ਹਾਈਨਾਨ
ਹਾਇਨਾਨ (海南, Hainan) ਜਨਵਾਦੀ ਗਣਤੰਤਰ ਚੀਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਪ੍ਰਾਂਤ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਚੀਨ ਦੇ ਦੱਖਣ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਟਾਪੂ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੁਆਂਗਦੋਂਗ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਲੇਕਿਨ ੧੯੮੮ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਕਰੀਬ ੨੦੦ ਹੋਰ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਹਾਇਨਾਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਗੰਢਿਆ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੰਨ ੨੦੧੦ ਦੀ ਜਨਗਣਨਾ ਵਿੱਚ ਹਾਇਨਾਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ੮੬, ੭੧, ੫੧੮ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ੨੦੦ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਟਾਪੂ ਹਨ, ਇਸ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਕੁਲ ੩੩, ੯੨੦ ਵਰਗ ਕਿਮੀ ਦਾ ੯੭ % (੩੨, ੯੦੦ ਵਰਗ ਕਿਮੀ) ਹਾਇਨਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਟਾਪੂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਤੁਲਣਾ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਰਲ ਰਾਜ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ ੩੮, ੮੬੩ ਵਰਗ ਕਿਮੀ ਹੈ।
ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਟਾਪੂ ਵਲੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸਪ੍ਰੈਟਲੀ ਟਾਪੂ - ਸਮੂਹ (Spratly Islands) ਅਤੇ ਪੈਰਾਸੇਲ ਟਾਪੂ - ਸਮੂਹ (Paracel Islands) ਇਸ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਟਾਪੂਆਂ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਮੰਣਦੇ। ਹਾਇਨਾਨ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਹਾਨ ਚੀਨੀ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਭਿੰਨ ਇੱਕ ਲਈ (黎, Li) ਨਾਮਕ ਲੋਕ - ਜਾਤੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਟਾਪੂ ਦੇ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਇਨਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹਾਇਕੋਊ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ, ਜੋ ਟਾਪੂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਨਗਰ ਵੀ ਹੈ।[1]
ਮੌਸਮ
[ਸੋਧੋ]ਹਾਇਨਾਨ ਦਾ ਮੌਸਮ ਨਮ ਅਤੇ ਗਰਮ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ - ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਤਾਪਮਾਨ ੧੬ ਵਲੋਂ ੨੧ ਸੇਂਟੀਗਰੇਡ ਤੱਕ ਡਿੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਲੇਕਿਨ ਉਸ ਵਲੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਜੁਲਾਈ - ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ੨੫ ਵਲੋਂ ੨੯ ਸੇਂਟੀਗਰੇਡ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟਾਪੂ ਦਾ ਉੱਤਰੀ ਭਾਗ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ੨੦ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ - ਕਦੇ ਇੱਥੇ ਅਧਿਕਤਮ ਤਾਪਮਾਨ ੩੫ ਸੇਂਟੀਗਰੇਡ ਜਾਂ ਉਸ ਵਲੋਂ ਵੀ ਉੱਤੇ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ - ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੋਹਰਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੂਰਵੀ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਬਰਦਸਤ ਚਕਰਪਾਤੀ ਤੂਫਾਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਹੜ੍ਹ ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਹਾਈਨਾਨ ਦੇ ਕੁੱਝ ਨਜਾਰੇ
[ਸੋਧੋ]-
ਅੰਤਰਿਕਸ਼ ਤੋਂ ਲਈ ਹਾਇਨਾਨ ਟਾਪੂ ਦੀ ਤਸਵੀਰ -
ਰਾਜਧਾਨੀ ਹਾਇਕੋਊ -
ਟਾਪੂ ਦੇ ਦੱਖਣ ਦਾ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ -
ਟਾਪੂ ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ, ਸਾੰਨਿਆ, ਵਿੱਚ ਪਰਯਟਨ
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਹਾਇਕੋਊ
- ਦੱਖਣ ਚੀਨ ਸਾਗਰ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ China's Hainan Province: economic development and investment environment, Feng Chongyi, Chongyi Feng, David S. G. Goodman, Murdoch University. Asia Research Centre, UWA Publishing, 1995, ISBN 978-1-875560-56-1