2008
Rządzący państwami w 2008
Rok 2008 ogłoszono
[edytuj | edytuj kod]- Rokiem Andrzeja i Olgi Małkowskich
- Rokiem Zbigniewa Herberta
- Europejskim Rokiem Dialogu Międzykulturowego[1]
- Międzynarodowym Rokiem Ziemi[2]
- Międzynarodowym Rokiem Języków przez ONZ
- Rokiem Przyrody w PTTK
- Rokiem Glenna Goulda – przez Fundację Glenna Goulda (trwa do 1 września)
- Rokiem Świętego Pawła – przez Papieża Benedykta XVI (trwa od 28 czerwca 2008 do 29 czerwca 2009)
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]Styczeń
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia – Boguchwała odzyskała prawa miejskie utracone w 1772 roku. Stała się 892. miastem Polski.
- 13 stycznia – 16. finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Zebrano 32 mln zł.
- 14 stycznia – Rada Gabinetowa o sytuacji w służbie zdrowia.
- 18 stycznia – prezydent Lech Kaczyński dokonał otwarcia przebudowanej kolei linowej na Kasprowym Wierchu.
- 21 stycznia:
- tzw. „biały szczyt” – spotkanie polityków z lekarzami nt. reformy systemu i podwyżek.
- została ujawniona seksafera w olsztyńskim magistracie.
- 23 stycznia – katastrofa lotnicza w Mirosławcu, w wyniku której zginęło 20 wysokich rangą polskich żołnierzy.
- 24 stycznia – prezydent RP Lech Kaczyński, w związku z katastrofą lotniczą pod Mirosławcem, ogłosił trzydniową żałobę narodową.
- 26–27 stycznia – nad Polską przeszedł orkan Paula, zginęła 1 osoba, szkody materialne.
- 31 stycznia – zakończył się trwający 46 dni strajk okupacyjny górników w KWK „Budryk” w Ornontowicach.
Luty
[edytuj | edytuj kod]- 19 lutego – utworzenie Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej.
- 22–23 lutego – nad Polską przeszedł orkan Zizi, wyrządzając duże szkody materialne.
- 26 lutego – polski rząd uznał niepodległość Kosowa.
Marzec
[edytuj | edytuj kod]- 1 marca:
- w Krakowie prof. Edward Malec, światowej sławy polski kardiochirurg, otrzymał Order Uśmiechu.
- w Białymstoku odnotowano rekordowo niskie ciśnienie atmosferyczne (962 hPa).
- 1–2 marca – nad Polską przeszedł orkan Emma, wyrządzając duże szkody materialne.
- 8 marca – wskutek przekształcenia istniejącego od 1955 roku Archiwum Dokumentacji Mechanicznej powstało Narodowe Archiwum Cyfrowe.
- 10 marca – Husni Mubarak jako pierwszy prezydent Egiptu złożył wizytę w Polsce.
- 12 marca – Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach uruchomił pierwszy w kraju program świadomej donacji zwłok.
- 29 marca:
- w Słupsku i Redzikowie doszło do protestów przeciwko instalacji w Polsce amerykańskiej tarczy antyrakietowej.
- na lotniczych przejściach granicznych zaczął obowiązywać Układ z Schengen.
- wystartowała górnośląska regionalna stacja telewizyjna TVS.
- 30 marca – zniesienie kontroli granicznych na lotniskach dla pasażerów lecących do innych krajów strefy Schengen.
- 31 marca – zakończył się proces zabójców Krzysztofa Olewnika.
Kwiecień
[edytuj | edytuj kod]- 1 kwietnia:
- Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął ustawę o ratyfikacji Traktatu lizbońskiego.
- „książeczkowe” dowody osobiste nieważne na terenie Rzeczypospolitej.
- 7 kwietnia – otwarto Skansen w Wolinie.
- 8 kwietnia – awaria energetyczna w Szczecinie i okolicy na skutek obfitych opadów śniegu.
- 14 kwietnia – w Teatrze Narodowym wręczono Polskie Nagrody Filmowe za rok 2007; w kategorii najlepszy film nagrodzony został Katyń Andrzeja Wajdy.
- 22 kwietnia – po rozpadzie Lewicy i Demokratów powołano Lewicę.
- 23 kwietnia – otwarto stację warszawskiego metra A20 Słodowiec.
- 26 kwietnia – odbył się ingres nowego metropolity gdańskiego Sławoja Leszka Głódzia.
Maj
[edytuj | edytuj kod]- 16 maja – weto prezydenta ws. ustawy mediowej.
- 18 maja – trąba powietrzna przeszła nad miejscowością Bolęcin, duże szkody materialne.
- 24 maja–1 czerwca – Międzynarodowy festiwal graffiti „Outline Colour Festival” w Łodzi[3].
- 26–29 maja – polsko-indyjskie rozmowy gospodarcze w Nowym Delhi.
- 27 maja – ogólnopolskie protesty nauczycieli w 2/3 szkół. Nauczyciele domagali się wcześniejszych emerytur i wyższych zarobków.
- 28 maja:
- wizyta francuskiego prezydenta Nicolasa Sarkozy’ego w Polsce.
- odbył się koncert zespołu Metallica na Stadionie Śląskim w Chorzowie.
- 30–31 maja – IV Ogólnopolski Zlot Szkół i Placówek im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Głogowie.
- 31 maja – Grzegorz Napieralski wybrany przewodniczącym Sojuszu Lewicy Demokratycznej.
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- 1 czerwca – we wsi Izdebki oddano do użytku pierwszy obiekt sportowy wybudowany w ramach programu Orlik 2012.
- 3 czerwca – strajk Poczty Polskiej.
- 4 czerwca – w kopalni Borynia w Jastrzębie-Zdroju wybuchł metan. Zginęło sześciu górników, a osiemnastu zostało rannych.
- 6 czerwca – Sławomir Mrożek ponownie wyjechał z Polski i osiedlił się we francuskiej Nicei.
- 7 czerwca – telewizja Polsat News rozpoczęła nadawanie.
- 18 czerwca – w Warszawie dr Helena Pyz z Indii, na świecie nazywana „matką dzieci trędowatych”, otrzymała Order Uśmiechu.
- 25 czerwca – Bohdan Zdziennicki został powołany na szóstego prezesa Trybunału Konstytucyjnego.
- 28 czerwca:
- Arcybiskup Henryk Hoser objął urząd biskupa ordynariusza diecezji warszawsko-praskiej.
- w ramach trasy Taking Chances World Tour na krakowskich Błoniach odbył się koncert Céline Dion.
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]- 1 lipca – oddanie do eksploatacji Łódzkiego Tramwaju Regionalnego.
- 4 lipca – w kopalni Wesoła doszło do osunięcia się skał. Zginął 1 górnik.
- 5 lipca – koncert pop-rockowej gwiazdy Avril Lavigne w Hali Stulecia we Wrocławiu.
- 8 lipca – w Bydgoszczy rozpoczęły się Mistrzostwa Świata Juniorów w Lekkoatletyce 2008.
- 11 lipca:
- otwarto most im. Jana Pawła II w Puławach.
- koncert Nelly Furtado w Poznaniu w ramach obchodzonego Roku Klimatu i Środowiska. Koncert odbył się na Poznańskiej Malcie.
- 13 lipca:
- Bronisław Geremek zginął w wypadku samochodowym w Miedzichowie na Krajowej Dwójce, pogrzeb odbył się 21 lipca na Warszawskich Powązkach.
- po remoncie otwarto Krakowskie Przedmieście w Warszawie.
- 21 lipca – rekordowy kurs złotego: dolar po 2,02 zł, euro 3,21 zł.
- 23 lipca:
- Sejm Rzeczypospolitej Polskiej powołał Marka Michalaka na Rzecznika Praw Dziecka;
- podtopienie Zakopanego i innych miejscowości południowo-wschodniej Polski.
- 25 lipca – Marek Michalak został Rzecznikiem Praw Dziecka.
Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- 6 sierpnia:
- rozpoczęto nadawanie kanału TVP HD w wysokiej rozdzielczości.
- wskutek powodzi w Tatrzańskim Parku Narodowym, granica polsko-słowacka przesunęła się o kilkadziesiąt metrów, powiększając terytorium Polski o 2,5 ha.
- 7 sierpnia – zespół Iron Maiden zagrał koncert w Warszawie na stadionie WKS Gwardia.
- 8 sierpnia – nad woj. warmińsko-mazurskim przeszła trąba powietrzna.
- 14 sierpnia – Polska i Stany Zjednoczone parafowały umowę w sprawie umieszczenia w Polsce elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej.
- 15–16 sierpnia – trąby powietrzne o sile tornada spustoszyły wiele regionów Polski, zginęły 4 osoby, wiele miejscowości zostało doszczętnie zniszczonych.
- 20 sierpnia – sekretarz stanu Condoleezza Rice i minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski podpisali umowę w sprawie lokalizacji w Polsce elementów amerykańskiej tarczy antyrakietowej.
- 22 sierpnia – polska premiera iPhone 3G przedsiębiorstwa Apple.
Wrzesień
[edytuj | edytuj kod]- 9 września – rząd przyjmuje projekt budżetu na rok 2009, zakładający wzrost PKB o 4,8% i deficyt ograniczony do 18 mld zł.
- 14–20 września – 65. edycja Tour de Pologne.
- 25 września – Polska przystąpiła do Międzynarodowej Agencji Energetycznej.
- 29 września – rozpoczęła się budowa Stadionu Narodowego w Warszawie.
Październik
[edytuj | edytuj kod]- 6 października – uruchomiono kanały telewizyjne Polsat Café i Polsat Play.
- 11 października – uruchomienie nadajnika TVP Kraków dla widzów z północnej i zachodniej Małopolski na kanale 42.
- 17 października – zakończenie budowy I etapu autostrady A1 Rusocin-Nowe Marzy.
- 25 października – w Warszawie otwarto ostatnie stacje I linii metra[4].
- 28 października – podczas prac budowlanych w Malborku odkryto pochodzący z czasów II wojny światowej masowy grób 2116 osób.
- 29 października – upadły zakłady Jelcz. Wyprodukowany został ostatni autobus marki Jelcz, był nim Jelcz M083C Libero przeznaczony dla MPK Kraków.
- 30 października – Grzegorz Lato zostaje wybrany prezesem PZPN.
Listopad
[edytuj | edytuj kod]- 11 listopada – 90. rocznica odzyskania niepodległości.
- 26 listopada:
- szczątki generała Władysława Sikorskiego, ekshumowane na wniosek IPN, ponownie spoczęły w krypcie św. Leonarda na Wawelu.
- w Pile otwarto centrum handlowo-rozrywkowe Atrium Kasztanowa.
- 27 listopada – światowy kryzys finansowy: Rada Polityki Pieniężnej rozpoczyna cykl obniżek stóp procentowych. Podstawowa stopa referencyjna spadła z 6 do 3,5% pod koniec czerwca 2009 r.
- 28 listopada – premiera filmu Mała Moskwa.
- 30 listopada – światowy kryzys finansowy: premier przedstawił wart 91 mld zł Plan Stabilności i Rozwoju, który ma ochronić Polskę przed skutkami światowego kryzysu.
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]- 1–12 grudnia – Szczyt Klimatyczny ONZ w Poznaniu.
- 5 grudnia – w Gdańsku rozpoczęły się obchody jubileuszu 25-lecia przyznania Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla.
- 8 grudnia – Dalajlama XIV odebrał w Krakowie doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- 11 grudnia:
- historyczny zespół miasta Poznania został uznany za pomnik historii.
- otwarto Tunel Krakowskiego Szybkiego Tramwaju.
- 13 grudnia – uroczyście otwarto nowy gmach Opery Krakowskiej.
- 26 grudnia – wielki pożar w centrum handlowym M1 w Zabrzu. Nikt nie zginął. Spłonęło 12 tysięcy metrów kwadratowych hali[5].
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]Styczeń
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia:
- Słowenia objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej jako pierwszy kraj spośród nowych członków.
- Cypr i Malta przystąpiły do strefy euro.
- 2 stycznia – na nowojorskiej giełdzie towarowej NYMEX cena baryłki ropy naftowej po raz pierwszy w historii przekroczyła 100 dolarów.
- 3 stycznia – 6 osób zginęło, a 68 zostało rannych w zamachu bombowym na konwój wojskowy w mieście Diyarbakır w południowo-wschodniej Turcji.
- 4 stycznia – odwołano Rajd Dakar z obawy przed atakami terrorystycznymi w Mauretanii.
- 5 stycznia – urzędujący prezydent Micheil Saakaszwili wygrał w pierwszej turze wybory prezydenckie w Gruzji.
- 7 stycznia:
- wybory prezydenckie na Wyspach Marshalla wygrał Litokwa Tomeing.
- pierwszy raz w historii odwołano ceremonię wręczenia Złotych Globów, laureaci nagrody zostali ogłoszeni na konferencji prasowej.
- 8 stycznia – 15-letni skaut powstrzymał uzbrojonego w nóż zamachowca, który na wyspie Hoarafushi usiłował zamordować prezydenta Malediwów Maumoona Abdula Gayooma.
- 9 stycznia – Hashim Thaçi został premierem Kosowa.
- 10 stycznia:
- 19 osób, w tym 16 policjantów zginęło w samobójczym zamachu w pakistańskim mieście Lahaur.
- premiera indyjskiego mikrosamochodu Tata Nano, najtańszego samochodu na świecie.
- 11 stycznia – w Redfield w stanie Arkansas zawalił się maszt radiowy KATV Tower (609,6 m).
- 12 stycznia – w Chorwacji powstał drugi rząd Iva Sanadera.
- 14 stycznia:
- Álvaro Colom został prezydentem Gwatemali.
- amerykańska sonda MESSENGER zbliżyła się do Merkurego na odległość 200 km. Był to pierwszy przelot sondy w pobliżu tej planety od 33 lat.
- 17 stycznia – miała miejsce katastrofa lotu British Airways 38 na lotnisku Heathrow w Londynie.
- 19 stycznia:
- odbyły się wybory parlamentarne na Wyspach Owczych.
- hiszpański duchowny Adolfo Nicolás został generałem zakonu jezuitów.
- 20 stycznia:
- Micheil Saakaszwili został po raz drugi prezydentem Gruzji.
