Internasjonaal bekeande Ghanese artieste zeent Rhian Benson (R&B en soul), Koto Antwi en DBanj (highlife).
Daans
[bewark | bronkode bewarken]
Elk volk in Ghana hef wier eegne tradisjonele daansn. Vuur elke geleagnheaid is dr ook wier nen apartn daans. Dr zeent daansn vuur groowes, vieringn, verhaalvertellingn, relligieuze anbidding, ezw. n Antal van disse daansn zeent Adowa, Kpanlogo, Azonto, Klama en Bamaya.
Media
[bewark | bronkode bewarken]Ghana hef ene van de meest vrieje media in Afrika. heuwdstuk twaalwne van n Ghanesen groondwet verzekert persvrieheaid en onofhaankelikheaid van de media. Heuwdstukke twee verböd censuur.[51] Noa de onofhaankelikheaid hebt de oawerheaid en de media t vake met mekoar in t mot ehad, en tiedns stoatsgreepn wör vake de persvrieheaid in etrökn, zodet dr gin kritiek kon wean.[52] De vrieheaid wör wier in evoord in 1992. Noa at in 2000 John Kufuor töt presideant ekeuzn was, nömn de spanningn tusken de regearing en de media aal mear of. Kufuor is vuurstaander van vrieje pers en treuk de lasterwet in, mer wol wal gearne at de media dr fatsoenlik met umme gung[53] De media van Ghana wörd wal es ene van de vriejste van Afrika eneumd. De private media hebt nog wal es kritiek op de regearing.[54]
Verwiezings
[bewark | bronkode bewarken]- ↑ Jackson, John G. Introduction to African Civilizations, 2001. Bladziede 201.
- ↑ MacLean, Iain. Rational Choice and British Politics: An Analysis of Rhetoric and Manipulation from Peel to Blair, 2001. Bladziede 76.
- ↑ BBC. First For Sub-Saharan Africa. Bekekn op 29 februwoari 2012
- ↑ Exploringafrica.matrix.msu.edu Exploring Africa - Decolinization. bekekn op 29 februwoari 2012
- ↑ Universal Newsreel. Video: A New Nation. Gold Coast becomes Ghana In Ceremony, 1957/03/07 (1957). Bekekn op 20 februwoari 2012
- ↑ WordCrops.com. World Cocoa - WorldCrops.com. bekekn op 29 februwoari 2012
- ↑ Geography.about.com. Bekekn op 26 juni 2010
- ↑ Ghana: World Bank Country Data. Bekekn op 1 April 2012
- ↑ lboro.ac.uk. Vincent Tay & Frank Odhiambo. The Poverty Millennium Development Goal - What water, sanitation and hygiene can do in Ghana. bekekn op 1 April 2012
- ↑ Ghanaweb.com. High Food Prices and Popular Uprisings – Is Ghana at Risk?. Bekekn op 19 februwoari 2012
- ↑ Intercontinental Bank. Ghana Market Update. Bekekn op 26 meart 2012
- ↑ Brown, Dave. Top 10 Gold Producers. Gold Investing News. Bekekn op 8 meart 2012
- ↑ Aluworks.com. Bekekn op 26 juni 2010
- ↑ ifpri.org. A new era of transformation in Ghana. bekekn op 16 februwoari 201
- ↑ Thestatesmanonline.com. Mills takes Ghana's debt to GH¢23.4 billion. Bekekn op 9 January 2012
- ↑ Ghana News Agency.org. Ghana will be shortchanged with the 3-billion dollars Chinese loan – Minority. Skreewn: 27 september 2011. Bekekn: 9 januwoari 2012
- ↑ EU gives Ghana additional 52 million euros for maternal health. Skreewn op 11 januwoary 2012. Bekekn op 13 januwoari 2012
- ↑ Annex 1: Political and Administrative System. worldbank.org. Bekekn op 29 desember 2011.
- ↑ nl.coinmill.com. Bekekn op 22 april 2012
- ↑ Ghanaweb.com. Income Taxes. bekekn op 10 januwoari 2011
- ↑ Clark, Nancy L. "Petroleum Exploration". A Country Study: Ghana (La Verle Berry, editor). Library of Congress Federal Research Division (November 1994). Dit ärtikel hef tekste oet disse welle, wat publiek bezit is. Lcweb2.loc.gov.
- ↑ Yahoo News.com Ghana leader: Oil reserves at 3B barrels. Skreewn op 22 desember 2007 bekekn op 21 desember 2010.
- ↑ Rigzone.com. Kosmos Makes Second Oil Discovery Offshore Ghana. Skreewn op 25 februwoari 2008. Bekekn op 26 juni 2010
- ↑ McLure, Jason. Bloomberg Television. Ghana Oil Reserves to Be 5 billion barrels in 5 years as fields develop. 1 Desember 2010.
- ↑ "Ghana – population". Library of Congress Country Studies.
- ↑ Jamaicaobserver.com. Jamaica National launches new Ghana money transfer brand. Skreewn: 16 september 2011. Bekekn: 20 februwoari 2012
- ↑ Logcluster.org. Logistics Capacity Assessment - Ghana. bekekn op 7 april 2012
- ↑ WorldMap.org. World Map - People Group Name: Ewe. Bekekn op 7 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Ga. Bekekn op 8 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Adangme. Bekekn op 8 April 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Gurma. Bekekn op 7 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Dagaari (Dagaaba) Bekekn op 8 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Gurenne (Frafra). Bekekn op 8 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Dagomba Bekekn op 8 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Guang Bekekn op 7 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Mossi. Bekekn op 7 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Hausa. Bekekn op: 7 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Gurunsi Bekekn op 7 april 2012
- ↑ Worldmap.org. World Map - People Group Name: Bisa. Bekekn op 7 april 2012
- ↑ U.S. Department of State. International Religious Freedom Report 2007. Bekekn op 5 December 2009
- ↑ Ethnologue: Languages of Ghana
- ↑ Ghanaembassy.org. Ghana -Language and Religion, Ambassade van Ghana in Washington, D.C.. Bekekn op 9 april 2012
- ↑ ModernGhana.com. Teach Chinese language in schools – Minister. Skreewn op 4 mei 2007. Bekekn op 12 januwoari 2011
- ↑ Francophonie.org. Le française, enjeu du XXI Sisécle Bekekn op 17 dezember 2010. (Fraansk)
- ↑ CIA – The World Factbook. Bekekn op 21 desember 2010
- ↑ Afro.who.int. Bekekn op 26 juni 2010
- ↑ Modernghana.com. Corruption In NHIS Skreewn op 14 oktober 2011. Bekekn op 7 januwoari 2011
- ↑ Ms.Ghana Culture. misswestafricaghana.com. bekekn op 20 mei 2012
- ↑ NEWS.BBC.co.uk. USA 1–2 Ghana (aet). Skreewn op 26 juni 2009. Bekekn op 26 juni 2010
- ↑ Ghanaian Chronicle. Ghana: Kofi Ghanaba – Influential Drummer Who Emphasised the African Origins of Jazz. Skreewn op February 2009. Bekekn op 30 mei 2009
- ↑ Constitution of Ghana, Government of Ghana.
- ↑ Anokwa, K. (1997). In Press Freedom and Communication in Africa. Erbio, F. & Jong-Ebot, W. (Eds.) Africa World Press. ISBN 978-0-86543-551-3.
- ↑ Basic Data. pressreference.com
- ↑ BBC Country Profile: Ghana, BBC News.
