Bremen-Verden
| Herzogtum Bremen und Fürstentum Verden (ty.) Hertigdömet Bremen och Furstendömet Verden (sv.) Hertugdømet Bremen og Fyrstedømet Verden | ||||
| Statar i Det tysk-romerske riket, forlent til 1) Det svenske imperiet 2) Hannover i 1733 | ||||
| ||||
|---|---|---|---|---|
|
| ||||
 | ||||
| Hovudstad | Stade | |||
| Språk | Nedersaksisk, tysk | |||
| Religion | hovudsakleg lutheransk, nokre calvinistar, særs få jødar og katolikkar | |||
| Styreform | Monarki | |||
| Hertug av Bremen og fyrste av Verden | ||||
| - 1648–1654 - 1654–1660 |
Kristina Karl X Gustav | |||
| - 1660–1697 | Karl II | |||
| - 1697–1712 | Karl III | |||
| - 1715–1727 | Georg I Louis | |||
| - 1727–1760 | Georg II August | |||
| - 1760–1820 | Georg III | |||
| Generalguvernør | ||||
| - 1646–1663 | Hans Christoffer Königsmarck | |||
| - 1668–1693, de facto avbroten 1676–1679 |
Henrik Horn | |||
| Lovgjevande forsamling | Landschaft (òg Stiftstände), kalla saman ved Landtage eller Tohopesaten | |||
| Historie | ||||
| - Fyrstbiskopane av Bremen og Verden vart sekularisert etter freden i Westfalen |
15. mai | |||
| - Den første bremerkrigen - dansk invasjon - Den andre bremerkrigen - okkupert i Gyldenløvefeiden |
1653–1654 1657–1658 1666 1675–1679 | |||
| - Dansk okkupasjon (den store nordiske krigen) - Kjøpt av Hannover frå danskane og svenskane (Freden i Stockholm) - Tildelt Hadeln - fransk invasjon (sjuårskrigen) |
1712–1715 1715 og 1719 1731 1757 | |||
| - Brandenburg-Preussen okkupeer (den andre koalisjonen) - fransk okkupasjon (Artlenburg-konvensjonen) - prøyssisk okkupasjon - fransk okkupasjon (4. koalisjonen) - Annektert av Westfalen - Annektert av Frankrike |
1801 1803– 1805 1806 1807 1807–1810 1810–1813 | |||
| - Restitusjon (folkeslaget ved Leipzig) |
1813 | |||
| - Realunion med Hannover som Stade |
||||
| Areal | ||||
| - 1803 (Hertugdømet Bremen) |
5 325,4 km² | |||
| - 1806 (Fyrstedømet Verden) |
1 359,7 km² | |||
| - ca. 1805 (Landet Hadeln) |
311,6 km² | |||
| Innbyggjarar | ||||
| - 1803 (Hertugdømet Bremen) est. |
180 000 | |||
| Folketettleik | 33,8 /km² | |||
| - 1806 (Fyrstedømet Verden) est. |
20 000 | |||
| Folketettleik | 14,7 /km² | |||
| Valuta | rixdollar | |||
Bremen-Verden, formelt Hertugdømet Bremen og fyrstedømet Verden (tysk Herzogtum Bremen und Fürstentum Verden), var to område og len i Det tysk-romerske riket, som vart slått saman og fekk riksumiddelbarheit i 1180. Etter den originale grunnlova deira var dei fyrstbiskopar av erkebispedømet Bremen og bispedømet Verden.
I 1658 vart begge fyrstbispedøma sekularisert, som gjorde at dei vart om gjort til arvelege monarki i grunnlova og frå då vart alltid hertugdømet Bremen og fyrstedømet Verden styrt som ein personalunion, først av dei svenske kongehusa, Huset Vasa og Huset Pfalz-Zweibrücken og seinare av Huset Hannover.
Då Det tysk-romerske riket vart oppløyst i 1806, vart Bremen-Verden formelt suverene statar. Dei vart styrt i personalunion med herskarar frå nabostaten Kongedømet Hannover, men vart etter lova ein realunion med Hannover i 1823.
Sjå òg
[endre | endre wikiteksten]Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Bremen-Verden» frå Wikipedia på engelsk, den 16. november 2010.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- Dannenberg, Hans-Eckhard; Heinz-Joachim Schulze, red. (1995–2008). Geschichte des Landes zwischen Elbe und Weser (3 vol., vol. 1 Vor- und Frühgeschichte (1995), vol. 2 Mittelalter (einschl. Kunstgeschichte) (1995), vol. 3 Neuzeit (2008), (Schriftenreihe des Landschaftsverbandes der ehem. Herzogtümer Bremen und Verden; vol. 7) utg.). Stade: Landschaftsverband der ehem. Herzogtümer Bremen und Verden. ISBN (vol. 1) ISBN 3-9801919-7-5, (vol. 2) ISBN 3-9801919-8-2, (vol. 3) ISBN 3-9801919-9-9.