- w Serbii odbyły się wybory prezydenckie.
- 21 stycznia – na Alasce zmarła Marie Smith, ostatnia osoba posługująca się językiem eyak.
- 22 stycznia – iracki parlament przyjął nowy, tymczasowy wzór flagi narodowej.
- 23 stycznia:
- rozejm w Demokratycznej Republice Konga w wojnie domowej prowadzanej przez rząd z rebeliantami Nkundy[6]
- premier Grecji Kostas Karamanlis przybył do Turcji z pierwszą od 49 lat wizytą na tym szczeblu.
- 27 stycznia – książę Walii Karol w wieku 59 lat i 74 dni stał się najstarszym następcą tronu w historii brytyjskiej monarchii. Pobił tym samym „rekord” ustanowiony przez swego prapradziada, syna królowej Wiktorii, Edwarda VII.
- 28 stycznia:
- Samak Sundaravej został premierem Tajlandii.
- 5 amerykańskich żołnierzy zginęło w wybuchu przydrożnej miny koło Mosulu na północy Iraku.
- 29 stycznia:
- Słoweński parlament ratyfikował Traktat lizboński.
- planetoida 2007 TU24 o średnicy 450 metrów minęła Ziemię w odległości 554 110 km.
- 18 osób, w tym 12 uczniów zginęło w wybuchu miny pod autobusem na kontrolowanej przez Tamilskich Tygrysów północy Sri Lanki.
- 31 stycznia – 6 osób, w tym wicegubernator afgańskiej prowincji Helmand, zginęło w zamachu bombowym w Lashkar Gah.
Luty
[edytuj | edytuj kod]- 1 lutego:
- Microsoft zaoferował kupno Yahoo! za 44,6 mld dolarów[7]
- 3 osoby zostały ranne w wyniku ostrzelania ambasady Izraela w stolicy Mauretanii Nawakszut.
- 99 osób zginęło w dwóch samobójczych zamachach bombowych na bazarach w Bagdadzie.
- Kazachstan i USA podpisały 5-letnie porozumienie wojskowe.
- 2 lutego – w Pałacu Elizejskim w Paryżu pobrali się Carla Bruni i Nicolas Sarkozy.
- 2–4 lutego – konflikt czadyjsko-sudański: bitwa pod Ndżameną.
- 3 lutego:
- odbyły się wybory do Rady Narodowej Monako.
- Boris Tadić wygrał ponownie wybory prezydenckie w Serbii.
- 4 lutego – zamach w izraelskim mieście Dimona.
- 5 lutego – 25 etiopskich emigrantów zginęło, a 90 zostało rannych w wyniku zamachu w somalijskim porcie Boosaaso.
- 6 lutego:
- prezydent Giorgio Napolitano podpisał dekret o rozwiązaniu włoskiego parlamentu i wyznaczył przedterminowe wybory na 13 i 14 kwietnia.
- erupcja wulkanu Tungurahua w Ekwadorze.
- 7 lutego – obrączkowe zaćmienie Słońca widoczne nad Antarktyką, Australią i Nową Zelandią.
- 8 lutego – Donald Tusk jako pierwszy polski premier od grudnia 2001 roku złożył wizytę w Moskwie.
- 10 lutego – zamach na bagdadzkim targu. Zginęło 33 osób, rannych 35 ludzi.
- 11 lutego:
- podwójny zamach w Timorze Wschodnim na prezydenta José Ramosa-Hortę.
- w Seulu spłonęła zabytkowa drewniana brama Sungnyemun.
- 12 lutego – zakończył się trzymiesięczny strajk scenarzystów w Stanach Zjednoczonych.
- 13 lutego – premier Australii Kevin Rudd wygłosił w parlamencie przemówienie, w którym publicznie przeprosił Aborygenów za dyskryminację i prześladowania, w tym praktyki tzw. „skradzionego pokolenia”.
- 14 lutego – na Northern Illinois University w mieście DeKalb szaleniec zastrzelił 5 i ranił 16 osób, a następnie popełnił samobójstwo.
- 15 lutego:
- Václav Klaus został ponownie wybrany przez parlament na prezydenta Republiki Czeskiej.
- ponad pięć miesięcy od tajemniczego zaginięcia nad zachodnią Nevadą za zmarłego uznany został amerykański milioner i podróżnik Steve Fossett.
- 16 lutego – co najmniej 46 osób zginęło w samobójczym zamachu bombowym na biuro Pakistańskiej Partii Ludowej w mieście Parachinar na północnym wschodzie kraju.
- 17 lutego:
- Afganistan: ponad 100 osób zginęło w najkrwawszym od czasu rozpoczęcia interwencji wojsk NATO, zamachu w Kandaharze.
- Kosowo ogłosiło deklarację niepodległości.
- na Cyprze odbyły się wybory prezydenckie.
- niepodległość Kosowa uznały: Afganistan, Kostaryka (17 lutego 2008 czasu lokalnego), Stany Zjednoczone, Francja, Albania, Turcja, Wielka Brytania i Tajwan.
- 18 lutego – samobójczy zamach bombowy w afgańskim mieście Spin Boldak. Zginęło 38 osób.
- 19 lutego:
- Fidel Castro ogłosił swoją rezygnację z funkcji przewodniczącego Rady Państwa.
- Serż Sarkisjan zwyciężył w wyborach prezydenckich w Armenii.
- Toshiba zrezygnowała ze wspierania formatu HD DVD[8]
- niepodległość Kosowa uznały Australia i Senegal.
- 20 lutego:
- niepodległość Kosowa uznały Niemcy, Łotwa i Malezja.
- otwarto linię szybkiej kolei Madryt – Barcelona.
- parlament Luksemburga przyjął ustawę legalizującą eutanazję.
- 21 lutego:
- 46 osób zginęło w katastrofie samolotu ATR 42 w Wenezueli.
- uszkodzony satelita szpiegowski USA 193'został zestrzelony przez krążownik USS „Lake Erie”.
- kilka biur w amerykańskiej ambasadzie w Belgradzie zostało podpalonych przez tłum demonstrujący przeciwko niepodległości Kosowa.
- 22 lutego – na uniwersytecie w szwedzkim Lund naukowcy po raz pierwszy sfilmowali poruszający się elektron.
- 23 lutego:
- na wyspie Guam rozbił się amerykański bombowiec Northrop B-2 Spirit.
- na orbitę wyniesiony został japoński satelita komunikacyjny WINDS, mający umożliwić superszybki dostęp do Internetu z prędkością nawet 1,2 Gb/s.
- 24 lutego:
- Fidel Castro oficjalnie przestał pełnić urząd prezydenta Kuby, zastąpił go Raúl Castro.
- samobójczy zamach bombowy w mieście Iskandarija w Iraku. W zamachu zginęło 40 szyickich pielgrzymów zmierzających do Karbali.
- Dimitris Christofias zwyciężył w II turze wyborów prezydenckich na Cyprze.
- odbyła się 80. ceremonia wręczenia Oscarów.
- 25 lutego – Lee Myung-bak został prezydentem Korei Południowej.
- 26 lutego:
- dwóch polskich żołnierzy zginęło w afgańskiej prowincji Paktika, po wybuchu miny-pułapki pod ich pojazdem.
- w stolicy Korei Północnej Pjongjangu odbył się koncert orkiestry Filharmonii Nowojorskiej.
- 29 lutego:
- Milo Đukanović został po raz trzeci premierem Czarnogóry.
- 54 osoby zginęły, a 23 zostały ranne w katastrofie autobusu w mieście Jutiapa w Gwatemali.
- w czasie pogrzebu w Dolinie Swat w Pakistanie doszło do zamachu bombowego, w którym zginęło 45 osób, a 82 zostały ranne.
Marzec
[edytuj | edytuj kod]- 1 marca:
- Kanada zniosła wizy wjazdowe dla obywateli Litwy, Polski, Słowacji i Węgier.
- akcja wojsk kolumbijskich przeciw obozowi FARC na terytorium Ekwadoru wywołała kryzys dyplomatyczny między oboma krajami.
- w Erywaniu doszło do demonstracji opozycji, kwestionującej wyniki wyborów prezydenckich w Armenii, która przerodziła się w krwawe zamieszki, po których prezydent Robert Koczarian wprowadził stan wyjątkowy.
- na łamach czasopisma „Astrophysical Journal” ukazał się artykuł wykazujący, że gwiazda WR 104 może stać się źródłem zabójczego dla życia na Ziemi błysku gamma.
- 1–2 marca – nad środkową Europą przeszedł orkan Emma, 10 ofiar śmiertelnych, bardzo duże szkody materialne.
- 2 marca:
- w Rosji odbyły się wybory prezydenckie. Dmitrij Miedwiediew został wybrany 3. prezydentem Federacji Rosyjskiej.
- 42 osoby zginęły w samobójczym zamachu bombowym w mieście Darra Adam Khel w północno-zachodnim Pakistanie.
- 2/3 marca – w nocy dokonano ekshumacji zwłok ojca Pio.
- 3 marca – 10 osób zginęło w Nepalu w katastrofie śmigłowca Mi-17 przewożącego personel ONZ.
- 5 marca:
- po 13 latach Bill Gates stracił pozycję lidera w rankingu najbogatszych ludzi na świecie według magazynu „Forbes”. Nowym liderem został Warren Buffett.
- 16 osób zginęło w wyniku zatonięcia przeciążonej łodzi na sztucznym jeziorze Farka pod Tiraną.
- 6 marca:
- 68 osób zginęło, a 120 zostało rannych w dwóch samobójczych zamachach bombowych w Bagdadzie.
- 8 żydowskich studentów zginęło, a 20 zostało rannych, gdy palestyński zamachowiec otworzył ogień w jesziwie Merkaz Ha-Raw w Jerozolimie.
- 7 marca – zakończenie kryzysu politycznego w Ameryce Łacińskiej.
- 8 marca – siły abchaskie zestrzeliły szpiegowski samolot Gruzji.
- 9 marca:
- odbyły się wybory parlamentarne w Hiszpanii.
- uruchomiono metro w Kaohsiungu na Tajwanie.
- 10 marca:
- 5 amerykańskich żołnierzy zginęło w zamachu bombowym w Bagdadzie.
- wystąpienia mieszkańców przeciw władzom chińskim zapoczątkowały największe od blisko 50 lat zamieszki w Tybecie.
- Leonard Cohen został przyjęty do Rock and Roll Hall of Fame.
- 11 marca:
- rozpoczęła się misja STS-123 wahadłowca Endeavour.
- w Rzymie w drodze głosowania wybrano 79 Wielkiego Mistrza Zakonu Kawalerów Maltańskich Matthew Festinga.
- 12 marca – ksiądz Michał Heller został laureatem Nagrody Templetona.
- 13 marca:
- konflikt czadyjsko-sudański: podpisanie pokoju między Czadem a Sudanem w wojnie rozpoczętej 23 grudnia 2005[9];
- porwany 29 lutego chaldejski arcybiskup irackiego Mosulu Paulos Faraj Rahho został znaleziony martwy nieopodal miasta.
- 14 marca:
- w stolicy Tybetu Lhasie doszło do krwawo stłumionych antychińskich protestów.
- w Kosowskiej Mitrowicy grupa około 300 Serbów zajęła budynek sądu ONZ, protestując w ten sposób przeciw ogłoszeniu niepodległości Kosowa.
- w związku z kryzysem kredytów hipotecznych JPMorgan Chase wraz z Bankiem Rezerw Federalnych w Nowym Jorku dostarczył nagłej 28-dniowej pożyczki przedsiębiorstwu Bear Stearns by nie dopuścić do załamania na giełdzie.
- 15 marca:
- chińskie siły bezpieczeństwa stłumiły antyrządowe wystąpienia w Tybecie.
- Albania: 26 osób zginęło, a 296 zostało rannych w eksplozji składu amunicji w Gërdec.
- 16 marca:
- atak rakietowy przeciwko talibom w północno-zachodnim Pakistanie. Zginęło 20 osób, rannych 7.
- u wybrzeży Australii Zachodniej odnaleziono wraki krążowników HMAS „Sydney” oraz HSK „Kormoran”, które przed 66 laty zatonęły w wyniku stoczonej bitwy morskiej.
- 17 marca:
- 27 polskich policjantów z oddziałów ONZ zostało rannych w zamieszkach w Kosowskiej Mitrowicy.
- co najmniej 43 osoby zginęły w samobójczym zamachu bombowym koło szyickiej świątyni w irackiej Karbali.
- 19 marca:
- premier Mołdawii Vasile Tarlev podał się do dymisji.
- przywódca Libii Mu’ammar al-Kaddafi dokonał otwarcia ufundowanego przez siebie, drugiego co do wielkości w Afryce, meczetu w stolicy Ugandy Kampali.
- satelita Swift zaobserwował w konstelacji Wolarza z odległości 7,5 mld lat świetlnych rozbłysk gamma GRB 080319B.
- 20 marca:
- Yves Leterme otrzymał od króla Belgii Alberta II nominację na premiera.
- pod Ałchazurowo w Czeczenii doszło do starcia rebeliantów (8 zabitych) z policją (6 zabitych).
- 21 marca – bułgarski parlament ratyfikował Traktat lizboński.
- 22 marca – wybory prezydenckie na Tajwanie wygrał Ma Ying-jeou.
- 23 marca – wystartowała sztafeta olimpijska.
- 24 marca – pierwsze w historii wybory parlamentarne w Bhutanie.
- 25 marca:
- Yousaf Raza Gilani został premierem Pakistanu.
- wojsko komoryjskie wspierane przez siły Unii Afrykańskiej dokonało inwazji na zbuntowaną wyspę Anjouan.
- 25–31 marca – II wojna w Zatoce Perskiej: bitwa o Basre między bojownikami Mahdiego a siłami koalicji.
- 29 marca – odbyły się wybory prezydenckie i parlamentarne w Zimbabwe.
- 30 marca:
- w 9 nowych krajach strefy Schengen zniesiono kontrolę graniczną na lotniskach.
- wybory prezydenckie w Zimbabwe.
- w Indiach otwarto port lotniczy Bengaluru.
- 31 marca – zbankrutowały hawajskie linie lotnicze Aloha Airlines.
Kwiecień
[edytuj | edytuj kod]- 1 kwietnia – Seretse Ian Khama został prezydentem Botswany.
