Doxing
Doxing of doxen is het publiceren van persoonsgegevens van een individu of organisatie, doorgaans op het internet.
Doxing heeft een negatieve lading omdat het veelal een wraakoefening is door middel van schending van de privacy. Daarnaast kan het gaan om intimidatie, chantage en online shaming, maar ook om activisme zoals klokkenluiden en het helpen met de opsporing van verdachten. In het ernstigste geval probeert men een heksenjacht te provoceren. Informatie over een persoon wordt gewonnen uit onder meer publiek beschikbare databanken, sociale media, hacking en social engineering.
Oorsprong van het woord
[bewerken | brontekst bewerken]Het woord "doxing" is een neologisme. Het is afgeleid van een alternatieve spelling van het Engelse woord "docs" (een afkorting van "documents", "documenten") en verwijst zo naar het documenteren van persoonlijke informatie over iemand. Doxing is dan een samenvoeging van de Engelse woorden 'dropping dox', wat zoveel betekent als 'documenten publiceren'. Het werkwoord doxen werd in maart 2022 voor het eerst opgenomen in het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, toen de 16e editie verscheen.[1]
Bekende gevallen
[bewerken | brontekst bewerken]België
[bewerken | brontekst bewerken]- 2020; na de dood van Sanda Dia werden de persoonsgegevens van enkele betrokkenen en hun gezinsleden bekendgemaakt op een internetforum.[2] Dit heeft ertoe geleid dat een aantal van hen en hun familieleden op allerlei manieren werden lastiggevallen.
- 2021: na de groepsverkrachting van een 14-jarig meisje in Gent werden persoonsgegevens van de vermoedelijke daders gedeeld op de sociale media.[3]
Nederland
[bewerken | brontekst bewerken]- 2022: de adresgegevens van de latere minister Sigrid Kaag worden online gezet door covid-activist Willem Engel. Kaag was vervolgens van plan aangifte tegen Engel te doen. Doxing was in 2022 in Nederland echter niet strafbaar.[4]
Oekraïne
[bewerken | brontekst bewerken]- In Oekraïne bestaat de site Myrotvorets die namen en vaak ook persoonsgegevens van vijanden van het land bijhoudt. Deze heeft geen officiële status, maar de site wordt wel gebruikt bij het opsporen van collaborateurs, huurlingen en spionnen.[5]
Verenigde Staten
[bewerken | brontekst bewerken]- 1990-1999 in de Verenigde Staten publiceerden anti-abortusactivisten persoonsgegevens van medewerkers van abortusklinieken in de vorm van een “hitlijst”. De rechtbanken veroordeelden dit als een aanzetten tot geweld, maar ook later werden nog persoonsgegevens verspreid.[6]
- 2015: de identiteit van de Amerikaanse tandarts die de befaamde leeuw Cecil doodde in het Hwange National Park (Zimbabwe), werd bekendgemaakt in de Britse krant The Telegraph, met als gevolg dat deze zich verplicht zag zijn praktijk te sluiten.[7]
Regulering
[bewerken | brontekst bewerken]Doxing is in sommige landen strafbaar. Zo werd in Frankrijk in augustus 2021 de bestaande Wet ter versterking van de republikeinse principes uitgebreid met het zogenoemde Samuel Paty-amendement dat doxing bestraft met maximaal 5 jaar gevangenis en 75.000 euro boete.[8] In België diende PS-parlementslid Laurence Zanchetta op 6 oktober 2021 een wetsvoorstel in dezelfde richting in.[9]
Nederland
[bewerken | brontekst bewerken]In Nederland trad op 1 januari 2024 de wet Strafbaarstelling gebruik persoonsgegevens voor intimiderende doeleinden in werking, die een nieuw artikel 285d toevoegt aan het Wetboek van Strafrecht:[10][11][12][13]
- Degene die zich persoonsgegevens van een ander of een derde verschaft, deze gegevens verspreidt of anderszins ter beschikking stelt met het oogmerk om die ander vrees aan te jagen dan wel aan te laten jagen, ernstige overlast aan te doen dan wel aan te laten doen of hem in de uitoefening van zijn ambt of beroep ernstig te hinderen dan wel ernstig te laten hinderen, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.
- Indien het feit, omschreven in het eerste lid, wordt gepleegd tegen een persoon in diens hoedanigheid van Minister, Staatssecretaris, commissaris van de Koning, gedeputeerde, burgemeester, wethouder, lid van een algemeen vertegenwoordigend orgaan, rechterlijk ambtenaar, advocaat, journalist of publicist in het kader van nieuwsgaring, ambtenaar van politie of buitengewoon opsporingsambtenaar wordt de op het feit gestelde gevangenisstraf met een derde verhoogd.
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ Nieuwe Dikke Van Dale verschijnt vandaag. Van Dale Nederland (22 maart 2022). Geraadpleegd op 30 juli 2024.
- ↑ Persoonlijke info van Reuzegommers gelekt op het internet. Het Laatste Nieuws (11 augustus 2020). Geraadpleegd op 4 juni 2021.
- ↑ Moeder van verdachte groepsverkrachting dient klacht in na doodsbedreigingen op sociale media. Het Laatste Nieuws (3 juni 2021). Gearchiveerd op 6 juni 2021. Geraadpleegd op 4 juni 2021.
- ↑ Doxing: een groeiend probleem, maar strafbaar is het niet. Gearchiveerd op 23 augustus 2022.
- ↑ (en) Peacemaker: The Ukrainian website shaming pro-Russia voices, Al Jazeera, 27 augustus 2019
- ↑ (en) How Abortion Providers Are ‘Living in the Crosshairs’. Rolling Stone (18 mei 2015). Gearchiveerd op 5 juni 2021. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
- ↑ Tandarts die leeuw Cecil doodde moet onderduiken. Het Laatste Nieuws (29 juli 2015). Gearchiveerd op 5 juni 2021. Geraadpleegd op 4 juni 2021.
- ↑ (fr) Loi « séparatisme » : Le doxing, le fait de révéler l’identité d’une personne sur Internet, désormais passible de prison (28 augustus 2021). Gearchiveerd op 20 oktober 2021. Geraadpleegd op 9 oktober 2021.
- ↑ Wordt verspreiden van persoonlijke informatie strafbaar? (8 oktober 2021). Gearchiveerd op 10 oktober 2021. Geraadpleegd op 9 oktober 2021.
- ↑ Veiligheid, Ministerie van Justitie en, Gebruik van persoonsgegevens met als doel intimidatie wordt strafbaar - Nieuwsbericht - Rijksoverheid.nl. www.rijksoverheid.nl (8 juli 2022). Gearchiveerd op 1 december 2022. Geraadpleegd op 1 december 2022.
- ↑ https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-36171-A.html
- ↑ Strafbaarstelling gebruik persoonsgegevens voor intimiderende doeleinden - eerstekamer.nl
- ↑ Gebruik van persoonsgegevens met als doel intimidatie wordt strafbaar - rijksoverheid.nl