Higgs-boson
Higgs-boson er ein elementærpartikkel i standardmodellen som forklarer at dei fleste partiklar har ein kvilemasse. Bosonet er kalla opp etter forskaren Peter Higgs som utforma teorien om denne partikkelen. Eksistensen av Higgs-bosonet vart først stadfesta på 4. juli 2012 og var frå teorien først vart lagd fram i 1964 eit av dei store måla innan partikkelfysikken.[1] Partikkelen har ein masse på 125,3 ± 0,6 GeV.
Teorien går ut på at alle partiklar i utgangspunktet er masselause, men ved låg energi vil dei partiklane som vekselverkar med Higgs-bosonet opptre som massive partiklar. Denne effekten er nært relatert til eit fenomen kalla spontant symmetribrot, som trengst for at Higgs-partikkelen skal kunne generere masse for dei andre partiklane. Sidan Higgs-bosonet styrer alle andre partiklar vert det på folkemunne òg kalla «Gudepartikkelen».
Higgs-bosonet vart påvist i eksperiment ved partikkelakseleratoren Large Hadron Collider ved CERN. Eit av hovudmåla med LHC var nettopp å leite etter bevis for at Higgs-partikkelen eksisterer.