- 3 kwietnia – zamach samobójczy w irackim Mosulu.
- 4 kwietnia:
- zamach samobójczy w irackiej Al-Saidija koło Bakuby.
- porwanie luksusowego jachtu francuskiego przez somalijskich piratów.
- 6 kwietnia:
- rozmowy izraelsko-palestyńskie (Olmert-Abbas) o pokoju.
- urzędujący prezydent Czarnogóry Filip Vujanović został wybrany na drugą kadencję.
- 7 kwietnia:
- dwóch polskich żołnierzy zostało rannych w Afganistanie; jeden z nich zmarł 8 kwietnia.
- podczas sztafety olimpijskiej przed igrzyskami w Pekinie doszło do wielu protestów w Londynie i Paryżu oraz próby zgaszenia znicza olimpijskiego w związku z sytuacją w Tybecie.
- 8 kwietnia:
- USA otworzyło ambasadę w Kosowie.
- 7 osób zginęło w eksplozji w irackiej Bakubie.
- w Nowym Delhi rozpoczął się pierwszy szczyt Indie – Afryka.
- wystartował rosyjski statek kosmiczny Sojuz TMA-12 z pierwszą kosmonautką z Korei Południowej Yi So-yeon.
- w bliźniaczych wieżach Bahrain World Trade Center w Manamie uruchomiono 3 turbiny wiatrowe, wytwarzające 11–15% energii elektrycznej na potrzeby budynków. Jest to pierwsza tego typu konstrukcja na świecie.
- kosowski parlament uchwalił konstytucję, która weszła w życie 15 czerwca.
- 9 kwietnia:
- Tajna Rada Wielkiej Brytanii zaakceptowała zmiany prawa prowadzące do wprowadzenia demokracji i likwidacji ostatniego w Europie systemu feudalnego na wyspie Sark.
- Tigran Sarkisjan został premierem Armenii.
- Wielka Partia Narodowa wygrała wybory parlamentarne w Korei Południowej.
- 10 kwietnia:
- parlament Słowacji ratyfikował Traktat lizboński.
- w Nepalu odbyły się wybory parlamentarne.
- 11 kwietnia – odbicie zakładników z rąk somalijskich piratów.
- 12 kwietnia:
- otwarto Operę w Oslo.
- w Szirazie na południu Iranu w wyniku wybuchu bomby w meczecie Szohada zginęło 14 osób, a 202 zostały ranne.
- 13 kwietnia – prezydent Kenii Mwai Kibaki ogłosił nominacje parlamentarne, kończąc kryzys polityczny.
- 13–14 kwietnia – wybory parlamentarne we Włoszech: w przedterminowych wyborach parlamentarnych we Włoszech zwyciężył Lud Wolności Silvio Berlusconiego.
- 14 kwietnia – nieopodal Mosulu w eksplozji zginęło 15 osób.
- 15 kwietnia:
- rozpoczęła się podróż apostolska papieża Benedykta XVI do USA.
- w wyniku wybuchu samochodu-pułapki w irackiej Bakubie zginęło 59 osób, a 90 zostało rannych.
- 16 kwietnia – izraelski nalot w Strefie Gazy. Zginęło 14 osób.
- 17 kwietnia – zamach w Afganistanie, w Nimroz. Ofiar śmiertelnych 17, rannych 35.
- 18 kwietnia – został wyniesiony na orbitę pierwszy wietnamski satelita telekomunikacyjny Vinasat-1.
- 19–20 kwietnia – starcia w Mogadiszu rebeliantów ze siłami somalijsko-etiopskimi. W wymianie ognia moździerzowego zginęło ponad 100 osób.
- 20 kwietnia – były biskup Fernando Lugo wygrał wybory prezydenckie w Paragwaju.
- 22 kwietnia – został wycofany ze służby amerykański bombowiec odrzutowy F-117 Nighthawk.
- 24 kwietnia – parlamenty Niemiec i Danii ratyfikowały Traktat lizboński.
- 25 kwietnia:
- Izrael odrzucił 1,5-letni rozejm z Palestyną.
- co najmniej 26 osób zginęło w zamachu bombowym na autobus w Kolombo na Sri Lance.
- w czasopiśmie „Science” ukazały się wyniki badań klasyfikujących tyranozaury na drzewie filogenetycznym bliżej ptaków niż gadów.
- 26 kwietnia – Austria: została ujawniona sprawa Josefa Fritzla.
- 27 kwietnia:
- co najmniej 2 osoby zginęły, a 11 zostało rannych w nieudanym zamachu na prezydenta Afganistanu Hamida Karzaia.
- z powodu gwałtownego wzrostu cen żywności na ulicach Port-au-Prince – stolicy Haiti – doszło do zamieszek, a w Stanach Zjednoczonych wprowadzono reglamentację ryżu.
- nad Zatoką Bengalską uformował się cyklon Nargis, który w następnych dniach spustoszył Birmę.
- 28 kwietnia – w zderzeniu pociągów w mieście Zibo w chińskiej prowincji Szantung zginęły 72 osoby, a 416 zostało rannych.
- 29 kwietnia:
- rozpoczął się proces byłego irackiego wicepremiera Tarika Aziza, współoskarżonego o mord sądowy na 42 spekulantach w 1992 roku.
- 19 osób zginęło, a ponad 40 zostało rannych w samobójczym zamachu bombowym na funkcjonariuszy policji antynarkotykowej pod Dżalalabadem w Afganistanie.
- interwencja wojsk USA w afgańskiej miejscowości Garmser (prowincja Helmand) zajętej przez talibów.
- Rockstar Games wydał Grand Theft Auto IV, które pobiło rekord świata w ilości sprzedaży.
- 30 kwietnia – władze Białorusi uznały 10 amerykańskich dyplomatów za personae non gratae i nakazały im opuszczenie kraju w ciągu 72 godzin.
Maj
[edytuj | edytuj kod]- 1 maja:
- w Abchazji rozlokowano dodatkowe wojska rosyjskie.
- w Chinach otwarto najdłuższy morski most przez zatokę Hangzhou (36 km).
- 32 osoby zginęły, a 75 zostało rannych w podwójnym zamachu bombowym w irackim mieście Balad Ruz.
- 1/2 maja – tureckie samoloty zbombardowały obozy kurdyjskich separatystów z Partii Pracujących Kurdystanu, położone w regionie Qandilu w północnym Iraku.
- 2 maja:
- nad Mjanmą przetoczył się cyklon Nargis zabijając kilkadziesiąt tysięcy osób.
- po kilku tysiącach lat uśpienia wybuchł chilijski wulkan Chaitén.
- minister obrony Sudanu Południowego Dominic Dim Deng i 23 inne osoby zginęły w katastrofie samolotu Beechcraft 1900C w mieście Rumbek.
- 3 maja:
- weszła w życie konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych.
- najbardziej niszczycielskie przejście cyklonu Nargis nad południową Birmą, zaklasyfikowanego do czwartej kategorii cyklonów; zginęło co najmniej 40 tysięcy ludzi.
- Rosja wprowadziła wizy tranzytowe dla Polski (obowiązujące od 15 maja).
- 4 maja:
- 5 maja – zamieszki w Mogadiszu, stolicy Somalii, przeciwko hiperinflacji sięgającej do +360%
- 6 maja – Stany Zjednoczone i Rosja podpisały pakt o cywilnej współpracy atomowej.
- 7 maja:
- Dmitrij Miedwiediew został zaprzysiężony na urząd 3. prezydenta Federacji Rosyjskiej.
- Brian Cowen został premierem Irlandii.
- w Libanie wybuchły krwawe starcia między siłami rządowymi a Hezbollahem po uznaniu przez władze za nielegalną jego prywatnej sieci telefonicznej.
- 8 maja:
- Władimir Putin został wybrany Przewodniczącym Rządu Federacji Rosyjskiej.
- zaprzysiężenie włoskiego rządu Berlusconiego
- 9 maja:
- 11 maja:
- w Serbii odbyły się wybory parlamentarne, wygrane przez Demokratów Borisa Tadicia.
- Sudan zerwał stosunki dyplomatyczne z Czadem.
- 12 maja:
- w wyniku trzęsienia ziemi w chińskiej prowincji Syczuan zginęło ponad 69 tys. osób, a ponad 374 tys. zostało rannych.
- siły Abchazji zestrzeliły dwa szpiegowskie samoloty Gruzji.
- 13 maja:
- 80 osób zginęło, a 216 zostało rannych w serii 7 zamachów bombowych w indyjskim mieście Jaipur.
- królowa brytyjska Elżbieta II przybyła z pierwszą od 1971 roku oficjalną wizytą do Turcji.
- 16 maja – Leonel Fernández wygrał trzeci raz wybory prezydenckie w Dominikanie.
- 16–17 maja – Szczyt Unii Europejskiej, Ameryki Łacińskiej i Karaibów w Limie.
- 17 maja – somalijscy piraci uprowadzili jordański statek.
- 18 maja – nowa seria wstrząsów w Chinach (6,5 Richtera).
- 19 maja – dokonano oblotu rosyjskiego samolotu pasażerskiego Suchoj Superjet 100.
- 20 maja:
- wieżowiec Burdż Chalifa w Dubaju osiągnął 649,7 m i stał się najwyższą budowlą w dziejach świata, przewyższając maszt radiowy w Konstantynowie.
- w Belgradzie Isis Gee zakwalifikowała się jako reprezentant Polski do finału Konkursu Piosenki Eurowizji.
- Ma Ying-jeou został prezydentem Tajwanu.
- 21 maja:
- proprezydencki Zjednoczony Ruch Narodowy wygrał przedterminowe wybory parlamentarne w Gruzji.
- pakistańskie władze podpisały układ pokojowy z bojownikami z Waziristanu.
- 22 maja – 46 żołnierzy zginęło w zderzeniu ich konwoju z cysterną na północy Nigerii.
- 24 maja – Rosjanin Dima Biłan z utworem Believe wygrał 53. Konkurs Piosenki Eurowizji w Belgradzie.
- 25 maja:
- wtórny wstrząs w Syczuanie (6,4 Richtera).
- Michael Sulaiman wybrany na prezydenta przez parlament w Libanie.
- 26 maja:
- bezzałogowy lądownik Phoenix, który został wysłany 4 sierpnia 2007 wylądował o 1:53 czasu polskiego na Marsie.
- 8 osób zginęło, a ponad 70 zostało rannych w zamachu bombowym na pociąg pasażerski w mieście Dehiwala na Sri Lance.
- 28 maja:
- Nepal stał się republiką po głosowaniu Zgromadzenia Narodowego. Tym samym została zniesiona monarchia hinduistyczna.
- somalijscy piraci porwali niemiecki kontenerowiec MV „Lehmann Timber”.
- francuski seryjny morderca i pedofil Michel Fourniret został skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności.
- 29 maja – Konferencja w Ilulissat.
- 30 maja:
- opublikowano zdjęcia – wykonane z helikoptera – przedstawiające wioskę zamieszkaną przez jedno z ostatnich nieucywilizowanych plemion amazońskich.
- podczas konferencji w Dublinie 111 państw poparło zakaz używania bomb kasetowych. Od głosu wstrzymała się m.in. Polska.
- 31 maja – start załogi wahadłowca Discovery.
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- 1 czerwca:
- prawicowa Organizacja Partii Macedońskiej VMRO – DPMNE wygrała wybory parlamentarne.
- wybuchł pożar w Universal Studios w Kalifornii, niszcząc m.in. dekoracje imitujące Nowy Jork i 50 000 taśm filmowych z XX wieku. Straty oszacowano na 100 milionów dolarów.
- 2 czerwca:
- zamach bombowy w Islamabadzie przed ambasadą Danii (prawdopodobnie odwet za karykatury Mahometa). Zginęło 10 osób, rannych 30, większość Duńczycy.
- samobójczy zamach w Mosulu. Zginęło 7 osób, a 25 rannych.
- 3 czerwca – senator Barack Obama uzyskał nominację Partii Demokratycznej na kandydata w wyborach prezydenckich w USA.
- 4 czerwca:
- zamach na konwój NATO w Spin Baldah. Zginęło 22 dzieci i 3 żołnierzy NATO.
- zamach bombowy w Algierze.
- początek szeregu operacji w afgańskiej prowincji Helmand przez ISAF.
- z powodu awarii systemu chłodzenia w elektrowni jądrowej Krško (Słowenia) Komisja Europejska ogłosiła alarm atomowy.
- 6 czerwca:
- 7 czerwca:
- na Islandii utworzono Park Narodowy Vatnajökull, największy w Europie.
- rozpoczęły się XIII Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej rozgrywane w Austrii i Szwajcarii.
- 8 czerwca:
- amerykańska sonda New Horizons minęła orbitę Saturna.
- 14 górników zginęło w wyniku wybuchu metanu w kopalni węgla kamiennego im. Karola Marksa w mieście Jenakijewe na Ukrainie.
- Tokio: w ataku szaleńca na przechodniów, w wyniku potrącenia samochodem i od ciosów nożem zginęło 7 osób, a 10 zostało rannych.
- 9 czerwca:
- prezydent Kiribati Anote Tong zaapelował do narodów świata o zorganizowanie mieszkań dla mieszkańców archipelagu Kiribati, ze względu na zalewanie wysp przez ocean.
- początek bezterminowego protestu kierowców tirów z Portugalii, Hiszpanii i Francji, przeciwko drożejącej ropie.
- 20 osób zginęło w wybuchu bomby na dworcu autobusowym w Al-Buwajra w północnej Algierii.
- 10 czerwca:
- wybuchł konflikt graniczny między Dżibuti a Erytreą.
- w katastrofie lotu Sudan Airways 109 w Chartumie zginęło 30 osób, a rannych zostało 178.
- 11 czerwca – Norwegia zalegalizowała małżeństwa osób tej samej płci.
- 12 czerwca – Irlandczycy w referendum odmówili zgody na ratyfikację Traktatu Lizbońskiego.
- 13 czerwca – Talibowie zaatakowali więzienie w afgańskim Kandaharze, zabijając 15 strażników i uwalniając około 1200 więźniów, w tym około 400 talibów.
- 14 czerwca:
- 14 czerwca–14 września – wystawa Expo 2008 w Saragossie.
