Dinozaury/Ornitopody
Ornithopoda to podrząd dinozaurów dwunożnych, występujący na wielu kontynentach w okresie od początku jury, a nawet od późnego triasu do końca kredy. Ornitopody stanowiły najbardziej zróżnicowaną, najliczniejszą i najdłużej trwającą grupę gadów kopalnych. Ich pokarm stanowiły różne rośliny, zwierzęta te były dobrze przystosowane do pobierania, żucia i rozdrabniania tego pokarmu.
Sklasyfikowano wiele rodzin ornitopodów, warto wymienić kilka ważniejszych:
- Hipsylofodonty – miały małe czaszki, a ich ciała osiągały długość 1–4 metrów. Charakterystyczną cechą były chwytne przednie kończyny. Ich szczątki odkrywano w Ameryce Północnej, Eurazji i Australii w pokładach z okresu od środkowej jury do późnej kredy.
- Iguanodonty – były większe, czaszki miały długie, a szkielet masywny, ciało osiągało 9 metrów długości. Pierwszy palec kończyn przednich przekształcony był u nich w wyrostek o kształcie sztyletowatym, a masywne kończyny tylne miały trzy palce. Znane są od wczesnej jury aż do końca kredy, właściwie na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy.
- Hadrozaury – nazywane są dinozaurami kaczodziobymi, ze względu na dużą czaszkę, spłaszczony i rozszerzony, bezzębny przód pyska oraz zróżnicowane uzębienie policzkowe, mające postać zwartych baterii zębowych, umożliwiając miażdżenie twardej roślinności. U wielu gatunków sklepienie czaszki pokryte było wyrostkami kostnymi mającymi postać rogów i hełmów z powietrznymi komorami wewnątrz nich. Ich lekko zbudowane, trój- lub czteropalcowe kończyny przednie zakończone były kopytami. Były dość duże, osiągały długość do 10 metrów. Ich szkielety, odciski skóry i gniazda odkrywano w dużych grupach, co sugeruje, że opiekowały się potomstwem. Występowały w późnej kredzie na terytorium Ameryki i Eurazji.
 |
Niektóre dinozaury przejawiały zachowania społeczne. Jack Horner z Museum of the Rockies w Bozeman w Montanie odkrył miejsca, gdzie dinozaury, w przeciwieństwie do współczesnych gadów, gniazdowały w dużych koloniach, opiekując się młodymi. Prawdopodobnie także migrowały w dużych stadach. |
Galeria
[edytuj]
