Diecezja łowicka
Diecezja łowicka (łac. Dioecesis Lovicensis) – jedna z dwóch diecezji obrządku łacińskiego w metropolii łódzkiej w Polsce. Ustanowiona diecezją 25 marca 1992 bullą Totus Tuus Poloniae populus (Cały Twój lud w Polsce) przez papieża Jana Pawła II.
 Bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja w Łowiczu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba |
Łowicz |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Metropolia | |
| Katedra | |
| Biskup diecezjalny | |
| Biskup senior | |
| Dane statystyczne (2017[1]) | |
| Liczba wiernych |
584 260 |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych |
410 |
| Liczba osób zakonnych |
398 |
| Liczba dekanatów |
21 |
| Liczba parafii |
167 |
| Powierzchnia |
5806 km² |
| |
| Strona internetowa | |
Instytucje
edytuj- Kuria diecezjalna
- Sąd biskupi
- Wyższe Seminarium Duchowne w Łowiczu
- Kapituła katedralna
- Caritas diecezjalne
- Archiwum diecezjalne
Biskupi
edytuj
Biskup diecezjalny
edytuj- bp Wojciech Osial – od 2024
Biskup senior
edytuj- bp Andrzej Dziuba – biskup diecezjalny w latach 2004–2024, senior od 2024
Główna świątynia
edytuj- Bazylika katedralna Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja w Łowiczu (rocznica poświęcenia: 14 października)
- św. Wiktoria, dziewica
- błogosławiony Honorat Koźmiński, zakonnik
Sanktuaria Maryjne na terenie diecezji
edytuj- Sanktuarium św. Rodziny w Miedniewicach – wizerunek z 1674, koronowany 6 czerwca 1767 roku przez biskupa Ignacego Krasickiego.
- Sanktuarium w Głogowcu – XVII-wieczna kopia obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, obraz koronowany 14 września 1975 roku przez kard. Stefana Wyszyńskiego.
- Sanktuarium w Szymanowie – figura Matki Bożej Niepokalanej (MB Jazłowiecka) koronowana 9 lipca 1939 roku przez kard. Augusta Hlonda.
- Sanktuarium w Domaniewicach – obraz Matki Bożej Pocieszycielki Strapionych i Matki Pięknej Miłości, koronowany 8 września 2000 roku przez nuncjusza apostolskiego, abpa Józefa Kowalczyka i biskupa łowickiego Alojzego Orszulika.
- Sanktuarium w Białej Rawskiej – obraz Matki Bożej Miłosiernej, koronowany 12 czerwca 2000 roku przez kard. Józefa Glempa i biskupa łowickiego Alojzego Orszulika.
- Sanktuarium w Suserzu – obraz Matki Boskiej Suserskiej, koronowany 15 sierpnia 2014 roku przez biskupa łowickiego Andrzeja Dziubę, abpa Stanisława Gądeckiego i abpa Marka Jędraszewskiego[2].
Historia
edytujDiecezja łowicka należy do grupy diecezji utworzonych w 1992 roku na skutek reorganizacji podziału administracyjnego Kościoła katolickiego w Polsce. Przed tą datą obszar ten przynależał w większości do archidiecezji warszawskiej, poza tym do diecezji płockiej i łódzkiej. Nowa diecezja ze stolicą biskupią w Łowiczu została utworzona na terenie historycznego Księstwa Łowickiego oraz Ziem: Sochaczewskiej, Kutnowskiej i Rawskiej.
Do najstarszych obiektów sakralnych w diecezji należą romańskie kościoły: św. Idziego w Inowłodziu (XII wiek) oraz archikolegiata w Tumie koło Łęczycy (XII wiek). Miasto Łowicz po raz pierwszy wzmiankowane jest w bulli papieskiej Ex commisso nobis a Deo, zwanej Bullą gnieźnieńską z 1136 roku. Potwierdzono w niej prawo arcybiskupów gnieźnieńskich do posiadania tzw. dóbr łowickich. Od tej pory Łowicz związany był przez wieki z archidiecezją gnieźnieńską i osobą Prymasa Polski. W XIII wieku istniała już siedziba (mansio) arcybiskupa. Łowicka katedra wzniesiona została jako kościół parafialny łowickiego grodu być może już na początku XII wieku. W połowie XIV wieku rozpoczęto na miejscu drewnianego kościoła wznosić nowy w stylu gotyckim. W 1433 roku przy kościele ustanowiono kapitułę. Kolegiata łowicka otaczana była szczególną troską ze strony kolejnych arcybiskupów gnieźnieńskich, którzy rezydowali w Łowiczu, ilekroć różnorakie sprawy domagały się ich obecności w pobliżu Warszawy. W podziemiach katedry spoczęły zwłoki dwunastu arcybiskupów gnieźnieńskich. Świątyni nadano tytuł katedry w roku ustanowienia diecezji, natomiast w 1999 roku papież Jan Paweł II przyznał jej miano bazyliki mniejszej. Kościół stał się również centralnym ośrodkiem archidiakonatu łowickiego, do którego od końca XVI wieku należały dekanaty łowicki, rawski i skierniewicki[3].
Ważną jednostką administracji kościelnej był archidiakonat łęczycki, ustanowiony prawdopodobnie wraz z powołaniem kolegiaty łęczyckiej w 1161 roku. Pod koniec XVI wieku składał się z pięciu dekanatów: kłodawskiego, kutnowskiego, łęczyckiego, tuszyńskiego i zgierskiego. Dekanaty sochaczewski i mszczonowski należały do archidiakonatu warszawskiego (diecezja poznańska). W 1818 roku po zmianach terytorialnych związanych z powstaniem Królestwa Kongresowego, archidiakonaty łęczycki i łowicki zostały włączone do archidiecezji warszawskiej (powstałej 1797 roku). W 1920 roku utworzono diecezję łódzką, do której włączono dekanat łęczycki.
Erygując diecezję łowicką w 1992 roku przydzielono jej następujące dekanaty:
- z archidiecezji warszawskiej: Biała Rawska, Brzozów, Krośniewice, Kutno, Lubochnia, Łowicz - Kolegiata, Łowicz - Św. Ducha, Mszczonów, Rawa Mazowiecka, Skierniewice, Sochaczew, Żychlin, Żyrardów
- z diecezji łódzkiej: Łęczyca, Tum, Stryków (parafie: Dmosin, Głowno, Głowno Osiny, Głowno Zabrzeźnia)
- z diecezji płockiej: Gąbin (parafie: Osmolin, Pacyna, Sanniki, Słubice, Zyck), Gostynin (parafie: Suserz i Trąbki)[4].
Diecezja łowicka w latach 1992–2004 należała do metropolii warszawskiej, a od 2004 roku przynależy do metropolii łódzkiej.
Miasta diecezji
edytuj
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2017, Biblos 2017, ISBN 978-83-7793-478-4.
- ↑ Strona parafii w Suserzu
- ↑ Historia – Diecezja Łowicz [online] [dostęp 2023-05-04] (pol.).
- ↑ Kategoria:Diecezja Łowicka – Genepedia [online], genepedia.pl [dostęp 2023-05-04].
- ↑ Na podstawie danych GUS.