- 16 czerwca:
- samobójczy zamach Tamilskich Tygrysów na Sri Lance. Śmierć poniosło 12 osób, ponad 40 rannych.
- w amerykańskim stanie Kalifornia stały się legalne małżeństwa osób tej samej płci.
- 17 czerwca – 63 osoby zginęły w zamachu bombowym w Bagdadzie.
- 17–18 czerwca – zatrzymanie 4 rosyjskich żołnierzy w Abchazji.
- 18–19 czerwca – bitwa pod Arghandab.
- 19 czerwca – 6-miesięczny rozejm w konflikcie izraelsko-palestyńskim.
- 20 czerwca – zamach bombowy Helmand podczas prowadzonej tam operacji wojskowej od 4 czerwca przez ISAF. Zginęło 7 żołnierzy ISAF.
- 21 czerwca:
- zamach w Kandahar. Zginęło 4 żołnierzy ISAF.
- w wyniku wybuchu bomby zginął polski żołnierz w Afganistanie – ppor. Robert Marczewski, czterech innych Polaków zostało rannych.
- wznowienie starć w Libanie. Walki obejmowały północny obszar Libanu i Trypolis.
- NASA podało, iż Phoenix odnalazł lód na Marsie.
- 22 czerwca:
- samobójczy zamach bombowy w Bakubie. Zginęło 13 osób, rannych 32.
- Morgan Tsvangirai zwycięzca I tury wyborów w Zimbabwe schronił się w ambasadzie Holandii w obawie o życie.
- 23 czerwca – Ahmad Ujahja został premierem Algierii.
- 24 czerwca – walki w zachodnim Afganistanie w Pakicie.
- 26 czerwca:
- izba niższa hiszpańskich Kortezów Generalnych ratyfikowała Traktat lizboński.
- zamach bombowy koło Faludży. Zginęło 20 osób, rannych 12.
- 27 czerwca:
- 20-metrowa chłodnia kominowa reaktora w Ośrodku Badań Jądrowych w Jongbjon została wysadzona w powietrze, zgodnie z porozumieniem o denuklearyzacji Korei Północnej, w zamian za pomoc żywnościową od Korei Południowej.
- w Zimbabwe odbyła się II tura wyborów prezydenckich, w której jedynym kandydatem pozostał urzędujący prezydent Robert Mugabe.
- 28 czerwca – walki w Sri Lance między Tamilskimi Tygrysami, a siłami rządowymi. Zginęło 44 bojowników i 2 żołnierzy rządowych.
- 29 czerwca:
- finał piłkarskich Mistrzostw Europy. Hiszpania-Niemcy 1:0.
- Unia Afrykańska apeluje o sankcje dla Zimbabwe.
- wybory parlamentarne w Mongolii.
- rozpoczął się Rok Jubileuszowy św. Pawła ogłoszony przez papieża Benedykta XVI.
- prezydent Zambii Levy Mwanawasa doznał ciężkiego udaru mózgu przed planowanym rozpoczęciem szczytu Unii Afrykańskiej w egipskim Szarm el-Szejk.
- 30 czerwca – wypadek polskiego minibusa w Niemczech – zginęły trzy osoby, a dziesięć zostało rannych.
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]- 1 lipca:
- Francja objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej
- starcia w Mongolii po wygranej Partii Ludowo-Rewolucyjnej.
- 2 lipca
- po 6 latach niewoli została uwolniona Ingrid Betancourt z rąk FARC.
- atak palestyńskiego buldożera w centrum Jerozolimy.
- 2–3 lipca – operacja ISAF w Afganistanie w okręgu Muqur.
- 4 lipca:
- strzelanina w Osetii Południowej. Zginęło 3 policjantów i 11 zostało rannych
- miał miejsce zamach bombowy w Mińsku.
- 5 lipca:
- walki na Sri Lance, zginęło 34 tamilów i 1 żołnierz rządowy.
- zamieszki w więzieniu w Damaszku, 25 zabitych.
- samoczynny wybuch bomby w Musa Quala, zginęło 10 talibów.
- 7 lipca – w Kolumbii kilka minut po starcie na ziemię spadł Boeing 747 zabijając 3 osoby na ziemi[10].
- 8 lipca:
- 9 lipca – porwanie 3 niemieckich turystów w Turcji przez bojowników z Partii Pracujących Kurdystanu.
- 11 lipca – tragedia polskiego autokaru z Rudy Śląskiej w Serbii. Zginęło 6 Polaków.
- 13 lipca:
- walki w Afganistanie pomiędzy ISAF, a Talibami w okręgu Kunar; Potyczka pod Wanat.
- w Paryżu została powołana Unia na rzecz Regionu Morza Śródziemnego.
- 14 lipca:
- Yves Leterme, premier Belgii, podał się do dymisji.
- eksplozje w autobusach w chińskiej prowincji Yunnan. Zginęło 3 ludzi, rannych 14.
- 15 lipca – krwawy zamach samobójczy w Bakubie.
- 15–20 lipca – Światowe Dni Młodzieży w Sydney w Australii pod przewodnictwem papieża Benedykta XVI.
- 16 lipca:
- wypadek polskiego autokaru w Rumunii, 12 rannych.
- w Egipcie w zderzeniu pociągu na przejeździe z autobusem, mikrobusem i dwoma samochodami osobowymi zginęło 40 osób, ponad 80 zostało rannych.
- ustanowiono hymn Republiki Serbskiej w Bośni i Hercegowinie.
- 17 lipca – iracką muhafazę Al-Kadisijja, kontrolowaną dotychczas przez Polskę, przejęły siły irackie.
- 17–18 lipca – w wyniku przeprowadzonej operacji przez siły polskie z pomocą rządowych sił w Afganistanie (Paktika), zatrzymano kilka talibów i osób z nimi sympatyzującymi.
- 18 lipca:
- Radovan Karadżić został schwytany w Belgradzie; wybuch walk w Belgradzie wywołanych przez jego zwolenników.
- Król Bhutanu Jigme Khesar Namgyel Wangchuck podpisał pierwszą konstytucję, przyjętą tego dnia przez parlament, tym samym ustrój polityczny tego kraju zmienił się na dziedziczną monarchię konstytucyjną.
- 19 lipca:
- w Kaszmirze w wyniku wybuchu bomby zginęło 9 indyjskich żołnierzy
- protest kierowców ciężarówek w Niemczech przeciwko wysokim cenom paliw
- 19–22 lipca – walki w pakistańskiej prowincji Beludżystan, między plemiennymi rebeliantami a siłami rządowymi; ponad 100 ofiar.
- 20 lipca – omyłkowe ostrzelanie przez ISAF posterunku w afgańskiej prowincji Farah. Zginęło 9 policjantów.
- 21 lipca:
- Ram Baran Yadav został mianowany prezydentem Nepalu.
- Radovan Karadžić, poszukiwany przez Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii za ludobójstwo, zbrodnie wojenne oraz zbrodnie przeciwko ludzkości został aresztowany na terenie Serbii.
- 23 lipca – Republika Zielonego Przylądka przystąpiła do Światowej Organizacji Handlu, stając się 153. członkiem tej organizacji.
- 24 lipca:
- Barack Obama przed Bramą Brandenburska w Berlinie.
- Międzynarodowy Komitet Olimpijski wykluczył reprezentację Iraku z uczestnictwa w letnich igrzyskach olimpijskich w Pekinie.
- 25 lipca:
- walki religijne w Trypolisie, 8 zabitych.
- wybuch bomby w Gazie, zginęło 5 Palestyńczyków.
- 26 lipca – krwawy zamach w Ahmadabadzie w Indiach przeprowadzony przez islamskich ekstremistów; 45 osób zginęło, 160 rannych
- 27 lipca:
- zamachy bombowe w Stambule, przeprowadzony prawdopodobnie przez Partię Pracujących Kurdystanu; zginęło 17 Turków, 154 zostało rannych.
- wypadek polskiego autokaru koło Wenecji we Włoszech, 14 rannych.
- 28 lipca:
- 29 lipca:
- w wyniku walk w Pakistanie, Pakistańskie Siły Bezpieczeństwa zabiły około 20 rebeliantów.
- początek irackiej operacji przeciw powstańców w Diyala na północny wschód od Bagdadu.
- 31 lipca:
- Radovan Karadżić został sadzony przed Trybunałem Sprawiedliwości w Hadze.
- NASA: badania próbek pobranych przez lądownik Phoenix potwierdziły obecność wody w marsjańskiej glebie.
Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- 1 sierpnia:
- wejście w życie reformy administracyjnej niemieckiej Saksonii.
- miało miejsce całkowite zaćmienie Słońca widoczne na terenie północnej Kanady (Nunavut), północnej części Rosji, zachodniej Mongolii i Chin.
- japoński rząd Yasuo Fukudy podał się do dymisji.
- 2 sierpnia:
- 3 sierpnia:
- 123 ofiary po tragedii w Indiach, kiedy pielgrzymi zadeptywali innych ludzi w wyniku paniki.
- seria zamachów w Bagdadzie; 12 zabitych, 31 rannych.
- 5 sierpnia – Rwanda, formalnie oskarżyła Francję o współudział w ludobójstwie w 1994, wspierając Hutu.
- 6 sierpnia:
- w wyniku wojskowego zamachu stanu został obalony demokratycznie wybrany prezydent Mauretanii Sidi uld Szajch Abdallahi.
- na starym cmentarzu przy Monastyrze Dońskim został pochowany znany pisarz, autor trzytomowego Archipelagu GUŁag Aleksander Sołżenicyn (ur. 1918)
- Ehud Olmert poinformował o zwolnieniu 150 jeńców izraelskich.
- od 7 sierpnia konflikt zbrojny w Osetii Południowej i w Gruzji:
- 7 sierpnia – Gruzja rozpoczęła działania zbrojne przeciw Osetii Południowej.
- 8 sierpnia – Rosja ogłosiła istnienie wojny rosyjsko-gruzińskiej.
- 9 sierpnia:
- Gruzja na 15 dni wprowadziła stan wojenny.
- rosyjskie samoloty zbombardowały rejon gruzińskiego miasta Gori, niedaleko granicy z Osetią Południową.
- siły abchaskich separatystów zaatakowały kontrolowaną przez Gruzję część spornego strategicznego wąwozu Kodori.
- 10 sierpnia – armia rosyjska przejmuje kontrolę nad Cchinwali, stolicą Osetii Południowej i rozpoczęła operację wojskową w kontrolowanej przez Gruzję części wąwozu Kodori; blokada gruzińskiego portu Poti.
- 11 sierpnia – Rosjanie zajęli gruziński port Poti a kolumny pancerne wjechały do Gori.
- 12 sierpnia:
- 13 sierpnia:
- mimo zawieszenia broni, około 50 rosyjskich czołgów wjechało do miasta Gori.
- prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew wprowadził jednodniową żałobę narodową dla uczczenia ofiar wojny w Osetii Południowej i Gruzji.
- 8 sierpnia:
- w Pekinie rozpoczęły się Letnie Igrzyska Olimpijskie.
- katastrofa kolejowa w czeskiej Studence – pociąg relacji Kraków-Praga uderzył w zawalony na tory wiadukt. Zginęło 7 osób, a 67 zostało rannych, w tym 13 ciężko.
- 15 sierpnia – w Liechtensteinie uruchomiono pierwszy krajowy kanał telewizyjny – 1FLTV.
- 18 sierpnia – prezydent Pakistanu Pervez Musharraf zrezygnował ze stanowiska.
- 19 sierpnia:
- Operacja Enduring Freedom: 10 francuskich żołnierzy zginęło, a ponad 20 zostało rannych w bitwie z talibami pod Uzbin w Afganistanie.
- z powodu udaru mózgu, zmarł w Paryżu prezydent Zambii, Levy Mwanawasa.
- 48 osób zginęło w ataku kierowcy-samobójcy na akademię policyjną w Issers w Algierii.
- 20 sierpnia:
- katastrofa lotu Spanair 5022 w porcie lotniczym Madryt-Barajas. Zginęły 154 osoby, 18 zostało ciężko rannych.
- w Afganistanie wskutek wybuchu przydrożnej miny zginęło trzech polskich żołnierzy, a jeden został ciężko ranny.
- 21 sierpnia:
- w zamachu bombowym w Wah w Pakistanie zginęło co najmniej 70 osób, a ponad 100 zostało rannych
- somalijscy piraci uprowadzili trzy statki transportowe: niemiecki, irański i japoński[11].
- 22 sierpnia – ostrzelanie wiosek w Afganistanie przez siły ISAF, w wyniku czego zginęło 90 cywilów: 60 dzieci, 15 kobiet, 15 mężczyzn i oprócz tego 30 talibów
- 23 sierpnia:
- nadal – starcia w indyjskiej Orisie między chrześcijanami a hindusami. Powodem walk jest wyparcie chrześcijan z regionu i nawracanie hindusów na chrześcijaństwo[12]; zginęło już 11 osób (stan na 27 sierpnia).
- w Cardiff rusza trasa koncertowa Madonny The Sticky & Sweet Tour.
- 24 sierpnia:
- zakończenie Igrzysk Olimpijskich w Pekinie.
- w stolicy Kirgistanu Biszkeku rozbił się krótko po starcie wyczarterowany przez Iran Aseman Airlines kirgiski Boeing 737; zginęło 65 osób, a 25 zostało rannych.
- 25 sierpnia:
- początek niszczycielskiej działalności huraganu Gustav.
- początek kryzysu politycznego w Tajlandii spowodowane protestami opozycji wobec rządu Samaka Sundaraveja; zamieszki w Bangkoku; 11 ofiar.
- 25–31 sierpnia – w wyniku powodzi monsunowych w Indiach zginęło 88 ludzi, a od początku czerwca w powodziach życie straciło 785 ludzi[13]
- 26 sierpnia:
- Rosja uznała niepodległość dwóch separatystycznych republik Gruzji, Osetii Południowej i Abchazji, poprzez podpisanie dekretu przez prezydenta Dmitrija Miedwiediewa.
- uprowadzono Japończyka w Afganistanie, 27 sierpnia odnaleziono jego ciało.
- w pakistańskiej prowincji Beludżystan podczas wiecu zbuntowanych plemion nastąpił wybuch bomby; kilkanaście ofiar.
- 27–28 sierpnia – starcia ISAF z talibami w prowincji Helmand. Zginęło ponad 100 talibów.
- 28 sierpnia – w Dolinie Swat w walkach zginęło 23 bojowników[14];
- 29 sierpnia – Gruzja zerwała stosunki dyplomatyczne z Rosją. Rosja zamknęła ambasadę w Tbilisi.
- 31 sierpnia – w Czechach wycofano z obiegu monetę o nominale 50 halerzy.
Wrzesień
[edytuj | edytuj kod]- 1 września:
- nadzwyczajny szczyt UE ws. konfliktu w Gruzji.
- iracka prowincja Al-Anbar przeszła w ręce sił irackich.
- oko huraganu Gustav minęło o kilka km Nowy Orlean. Przymusowo ewakuowano mieszkańców Nowego Orleanu.
- premier Japonii Yasuo Fukuda podał się do dymisji[15];
- 3 września:
- somalijscy piraci porwali francuski statek[16];
- wyparcie bojowników z Doliny Swat w Pakistanie
- 4 września – rozpoczęcie odbijania zakładników w Dolinie Swat po likwidacji ich ostatnich oddziałów
- 5 września:
- sonda Rosetta przeleciała w odległości 800 km od planetoidy (2867) Šteins.
- Nikaragua uznała niepodległość Osetii Południowej i Abchazji[17];
- 6 września:
- Asif Ali Zardari został wybrany w wyborach prezydenckich, zdobywając 481 głosów z 702 możliwych (wymagane były 352 głosy).
- w wyniku operacji ISAF w prowincji w afgańskiej Helmand zginęło 10 talibów i dwóch żołnierzy koalicji[18];
- Polska wygrała Konkurs Tańca Eurowizji, pokonując reprezentację Rosji (2. miejsce) oraz Ukrainy (3. miejsce)[19];
- co najmniej 35 osób zginęło w zamachu na posterunek policji w pakistańskim Peszawarze.
- w Kairze wskutek zejścia lawiny skalnej zawaliło się 50 budynków, w tym 6-piętrowy dom mieszkalny; zginęło ponad 60 osób.
- 7 września:
- światowy kryzys finansowy: wskutek kryzysu kredytów hipotecznych przedsiębiorstwa Fannie Mae (Federal National Mortgage Association) i Freddie Mac (Federal Home Loan Mortgage Corporation) zostały przejęte przez rząd USA wraz z gigantycznym długiem.
- zamach w prowincji Kandahar, zginęło 8 cywilów.
- 9 września:
- Asif Ali Zardari został zaprzysiężony na prezydenta Pakistanu[20];
- premier Tajlandii Samak Sundaravej został usunięty ze stanowiska przez Sąd Konstytucyjny.
- Rosja nawiązała stosunki dyplomatyczne z Abchazją i Osetią Południową.
- 10 września:
- ruszył LHC (Wielki Zderzacz Hadronów)[21];
- zamach w meczecie w północno-wschodnim Pakistanie;
- Wielka Brytania i Włochy podpisały porozumienie ws. współpracy atomowej.
- 11 września – walki w afgańskiej miejscowości Kapisa, zginęło 7 talibów[22];
- 12 września:
- Hugo Chávez wydalił ambasadora USA i odwołał swojego z Waszyngtonu[23];
- krwawy zamach koło Bagdadu, zginęło 28 osób[24];
- 12–15 września – Benedykt XVI we Francji
- 13 września:
- wybuch 5 bomb w Delhi. Zginęło 30 osób, 90 zostało rannych[25];
- Rosjanie zaczęli opuszczać zajęte miasta Poti i Senaki[26];
- w gwiazdozbiorze Erydanu zarejestrowano najodleglejszy (12,8 mld lat świetlnych) rozbłysk gamma.
- 14 września:
- w katastrofie lotu Aerofłot 821 w pobliżu Permu (Rosja) zginęło 88 osób.
- Ruch na Rzecz Wyzwolenia Delty Nigru (MEND) wypowiedział wojnę innym kampaniom naftowym i rządowi Nigerii[27];
- 15 września:
- światowy kryzys finansowy: amerykański bank, oferujący głównie usługi finansowe dla przedsiębiorstw Lehman Brothers upadł. Jego aktywa wynosiły 691 mld dolarów, a zobowiązania niemal 800 mld dolarów.
- w Stanach Zjednoczonych krach na giełdzie papierów wartościowych Wall Street w Nowym Jorku rozpoczął światowy kryzys finansowy.
- światowy kryzys finansowy: bank inwestycyjny, Merill Lynch, zostaje uratowany przez Bank of America.
- polscy żołnierze oficjalnie rozpoczęli misję w Czadzie, osiągając pełną gotowość bojową[28];
- zamach bombowy przeprowadzony przez kobietę w irackiej prowincji Dijala, zginęło ok. 20 osób, 30 rannych[29];
- Generał Rasim Delić, były dowódca armii bośniackiej skazany przez ONZ na trzy lata za zbrodnie wojenne w Jugosławii[30];
- Umiera Richard Wright, brytyjski muzyk rockowy, jeden z założycieli zespołu Pink Floyd
- 16 września:
- w związku z kryzysem finansowym rząd USA zdecydował o przejęciu 80% akcji American International Group (AIG), w zamian za 85 miliardów dolarów przekazanych dla ratowania zagrożonego przedsiębiorstwa.
- Generał Raymond Odierno objął dowództwo wojsk w Iraku, na tym stanowisku zastąpił Davida Petraeusa[31];
- upadek koalicji rządzącej na Ukrainie
- 17 września:
- światowy kryzys finansowy: w Wielkiej Brytanii bank Lloyds TSB przejmuje bank udzielający kredytów hipotecznych Halifax-Bank of Scotland.
- Somchai Wongsawat został premierem Tajlandii od 9 września został p.o. premiera po ustąpieniu Samaka Sundaraveja[32];
- Rosja podpisała pakt o przyjaźni z Abchazją i Osetią Południową[33];
- wybuch walk we Wschodnich prowincjach Konga sił rządowych z rebeliantami generała Nkundy[34];
- zamach na ambasadę USA w Jemenie. Zginęło 19 osób, a ponad 16 zostało rannych[35];
- Międzynarodowa Unia Astronomiczna zakwalifikowała Haumeę jako piątą planetę karłowatą w Układzie Słonecznym.
- Amerykanie zrezygnowali z budowy elementów tarczy antyrakietowej w Polsce i Czechach.
- 18 września:
- siły ISAF zabiły gubernatora afgańskiej prowincji Oruzgan, ponieważ pomylili go z talibem[36];
- 7 amerykańskich żołnierzy zginęło w katastrofie śmigłowca CH-47 Chinook w południowym Iraku.
- 19 września – uległ awarii Wielki Zderzacz Hadronów w ośrodku CERN pod Genewą. Naprawa trwała 14 miesięcy.
- 20 września:
- krwawy zamach w Islamabadzie na hotel Marriott; zginęło 53 ludzi ok. 266 zostało rannych[37];
- pożar w klubie nocnym w Shenzhen w Chinach; zginęły 43 osoby, 88 zostało rannych.
- prezydent Południowej Afryki Thabo Mbeki ogłosił rezygnację ze stanowiska.
- 21 września:
- Ehud Olmert zrezygnował z funkcji premiera Izraela[38];
- MEND deklaruje zawieszenie broni[39];
- 22 września – rebelianci zaatakowali Mogadiszu powodując śmierć 23 osób[40];
- 23 września:
- 24 września:
- Taro Aso został premierem Japonii[43];
- 35 osób zginęło w zasadzce w Bakubie[44];
- 25 września:
- rozpoczęła się trzecia chińska załogowa misja kosmiczna Shenzhou 7.
- somalijscy piraci porwali ukraiński statek pod banderą Belize przewożący 30 czołgów T-72[45];
- Pakistan otworzył ogień do armii amerykańsko-afgańskiej zbliżającej się do granicy Pakistanu[46];
- Kgalema Motlanthe został wybrany na prezydenta RPA, zastępując na tym stanowisku Thabo Mbekiego.
- 26 września – były pilot myśliwski, Szwajcar Yves Rossy, w 12 minut przeleciał nad kanałem La Manche (35 km) na własnoręcznie wykonanym skrzydle odrzutowym, 3 razy szybciej niż w 1909 r. zrobił to Louis Bleriot.
- 27 września:
- Zhai Zhigang jako pierwszy Chińczyk odbył spacer kosmiczny.
- zamach bombowy w stolicy Syrii, Damaszku; 17 zabitych, 14 rannych[47];
- 28 września:
- polski inżynier pracujący w Pakistanie został uprowadzony przez rebeliantów; przy porwaniu zabito dwóch kierowców i ochroniarza Polaka.
- światowy kryzys finansowy: ofiarą kryzysu pada bank holendersko-belgijski Fortis, który zostaje częściowo znacjonalizowany (w Polsce: Fortis Bank Polska).
- mieszkańcy Ekwadoru opowiedzieli się w referendum za zwiększeniem uprawnień prezydenta.
- odbył się pierwszy udany start pierwszej prywatnej rakiety kosmicznej Falcon 1.
- 29 września:
- uwolniono porwanych 19 września na południu Egiptu turystów, którzy byli przetrzymywani w Czadzie
- światowy kryzys finansowy: czarny poniedziałek na Wall Street; indeks DJIA spadł o 778 punktów – był to największy jego spadek w historii, było związane to z odrzuceniem plan ratunkowego gospodarki Henry’ego Paulsona przez Izbę reprezentantów USA[48];
- 30 września – 249 pielgrzymów zostało zadeptanych, a ponad 400 rannych, w hinduistycznej świątyni w Jodhpur, w północno-wschodnich Indiach.
Październik
[edytuj | edytuj kod]- 1 października:
- światowy kryzys finansowy: senat Stanów Zjednoczonych przyjął plan ratunkowy dla gospodarki USA[49];
- rosyjski Sąd Najwyższy zrehabilitował cara Mikołaja II i jego rodzinę, zamordowanych przez bolszewików w 1918 roku.
- 2 października – nuklearne porozumienie USA i Indii[50];
- 3 października:
- światowy kryzys finansowy: po odrzuceniu pierwszej wersji amerykański Kongres przyjmuje poprawiony plan Paulsona. 700 mld dolarów ma zostać przeznaczone na wykupienie toksycznych aktywów od amerykańskiego sektora finansowego.
- wybuch bomby w Cchinwali; zginęło 6 żołnierzy rosyjskich[51];
- 4 października – zakończyła się misja Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Iraku[52][53];
- 5 października:
- trzęsienie w Kirgistanie o sile 6,3 w skali Richtera; zginęło 74 osoby, a 140 zostało rannych[54];
- stłumione protesty w stolicy Mauretanii, Nawakszut przez rządzącą juntę wojskową[55];
- 6 października – światowy kryzys finansowy: rząd niemiecki ogłasza wart 50 mld euro plan ratowania banku Hypo Real Estate. Jego upadek miałby według ekspertów podobne konsekwencje do bankructwa Lehman Brothers.
- 7 października:
- Meksyk dokonał ekstradycji byłego prezydenta Gwatemali Alfonsa Portillo[56];
- Portugalia uznała niepodległość Kosowa;
- w atmosferze Ziemi spaliła się planetoida 2008 TC3 – pierwsza planetoida wykryta przed kolizją z Ziemią.
- 8 października:
- Islandia stanęła na skraju bankructwa; był to wynik globalnego kryzysu finansowego[57][58];
- rosyjskie wojska wycofały się ze strefy buforowej w pobliżu granicy gruzińsko-abchaskiej[59];
- katastrofa lotu Yeti Airlines 103: 18 osób zginęło, a jedna została ranna w Nepalu, w katastrofie samolotu pasażerskiego DHC-6 Twin Otter.
- Mohamed Nasheed wygrał pierwsze demokratyczne wybory prezydenckie na Malediwach.
- 9 października:
- niepodległość Kosowa uznały Czarnogóra i Macedonia[60];
- podano raport ws. inflacji w Zimbabwe, która wynosi 231 000 000%[61];
- Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, orzekł iż Polska nie będzie zadośćuczynić Niemcom za ziemie na Warmii i Mazurach[62];
- 9–11 października – krwawe walki ISAF z talibami w afgańskiej prowincji Helmand; zginęło 100 talibów[63];
- 10 października:
- 11 października:
- trzęsienie ziemi na Kaukazie ok. 5,5 w skali Richtera[66];
- USA usunęło Koreę Północną z listy krajów wspierających terroryzm[67];
- 12 października – przyjęcie europlanu ws. ratowania sektora bankowego[68];
- 14 października:
- konflikt nad Ussuri: Rosja przekazała ChRL 340 km² spornego terytorium granicznego.
- Konserwatywna Partia Kanady odniosła zwycięstwo w wyborach parlamentarnych.
- Syria uznała niepodległość Libanu i nawiązała z nim stosunki dyplomatyczne.
- zamieszki w Kolumbii między Indianami, miejscową policją; zginęła co najmniej 1 osoba, 50 rannych[69];
- 15 października:
- starcia wojsk kambodżańskich z tajlandzkimi na pograniczu tych krajów; zginęło 2 żołnierzy Kambodży, wielu rannych po obu stronach[70];
- urzędujący prezydent İlham Əliyev zwyciężył w wyborach prezydenckich w Azerbejdżanie.
- 17 października – nalot sił pakistańskich na pozycje talibski; zginęło 60 bojowników[71][72]
- 18 października – walki w Inguszetii; zginęło 50 rosyjskich żołnierzy[73];
- 19 października – kolejny nalot sił pakistańskich na talibów; tym razem zginęło 30 rebeliantów[74];
- 21 października – w Meksyku w wyniku walk dwóch grup gangsterskich zginęło 21 osób[75];
- 22 października:
- Indie wystrzeliły swą pierwszą sondę kosmiczną Chandrayaan-1, której celem było zbadanie Księżyca.
- w nalocie sił koalicji zginęło 9 afgańskich żołnierzy[76];
- 23 października:
- francuscy marines aresztowali 8 somalijskich piratów
- spotkanie Donalda Tuska z przewodniczącym ChRL Chin Hu Jintao[77];
- zamach w Bagdadzie na konwój ministra transportu; 13 zabitych, 20 rannych, minister nie ucierpiał[78];
- padła rekordowa suma we włoskim wydaniu lotka-SuperEnalotto; jedna osoba, która trafiła „szóstkę” wygrała 100 mln euro[79];
- chiński dysydent Hu Jia został laureatem Nagrody Sacharowa, przyznawanej przez Parlament Europejski.
- 24–25 października – gwałtowna powódź w Jemenie; zginęło 41 osób[80];
- 26 października:
- nalot sił amerykańskich na terytorium Syrii; 8 zabitych cywili[81];
- 20 bojowników zginęło w wyniku amerykańskiego ostrzału na terytorium Pakistanu[82];
- premier Gruzji Lado Gurgenidze został zdymisjonowany przez prezydenta Micheila Saakaszwilego[83];
- 27 października – okręty wojenne NATO dopłynęły do wybrzeży Somalii, aby chronić statki handlowe przed piratami[84];
- 29 października:
- trzęsienie ziemi w zachodnim regionie Pakistanu; w trzęsieniu o sile 6,4 Richtera zginęło ok. 160 osób[85];
- seria zamachów bombowych w Somalilandzie; 25 osób zabitych w tym 4 Etiopczyków, około 40 rannych[86];
- przywódca rebeliantów w Demokratycznej Republice Konga Laurent Nkunda ogłosił jednostronne zawieszenie broni, oficjalnie by ochronić mieszkańców Gomy[87];
- chińska rakieta wyniosła na orbitę pierwszego wenezuelskiego satelitę komunikacyjnego VENESAT-1.
- 30 października:
- w indyjskim stanie Asam doszło do serii wybuchów bomb, które przeprowadzili mudżahedini; zginęło 76 osób[88];
- zamach samobójczy w Kabulu przy budynku ministerstwo informacji i kultury; zginęło 5 osób, 12 rannych;
- Polacy przejęli odpowiedzialność za afgańską prowincję Ghazni[89];
- Rupiah Banda wygrał wybory prezydenckie w Zambii.
- w przeprowadzonym przez ETA zamachu bombowym na terenie kampusu studenckiego Uniwersytetu Nawarry w Pampelunie rannych zostało 19 osób.
- 31 października:
Listopad
[edytuj | edytuj kod]- 2 listopada – bombowy zamach w pakistańskim mieście Zalai; śmierć poniosło 8 Pakistańskich żołnierzy[92];
- 3 listopada – w Kabulu porwano Francuza, podczas akcji talibów zastrzelony został Afgańczyk[93];
- 4 listopada:
- Wybory prezydenckie w USA[94]: Barack Obama został wybrany pierwszym czarnoskórym prezydentem USA.
- wznowienie walk w kongijskiej prowincji Kiwu Północne między rebeliantami Nkundy a armią rządową po rozejmie z 29 października[87];
- Johnson Toribiong został wybrany prezydentem Palau.
- 5–7 listopada – Bitwa o Kiwanja zakończyła się zdobyciem kontroli nad miastem przez rebeliantów[95];
- 6 listopada:
- Jigme Khesar Namgyel Wangchuck został koronowany na władcę Bhutanu jako piąty reprezentant dynastii Wangchuck, stając się najmłodszym panującym monarchą na świecie[96];
- w Osetii Północnej w mieście Władykaukaz doszło do zamachu bombowego; zginęło 11 osób, 33 ranne[97];
- nalot w Waziristanie sił pakistańskich, na kryjówki talibów; zginęło 15 talibów[98];
- dwa zamachy bombowe w Bagdadzie; zginęły 4 osoby, 7 rannych
- Bitwa o Nyanzale. Armia rządowa DR Konga wycofała się po kilku godzinach walki
- 6–7 listopada – na Tajwanie w wyniku walk między opozycjonistami a policją rannych pozostało 200 osób[99];
- 7 listopada:
- Borut Pahor został premierem Słowenii.
- w Nairobi odbył się szczyt przywódców afrykańskich ws. wojny w DR Konga[100];
- udany Atak na Kibati przez rebeliantów Nkundy.
- 8 listopada – indyjska sonda Chandrayaan-1 weszła na orbitę Księżyca.
- 9 listopada:
- w afgańskiej prowincji Herat zginęło dwóch hiszpańskich żołnierz, trzeci został ranny, w wyniku ataku terrorystycznego[101];
- trzej zamachowcy odpowiedzialni za zamachy na Bali (2002) zostali straceni przez rozstrzelanie.
- 10 listopada:
- potrójne zamachy w Iraku, dwa w Bagdadzie i jeden w Bakubie; łącznie zginęło 32 osoby, a około 100 rannych[102];
- Kurdowie z PPK zostali ostrzelani przez Turków w Iraku[103];
- wybuch na granicy gruzińsko-osetyjskiej, zginęło dwóch milicjantów[104];
- zamach na granicy osetyńsko-gruzińskiej; zginęły 2 osoby, trzy ranne.
- 11 listopada:
- statek pasażerski RMS Queen Elizabeth 2 wypłynął w swój ostatni rejs.
- Mohamed Nasheed został zaprzysiężony na urząd pierwszego demokratycznie wybranego prezydenta Malediwów.
- 12 listopada:
- piraci somalijscy porwali turecki statek „Karagol” z 14-osobową załogą. Transportował do Mumbaju 4500 ton chemikaliów.
- prezydent Sudanu Umar al-Baszir ogłosił jednostronne zawieszenie broni w prowincji Darfur[105][106];
- eksplozja bomby w al-Nasir Square w Bagdadzie, zginęło 12 osób, 23 ranne
- 13 listopada:
- w ataku zamachowca-samobójcy we wschodnim Afganistanie zginął żołnierz USA i 20 cywilów[107];
- odcięcie dostaw żywności przez Izrael do Strefy Gazy. Tego dnia nie przepuszczono konwoju ONZ na przejściu granicznym Karem Shalom. Tym samym żadna pomoc humanitarna nie dotarła do Gazy od 8 listopada. Tego samego dnia Izrael zabronił wjazdu dziennikarzom do Gazy[108];
- 13–14 listopada – ostrzał terenów Izraela przez ugrupowania powiązane z Hamasem. P.o premiera Izraela Ehud Olmert ogłosił iż rozejm został złamany przez Palestyńskich bojowników.
- 14 listopada – w ramach misji indyjskiej sondy kosmicznej Chandrayaan-1 na Księżycu wylądował próbnik Moon Impact Probe.
- 15 listopada:
- organizacja palestyńskich bojowników Ludowe Komitety Oporu podała, że grupa jej uzbrojonych bojowników, którzy zbliżali się do granicy palestyńsko-izraelskiej w pobliżu Beit Hanun, została zaatakowana z powietrza przez izraelskie wojsko. Tego samego dnia nastąpił wybuch w Strefie Gazy w którym zginął Palestyński bojownik
- piraci somalijscy porwali tankowiec MV „Sirius Star” z 2 milionami baryłek ropy.
- 16 listopada:
- zamach bombowy w irackiej prowincji Dijala w mieście Dżalawla. Zginęło 15 osób[109];
- mediacja pokojowa w DR Konga między ONZ a Laurentem Nkundą, dowódcą rebeliantów[110];
- zamach w prowincji w irackiej prowincji Dijala, zginęło 16 Irakijczyków
- 17 listopada:
- Izrael czasowo otworzył przejście graniczne Karem Abu Salem dla ciężarówek wiozących pomoc humanitarną do Strefy Gazy. Według źródeł izraelskich – konwój liczący 33 samochody przekroczył granicę Gazy[111];
- Szturm Rwindi zakończył się upadkiem miasta i pełnym zajęciem przez rebeliantów.
- Nepalski Sąd Najwyższy nakazał legalizację małżeństw homoseksualnych.
- 18 listopada:
- powstała strefa buforowa w pobliżu miast Kanyabayonga i Kiwanja.
- potyczka między armią DR Konga a milicją Mai Mai pod Kanyabayonga.
- 19 listopada – John Key został premierem Nowej Zelandii.
- 21 listopada:
- w stoczni w fińskim Turku zwodowano największy pasażerski statek świata MS „Oasis of the Seas”.
- terrorystyczny zamach w Mogadiszu, zginęło 17 osób, zaś 6 zostało rannych.
- 23 listopada:
- w pobliżu granicy gruzińsko-południowoosetyjskie nieznani sprawcy ostrzelali konwój, w którym jechali prezydenci Micheil Saakaszwili i Lech Kaczyński.
- otwarto korytarz humanitarny dla cywilów w DR Konga w strefie buforowej.
- 24 listopada – zamach w Bagdadzie w samochodzie-pułapce przed ministerstwem handlu. Zginęło 13 osób. Ofiary to same kobiety, pracownice irackiego ministerstwa handlu, udające się do pracy[112];
- 25 listopada – na Grenlandii odbyło się referendum w sprawie poszerzenia autonomii wyspy.
- 26 listopada:
- seria zamachów terrorystycznych w Mumbaju. Zginęło 195 osób, a ponad 300 zostało rannych. Walki do 29 listopada o uwolnienie zakładników wziętych przez terrorystów.
- światowy kryzys finansowy: Unia Europejska ogłosiła, że jej państwa członkowskie przeznaczą w sumie prawie 200 mld euro na pobudzenie koniunktury i ratowanie miejsc pracy.
- 27 listopada – co najmniej cztery osoby zginęły w zamachu bombowym niedaleko ambasady USA w stolicy Afganistanu.[113]
- 28 listopada:
- zamach w Bagdadzie, zginęło 11 osób, a 19 zostało rannych
- siedem osób zginęło, czterech zostało rannych podczas zamachu terrorystycznego w Bannu w Waziristanie Północnym
- 29 listopada – w zamieszkach na tle religijnym pomiędzy chrześcijanami a muzułmanami w nigeryjskim mieście Jos zginęło blisko 400 osób, a kilkaset zostało rannych.
- 30 listopada:
- w Rumunii odbyły się wybory parlamentarne.
- w Watykanie premiera filmu Paolo VI Il Papa nella tempesta.
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]- 1 grudnia:
- 2 grudnia:
- Werner Faymann objął urząd kanclerza Austrii.
- Chemiczny Ali po raz kolejny skazany na śmierć. Ostatnia rozprawa, podczas której został skazany, odbyła się 29 lutego 2008[116].
- po kilkumiesięcznych protestach społecznych i rozwiązaniu przez Sąd Konstytucyjny rządzącej Partii Władzy Ludu podał się do dymisji premier Tajlandii Somchai Wongsawat.
- 3 grudnia:
- lotniska w stolicy Tajlandii zostały uruchomione po blokadzie przez 2 tys. demonstrantów.
- uwolnienie Francuza przez Talibów, porwanego 3 listopada 2008[117].
- Somalijscy piraci zwolnili jemeński frachtowiec[118];
- 4 grudnia:
- 5 grudnia:
- zamach bombowy w Peszawarze, zginęło ponad 35 osób[121].
- były amerykański futbolista i aktor O.J. Simpson został skazany za zbrojny napad i porwanie na 33 lata pozbawienia wolności, z możliwością warunkowego zwolnienia po odbyciu co najmniej 9 lat orzeczonej kary.
- 6 grudnia:
- Początek zamieszek w Grecji po zabójstwie 15-letniego anarchisty[122];
- 7 grudnia:
- ponad 150 ciężarówek z zaopatrzeniem dla wojsk amerykańskich w Afganistanie zostało spalonych w ataku grupy zbrojnej na terminal pod Peszawarem w Pakistanie.
- 8 grudnia:
- Polak został ranny w Afganistanie[123]
- Początek unijnej misji na wodach somalijskich – operacja Atalanta[124];
- 9 grudnia:
- Początek unijnej misji EULEX w Kosowie[125];
- Gubernator stanu Illinois, Rod Blagojevich, został aresztowany pod zarzutem korupcji.
- 10 grudnia:
- Strajk generalny w Grecji[126];
- Nalot USA w prowincji Zabul na posterunek policji, zginęło 7 osób[127];
- 11 grudnia:
- samobójczy zamach w irackim Kirkuku, zginęło 55 osób[128].
- amerykański finansista Bernard Madoff został aresztowany przez FBI pod zarzutem wielomiliardowych nadużyć finansowych.
- 12 grudnia:
- walki w afgańskich prowincjach Helmand i Zabul. Zginęło 4 Brytyjczyków i 6 talibów[129];
- Szwajcaria przystąpiła do układu z Schengen.
- 13 grudnia:
- wojska rosyjskie wtargnęły do gruzińskiej wioski Perewi[130];
- wybuch 8 bomb w Atenach podczas zamieszek w Grecji. Nikt nie ucierpiał[131];
- w Johannesburgu Rosjanka Ksenia Suchinowa zdobyła tytuł Miss Świata.
- 14 grudnia:
- w czasie swej pożegnalnej wizyty w Bagdadzie prezydent USA George W. Bush został nieomal trafiony butami przez irackiego dziennikarza Muntadhara al-Zaidi.
- katastrofa drogowa w Egipcie. Zginęło 55 osób w wypadku autokaru[132];
- 15 grudnia:
- Strajk kolejarzy na Węgrzech;
- Abhisit Vejjajiva został nowym premierem Tajlandii[133];
- Dziesięć krajów ASEAN ratyfikowały Kartę ASEAN;
- 16 grudnia:
- światowy kryzys finansowy: amerykański bank centralny obniża podstawową stopę procentową do poziomu 0,25% – najniższego w historii.
- Turecki ostrzał z powietrza na bazy Kurdów w Iraku;
- Bitwa pod Kilinochchi, między tamilami a wojskami lankijskimi. Zginęło 145 osób[134];
- 17 grudnia:
- nocne walki w Czeczenii pod miejscowością Argun; 2 zabitych i 6 rannych[135];
- 19 grudnia:
- Koniec rozejmu w konflikcie izraelsko-palestyńskim[136];
- premier Belgii Yves Leterme podał się do dymisji[137];
- 20 grudnia – Boliwia zadeklarowała, że jest wolna od analfabetyzmu.
- 22 grudnia – Emil Boc został premierem Rumunii.
- 23 grudnia:
- przejęcie władzę przez wojsko w Gwinei, po śmierci dotychczasowego dyktatora Lansany Conté[138]
- 24 grudnia:
- w Eupatorii (Ukraina) w wyniku wybuchu gazu zginęło co najmniej 27 osób.
- zamach w Bagdadzie. Zginęły 4 osoby;
- szef junty wojskowej, która poprzedniego dnia dokonała zamachu stanu w Gwinei, kapitan Moussa Dadis Camara ogłosił się prezydentem.
- 24–26 grudnia
- 25 grudnia:
- początek przemieszczania się wojsk Pakistańskich na granicę indyjską[140];
- 27 grudnia:
- 28 grudnia:
- John Atta-Mills zwyciężył w II turze wyborów prezydenckich w Ghanie.
- zamach w afgańskim mieście Chost pod rządowym budynkiem. Zginęło 7 osób, 36 zostało rannych[144];
- zamach bombowy w jednym w lokali wyborczych w Waziristanie. Zginęło 22 osób, 14 odniosły rany[145];
- 29 grudnia:
- prezydent Somalii Abdullahi Yusuf podał się do dymisji;
- 30 grudnia:
- Herman Van Rompuy został premierem Belgii.
- nowy premier Tajlandii Abhisit Vejjajiva wygłosił we wtorek exposé, mimo kolejnej serii protestów[146].
- 31 grudnia – Chiny i Wietnam zakończyły demarkację wspólnej granicy.
Wydarzenia sportowe
[edytuj | edytuj kod]Styczeń
[edytuj | edytuj kod]- styczeń – odbyły się Mistrzostwa Europy w piłce ręcznej w Norwegii.
- 4 stycznia – z powodu zagrożenia terrorystycznego odwołano Rajd Dakar 2008.
- 5 stycznia – Tomasz Sikora wygrał zawody PŚ w Biathlonie w konkurencji sprintu na 10 km.
- 6 stycznia – Janne Ahonen wygrał Turniej Czterech Skoczni.
- 7–10 stycznia – turniej kwalifikacyjny do Igrzysk Olimpijskich w siatkówce mężczyzn w Izmirze, udział reprezentacji Polski.
- 11 stycznia – amerykańska lekkoatletka Marion Jones, oskarżona o składanie fałszywych zeznań w sprawie własnej afery dopingowej, została skazana na pół roku pozbawienia wolności.
- 15–20 stycznia – Europejski Turniej Kwalifikacyjny w piłce siatkowej kobiet do Igrzysk Olimpijskich 2008 w siatkówce kobiet w Halle z udziałem reprezentantek Polski.
- 21–27 stycznia – Mistrzostwa Europy w łyżwiarstwie figurowym w Zagrzebiu.
Luty
[edytuj | edytuj kod]- 8–17 lutego – Mistrzostwa Świata w biathlonie w Ostersundzie.
- 23 lutego – Gregor Schlierenzauer został Mistrzem Świata w Lotach Narciarskich w Oberstdorfie. Drugi był Martin Koch, a trzecie miejsce zajął Janne Ahonen.
- 24 lutego – reprezentacja Austrii w skokach narciarskich, w składzie: Martin Koch, Thomas Morgenstern, Andreas Kofler i Gregor Schlierenzauer, zdobyła drużynowe Mistrzostwo Świata w Lotach Narciarskich w Oberstdorfie.
Marzec
[edytuj | edytuj kod]- 9 marca – Tomasz Sikora wygrał zawody o PŚ w Biathlonie w rosyjskim Chanty-Mansijsku w konkurencji biegu ze startu wspólnego.
- 11 marca – Hannu Lepistö został odwołany z funkcji trenera polskich skoczków narciarskich.
- 16 marca – Thomas Morgenstern wygrał Puchar Świata w skokach narciarskich.
- 16–23 marca – Mistrzostwa Świata w łyżwiarstwie figurowym w Göteborgu.
- 26 marca – Janne Ahonen zakończył karierę sportową.
- 29–30 marca – turniej finałowy Ligi Mistrzów w siatkówce mężczyzn w Łodzi.
Kwiecień
[edytuj | edytuj kod]- 17 kwietnia:
- odbył się historyczny, pierwszy mecz lacrosse w Polsce pomiędzy Wrocławiem a Poznaniem, zakończony remisem 5:5.
- zawodnik Legii Warszawa Roger Guerreiro otrzymał polskie obywatelstwo.
Maj
[edytuj | edytuj kod]- 14 maja:
- Zenit Petersburg zdobył puchar UEFA wygrywając z Rangers 2:0.
- Justine Henin zakończyła karierę.
- 17–25 maja – Światowy Turniej Kwalifikacyjny w piłce siatkowej kobiet do Igrzysk Olimpijskich 2008 w Japonii; awans Polski.
- 18 maja – finał mistrzostw świata w hokeju na lodzie: mecz Kanada – Rosja 4:5 po dogrywce.
- 21/22 maja – Moskwa: mecz finałowy Ligi Mistrzów sezonu 2007/2008 Manchester United – Chelsea F.C. 1:1, karne 6:5.
- 26 maja – mecz piłkarski Polska – Macedonia 1:1.
- 27 maja – mecz piłkarski Polska – Albania 1:0.
- 28 maja – selekcjoner Leo Beenhakker ogłosił skład reprezentacji Polski na Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej w Austrii i Szwajcarii.
- 30 maja–1 czerwca:
- turniej kwalifikacyjny do igrzysk olimpijskich siatkarzy w Espinho; mecze reprezentacji Polski: z Portoryko 3:0, z Indonezją 3:0, z Portugalią 3:0; awans Polski
- turniej kwalifikacyjny do igrzysk olimpijskich piłkarzy ręcznych we Wrocławiu: mecze reprezentacji Polski: ze Szwecją 22:22, z Islandią, z Argentyną; awans Polski i Islandii
- 31 maja – Usain Bolt z Jamajki podczas mityngu w Nowym Jorku ustanowił ówczesny rekord świata w biegu na 100 m – 9,72 s.
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- 7 czerwca – Ana Ivanović pokonując Dinarę Safinę zwyciężyła w turnieju tenisowym French Open
- 7–29 czerwca – XIII Mistrzostw Europy w piłce nożnej w Szwajcarii i Austrii. Mecze reprezentacji Polski:
- 8 czerwca – Klagenfurt, mecz Polska – Niemcy 0:2.
- 12 czerwca – Wiedeń, mecz Polska – Austria 1:1.
- 16 czerwca – w Klagenfurt Polska przegrała z Chorwacją 0:1 w swym trzecim meczu grupowym na piłkarskich Mistrzostwach Europy w Austrii i Szwajcarii i odpadła z turnieju.
- 8 czerwca:
- Robert Kubica jako pierwszy Polak w historii wygrał wyścig Formuły 1 – GP Kanady 2008.
- Rafael Nadal pokonując Rogera Federera zwyciężył w turnieju tenisowym French Open.
- 16 czerwca – Tiger Woods został mistrzem świata w golfie.
- 29 czerwca – Finał Mistrzostw Europy w piłce nożnej, zwycięstwo Hiszpanii z Niemcami 1:0.
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]- 5–27 lipca – 95. Tour de France.
- 6 lipca – Venus Williams wygrała Wimbledon
- 8–13 lipca – Mistrzostwa świata w lekkoatletyce juniorów 2008 w Bydgoszczy.
- 11 lipca – Zbigniew Drzymała wycofuje się ze sponsorowania polskiej piłki nożnej.
Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- 8–24 sierpnia – XXIX Letnie Igrzyska Olimpijskie w Pekinie:
- 15 sierpnia:
- srebrny medal drużyny polskich szpadzistów.
- złoty medal Tomasza Majewskiego w pchnięciu kulą.
- 16 sierpnia – rekord świata 9,69 sek. Usaina Bolta w biegu na 100 metrów.
- 17 sierpnia:
- złoty medal załogi wioślarskiej – czwórka podwójna bez sternika.
- srebrny medal załogi wioślarskiej – czwórka bez sternika wagi lekkiej.
- srebrny medal Szymona Kołeckiego w podnoszeniu ciężarów (do 94 kg).
- brązowy medal Agnieszki Wieszczek w zapasach (do 72 kg).
- Michael Phelps zdobył 8. złoty medal olimpijski podczas trwających igrzysk i 16. medal olimpijski w karierze.
- 18 sierpnia – złoty medal Leszka Blanika w gimnastyce sportowej.
- 19 sierpnia – srebrny medal Piotra Małachowskiego w rzucie dyskiem.
- 20 sierpnia – rekord świata 19,30 sek. Usaina Bolta w biegu na 200 metrów; „Czarna środa” sportów zespołowych z Polski w Pekinie. Porażka piłkarzy ręcznych, oraz siatkarzy 2:3 w ćwierćfinale z Włochami.
- 23 sierpnia:
- srebrny medal Mai Włoszczowskiej w kolarstwie górskim.
- srebrny medal załogi kajakarskiej – wyścig K2 na dystansie 500 metrów.
- 24 sierpnia:
- 15 sierpnia:
- 20 sierpnia – Lwów, mecz piłkarski
Ukraina – 
Polska 1:0. - 29 sierpnia – Jizhong Wei został prezydentem FIVB.
- 30 sierpnia – na Wielkiej Krokwi rozegrano 2 konkursy Letniego Grand Prix w Skokach Narciarskich.
Wrzesień
[edytuj | edytuj kod]- 2–7 września – Mistrzostwa Europy w kolarstwie torowym na Olimpijskim Torze Kolarskim w Pruszkowie.
- 6 września – mecz piłkarski, el. MŚ 2010 Polska –
Słowenia 1:1. - 6–17 września – Paraolimpiada 2008. Polacy zdobyli 30 medali.
- 10 września – mecz piłkarski, el. MŚ 2010
San Marino – Polska 0:2 - 14 września – Mariusz Pudzianowski zdobył piąty tytuł mistrza świata Strong Man, stając się najbardziej utytułowanym zawodnikiem tego sportu.
- 14–20 września – 65. Tour de Pologne.
- 28 września – Etiopczyk Haile Gebrselassie ustanowił w Berlinie rekord świata w biegu maratońskim (2:03:59).
Październik
[edytuj | edytuj kod]- 3–17 października – rozegrano pierwsze Igrzyska Sportów Intelektualnych.
- 10 października – rozpoczęto sezon Plus Ligi Siatkarzy i Siatkarek.
- 11 października – mecz piłkarski, el. MŚ 2010 Polska –
Czechy 2:1. - 15 października – mecz piłkarski, el. MŚ 2010 Polska –
Słowacja 1:2. - 18 października – Tomasz Gollob na trzecim miejscu w zakończonych zawodach w GP na żużlu.
- 25 października – Jelena Janković wygrała ranking WTA Tour.
- 25–26 października – World Series of Snooker w Warszawie.
- 27 października:
- Grant Hackett australijski pływak ogłosił zakończenie sportowej kariery.
- Mirosław Przedpełski został ponownie wybrany na prezesa PZPS.
- 28 października – wystartował 63. sezon NBA.
- 29 października – trenerem Reprezentacji Argentyny w piłce nożnej został były piłkarz, Diego Maradona.
- 30 października:
- Grzegorz Lato został wybrany na nowego prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej.
- Aleksandr Tichonow zrezygnował z funkcji prezydenta Międzynarodowej Unii Biathlonu (IBU)
Listopad
[edytuj | edytuj kod]- 2 listopada:
- Sébastien Loeb został po raz piąty z rzędu mistrzem świata w rajdach samochodowych.
- Lewis Hamilton został najmłodszym mistrzem świata Formuły 1 w wieku 23 lat. Robert Kubica zajął 4. miejsce w klasyfikacji generalnej.
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]- 11 grudnia:
- Tomasz Adamek został mistrzem świata kategorii IBF w wadze junior ciężkiej, pokonując Steve’a Cunninghama.
- kajakarz Adam Seroczyński został zdyskwalifikowany przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski i pozbawiony czwartego miejsca w kajakowym wyścigu K2 na Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie.
Dane statystyczne
[edytuj | edytuj kod]- Globalna temperatura: 14,31 st. C (dziesiąty lub jedenasty najcieplejszy rok w historii pomiarów)[147]
- Ludność świata: 6,707 mld[148]
- Stopa bezrobocia w Polsce (koniec czerwca): 9,4%[149]
- Stopa bezrobocia w Polsce (koniec grudnia): 9,5%[149]
- Stopa inflacji w Polsce: 4,2%[150]
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 4 stycznia – Tina Erzar, słoweńska skoczkini narciarska
- 13 marca – Sara Pokorny, austriacka skoczkini narciarska
- 16 kwietnia – Eleonora, księżniczka belgijska
- 10 czerwca – Sara James, polska piosenkarka, kompozytorka pochodzenia nigeryjskiego
- 8 lipca – Ako Yumigeta, japońska piosenkarka
- 29 września – Emma Tallulah Behn, członkini norweskiej rodziny królewskiej
- 2 listopada – Liliana Lewińska, polska gimnastyczka artystyczna
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]
Zdarzenia astronomiczne
[edytuj | edytuj kod]- 3 stycznia – Ziemia najbliżej Słońca: 147,097 mln km
- 30 stycznia – z prawdopodobieństwem 1 do 10 000 asteroida 2007 WD5 mogła uderzyć w planetę Mars[151]
- 7 lutego – obrączkowe zaćmienie Słońca (Saros 121). Ponad połowa pasa zaćmienia przebiegła ponad wodą, a w przypadku części biegnącej nad lądem (Antarktyda). Jedynym zamieszkanym miejscem na tej trasie była rosyjska stacja badawcza Rosyjskaja, gdzie faza obrączkowa trwała dwie minuty 8 sekund. Zaćmienie częściowe było widoczne w Nowej Zelandii, południowo-wschodniej Australii i na kilku wyspach południowego Pacyfiku[152].
- 21 lutego – całkowite zaćmienie Księżyca; widoczne w Polsce
- 4 lipca – Ziemia najdalej Słońca: 152,104 mln km
- 1 sierpnia – całkowite zaćmienie Słońca, w Polsce częściowe, do 42%
- 16 sierpnia – częściowe zaćmienie Księżyca: 81%; widoczne w Polsce
- 1 grudnia – zakrycie Wenus przez Księżyc. Kolejne wystąpi 1 kwietnia 2044 roku
- 12 grudnia – Księżyc najbliżej Ziemi: 356 569 km
- 26 grudnia – Księżyc najdalej Ziemi: 406 597 km
- 31 grudnia – do ostatniej minuty roku 2008 dodano 1 sekundę korygując czas uniwersalny
Nagrody Nobla
[edytuj | edytuj kod]- z fizyki – Yoichiro Nambu, Makoto Kobayashi, Toshihide Masukawa
- z chemii – Osamu Shimomura, Martin Chalfie, Roger Tsien
- z medycyny – Harald zur Hausen, Françoise Barré-Sinoussi, Luc Montagnier
- z literatury – Jean-Marie Gustave Le Clézio
- nagroda pokojowa – Martti Ahtisaari
- z ekonomii – Paul Krugman
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 31 stycznia
- Ostatki: 5 lutego
- Popielec: 6 lutego
- Nowy Rok według kalendarza chińskiego (rok szczura): 7 lutego
- Niedziela Palmowa: 16 marca
- Wielki Czwartek: 20 marca
- Wielki Piątek: 21 marca
- Wielka Sobota: 22 marca
- Wielkanoc: 23 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 24 marca
- Holi: 22 marca
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 22 marca
- Pesach: 20 kwietnia
- Wielkanoc (prawosławna): 27 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 1 maja (w Kościele katolickim obchodzone 4 maja)
- Zesłanie Ducha Świętego: 11 maja
- Boże Ciało: 22 maja
- Jom Kipur: 9 października
- Chanuka: 21 grudnia
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
- Przywódcy państw i terytoriów zależnych w 2008
- 2008 w paleontologii
- Kryzys dyplomatyczny w Ameryce Łacińskiej
- Letnie Igrzyska Olimpijskie 2008
- Lista zamachów terrorystycznych w 2008
- Mistrzostwa Europy w piłce nożnej 2008
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ 2008 Europejski Rok Dialogu Międzykulturowego [online], dialog2008.pl [zarchiwizowane z adresu 2008-01-29].
- ↑ International Year of Planet Earth (ang.).
- ↑ Oficjalna Strona Outline Colour Festival.
- ↑ 2008-10-25: Warszawa: otwarcie ostatnich stacji metra – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-26: Zabrze: pożar centrum handlowego M1 – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Maciej Konarski: Rebelianci Nkundy wycofują się w geście dobrej woli. Portal Spraw Zagranicznych, 2008-11-19. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ Microsoft chce przejąć Yahoo!
- ↑ HD DVD przechodzi do przeszłości.
- ↑ Prezydenci obu krajów podpisali porozumienie pokojowe.
- ↑ Boeing spadł na dom, zabił trzy osoby; cała załoga żyje – Wiadomości – WP.PL.
- ↑ Pirates hijack 3 ships off Somalia.
- ↑ Indie: hinduiści terroryzują chrześcijan [online], piotrskarga.pl, 25 sierpnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2016-06-10].
- ↑ Powodzie w Indiach – ewakuacja mieszkańców – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Zginęło 23 islamskich bojowników – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Premier Japonii podał się do dymisji. wp.pl, 1 września 2008. [dostęp 2008-09-01]. (pol.).
- ↑ Francuski jacht w rękach piratów.
- ↑ Nikaragua uznała niepodległość Abchazji i Osetii Płd.
- ↑ Zginęli dwaj żołnierze ISAF – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Taneczna Eurowizja 2008: Zwycięstwo Polaków. polishexpress.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-15)]..
- ↑ Asif Ali Zardari zaprzysiężony na prezydenta Pakistanu – Bankier.pl [online], bankier.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Ruszył „Wielki zderzacz hadronów” [online], Gazeta.pl, 10 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-09-26].
- ↑ Walki w prowincji Kapisa – zabito 10 talibów – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Chavez wydalił ambasadora USA i odwołał swojego z Waszyngtonu [online], Gazeta.pl, 12 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2011-05-22].
- ↑ W dwóch zamachach zginęło 28 osób – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Seria zamachów w Delhi.
- ↑ Gruzja potwierdza wycofanie się rosyjskich żołnierzy z rejonu Poti [online], Gazeta.pl, 13 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2012-07-24].
- ↑ Gwałtownie zaostrzył się kryzys w delcie Nigru.
- ↑ Polski kontyngent w gotowości – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-17)]..
- ↑ Irak: Co najmniej 20 ofiar samobójczego zamachu.
- ↑ Pozwalał znęcać się nad Serbami, posiedzi 3 lata [online], TVN24.pl, 15 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-09-16].
- ↑ Generał, który zwyciężył w Iraku – Rzeczpospolita.
- ↑ Ron Corben, Thai Parliament Elects Somchai As PM [online], Deutsche Welle, 17 września 2008 [dostęp 2021-12-08] (ang.).
- ↑ Miedwiediew: okiełznaliśmy gruzińskich agresorów, mamy traktaty z Abchazją i Osetią Płd.
- ↑ Nie ustają walki we wschodnich prowincjach Konga.
- ↑ Jemen: zamach na ambasadę USA.
- ↑ Żołnierze ISAF zabili afgańskiego gubernatora – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Krwawy zamach terrorystyczny w Islamabadzie.
- ↑ Olmert złożył rezygnację.
- ↑ Nigeryjscy rebelianci deklarują zawieszenie broni.
- ↑ Kolejne krwawe starcia w Mogadiszu.
- ↑ Wieśniak zestrzelił samolot USA? [online], Onet.pl, 24 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-09-27].
- ↑ Gruzini zestrzelili rosyjski samolot szpiegowski [online], Gazeta.pl, 23 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-09-26].
- ↑ Taro Aso ogłosił skład swojego rządu. wiadomosci.gazeta.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-05-22)]..
- ↑ 35 osób zginęło w zasadzce koło Bakuby w Iraku.
- ↑ Piraci porwali statek pełen czołgów.
- ↑ Pakistańczycy znów strzelają do Amerykanów.
- ↑ Zamach bombowy w Syrii. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-11)]..
- ↑ Czarny poniedziałek na Wall Street. gospodarka.gazeta.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-04)]..
- ↑ Senat uchwalił plan ratunkowy dla USA.
- ↑ 2008-10-02: Nuklearne porozumienie Indii i USA – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Zamach na porozumienie Miedwiediew-Sarkozy.
- ↑ 2008-10-04: Irak: koniec polskiej misji – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Klich: polska misja zakończona sukcesem – Rzeczpospolita.
- ↑ Trzęsienie ziemi w Kirgistanie.
- ↑ Mauretańska junta rozbija demonstrację.
- ↑ psz.pl – Meksyk dokonał ekstradycji byłego prezydenta Gwatemali.
- ↑ Islandia na skraju bankructwa.
- ↑ 2008-10-09: Interwencja rządu Islandii – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Rosjanie wycofują wojska z Gruzji [online], TVN24.pl, 9 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-09-12].
- ↑ Czarnogóra i Macedonia uznały niepodległość Kosowa.
- ↑ psz.pl – Inflacja w Zimbabwe przekroczyła 2 200 000 procent.
- ↑ Niemcy! Wara od naszej ziemi.
- ↑ Krwawe walki na południu kraju, zginęło ponad 100 talibów – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-11)]..
- ↑ Zamach samobójczy w Pakistanie – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Na Ukrainie trwa walka o dekret prezydenta.
- ↑ Trzęsienie ziemi w Czeczenii.
- ↑ psz.pl – Stany Zjednoczone usunęły Koreę z listy krajów wspierających terroryzm.
- ↑ Eurogrupa przyjęła wspólny plan walki z kryzysem.
- ↑ Ranni w zamieszkach w Kolumbii.
- ↑ 2008-10-16: Konflikt graniczny pomiędzy Tajlandią a Kambodżą – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 60 bojowników zabitych w nalocie – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Operacja w Waziristanie.
- ↑ 2008-10-18: Walki w Inguszetii na Kaukazie – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-10-20: W Pakistanie zginęło 30 bojowników – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-10-21: Meksyk: starcia w więzieniu – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ W nalocie sił koalicji zginęło 9 afgańskich żołnierzy – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Tusk: Polska priorytetowym partnerem Chin. wiadomosci.gazeta.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-11)]..
- ↑ Zamach na ministra transportu – trzynastu zabitych – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Szczęśliwiec wygrał w toto-lotku 100 mln euro!
- ↑ 41 ofiar powodzi, 6 uderzeń pioruna w Jemenie.
- ↑ 2008-10-27: Syria: nalot lotnictwa USA – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Atak rakietowy bezzałogowego samolotu USA – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ 2008-10-27: Premier Gruzji zdymisjonowany – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Okręty NATO na somalijskich wodach.
- ↑ Rośnie liczba ofiar trzęsienia ziemi – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Wprost 24 – Samobójcze zamachy w Somalii.
- ↑ a b Nowe walki w Demokratycznej Republice Kongo. Portal Spraw Zagranicznych, 2008-11-05. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ 2008-10-31: Indie: zamachów w Asamie dokonali mudżahedini – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-10-30: Polacy przejmują odpowiedzialność za prowincję Ghazni – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-10-31: Pakistan: zamach na konwój policji – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-11-01: Walki w afgańskich prowincjach Chost i Kunar – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Samobójczy zamach w Pakistanie – giną żołnierze – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ French charity worker kidnapped in Kabul.
- ↑ Ameryka Obamy [online], Wyborcza.pl [zarchiwizowane z adresu 2008-12-05].
- ↑ DR Konga: Beligjski dziennikarz uwolniony – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-10)]..
- ↑ Jigme Khesar Namgyel Wangchuck becomes king of Bhutan – Wikinews, the free news source.
- ↑ 2008-11-06: Osetia Północna: we Władykaukazie wybuchła bomba – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Naloty w Pakistanie – 15 talibów nie żyje – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Tajwan: Setki rannych w starciach policji z proniepodległościowymi aktywistami. Portal Spraw Zagranicznych, 2008-11-07. [dostęp 2015-08-05].
- ↑ 2008-11-08: Afryka: apel przywódców afrykańskich o rozejm w Demokratycznej Republice Konga – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Zginęło dwóch hiszpańskich żołnierzy – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ 2008-11-10: Irak: trzy zamachy bombowe – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-11-11: Kurdystan: Turcja zbombardowała kurdyjskie pozycje w Iraku – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Dwaj policjanci zginęli w eksplozji bomby – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-17)]..
- ↑ Bashir ogłosił rozejm w Darfurze.
- ↑ Piraci porwali turecki tankowiec z chemikaliami.
- ↑ 2008-11-13: Afganistan: w ataku na konwój USA, zginął żołnierz USA i 20 cywili – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Dostawy żywności do Strefy Gazy zawieszone.
- ↑ Zamach w prowincji Dijala. 15 osób nie żyje – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ 2008-11-19: Demokratyczna Republika Konga: bojówki Nkundy powoli wycofują się z areny walk w ''geście dobrej woli'' – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ psz.pl – Pomoc humanitarna dociera do Strefy Gazy.
- ↑ 2008-11-24: Irak: zamachy przy ministerstwie handlu – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-11-27: Kabul: zamach pod ambasadą USA – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-01: Korea Południowa kończy misję w Iraku – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Zamach w Bagdadzie – co najmniej 15 zabitych – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Chemiczny Ali znowu na śmierć.
- ↑ 2008-12-03: Afganistan: uwolniono Francuza porwanego 3 listopada – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-03: Piraci zwolnili jemeński frachtowiec – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Policjanci z Faludży na celowniku zamachowców – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-17)]..
- ↑ Amerykańscy wojskowi giną w zamachu – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-16)]..
- ↑ Samochód-pułapka eksplodował w centrum Peszawaru – Rzeczpospolita.
- ↑ 2008-12-08: Grecja: zamieszki po zabójstwie nastolatka przez policję – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Ranny polski żołnierz – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-17)]..
- ↑ UE rozpoczęła misję wojskową na somalijskich wodach.
- ↑ Unia Europejska wysyła misję do Kosowa.
- ↑ 2008-12-10: Grecja: trwa strajk generalny – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-10: Afganistan: nalot na posterunek w prowincji Zabul – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-11: Irak: w samobójczym zamachu zginęło 45 osób – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Starcia na południu, zabici po obu stronach – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-11)]..
- ↑ 2008-12-14: Gruzja: Rosjanie zajęli znów wioskę Perewi – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Bomby wybuchły pod bankami [online], TVN24.pl, 13 grudnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2012-09-13].
- ↑ 55 osób utonęło w kanale [online], TVN24.pl, 15 grudnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-12-18].
- ↑ 2008-12-15: Abhisit Vejjajiva został nowym premierem Tajlandii – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-17: Sri Lanka: krwawe starcia pod Kilinochchi – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Noce walki w Argunie. 2 zabitych i 6 rannych [online], czeczenia.blog.onet.pl, 18 grudnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2012-07-09].
- ↑ Koniec rozejmu Hamas – Izrael – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-11)]..
- ↑ psz.pl – Premier Belgii podał się do dymisji po zarzutach w sprawie jego działań wobec Fortis Banku.
- ↑ 2008-12-23: Gwinea: po śmierci dyktatora wojsko przejęło władzę – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-25: Hamas ostrzeliwuje terytorium Izraela – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-27: Pakistańskie wojska przemieszczają się na granicę z Indiami – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Zamach w Bagdadzie – zginęły 22 osoby – Rzeczpospolita. rp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-11)]..
- ↑ 2008-12-27: Strefa Gazy: setki zabitych po izraelskim nalocie – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-28: Kolombo: pięć osób zginęło w zamachu – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-28: Afganistan: siedem osób zabitych w wybuchu samochodu-pułapki – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ 2008-12-28: Pakistan: wybuch bomby w lokalu wyborczym – Wikinews, wolne źródło informacji [online], pl.wikinews.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Premier Tajlandii mimo protestów wygłosił expose.
- ↑ Tomasz Ulanowski, 2008 to był rok najchłodniejszy z najcieplejszych! [online], Wyborcza.pl, 23 grudnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2009-02-07].
- ↑ Ludność świata.
- ↑ a b Stopa bezrobocia w latach 1990–2016. Główny Urząd Statystyczny, 2015-05-26. [dostęp 2016-10-31].
- ↑ Roczne wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych od 1950 roku. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-07-20].
- ↑ Asteroid 2007 WD5. neo.jpl.nasa.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-01-23)]. (ang.)..
- ↑ Philip S. Harrington, Zaćmienie!, Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999, 134 i dalsze, ISBN 83-7255-010-7.