Przejdź do zawartości

Abraham Ostrzega

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Abraham Ostrzega
Data i miejsce urodzenia

1889
Okuniew

Data i miejsce śmierci

ok. 25 sierpnia 1942
KL Treblinka

Alma Mater

Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

rzeźbiarstwo

Ważne dzieła

Mauzoleum Trzech Pisarzy

Autograf Abrahama Ostrzegi na nagrobku Róży Orzech na cmentarzu żydowskim w Warszawie
Zakuty w skale – przykład rzeźby symbolicznej na grobie Jana Sieroty w Warszawie

Abraham Ostrzega (ur. 1889 w Okuniewie, zm. około 25 sierpnia 1942 w Treblince) – polski rzeźbiarz żydowskiego pochodzenia.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej. Odebrał tradycyjne religijne wykształcenie w jesziwach w Białymstoku i w Brześciu. W latach 1912–1913 kształcił się jako rzeźbiarz w pracowni Henryka Kuny. W 1915 rozpoczął studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Należał do Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych i współtworzył Żydowskie Towarzystwo Krzewienia Sztuk Pięknych. Przez niedługi czas współpracował z Szymonem Kratko.

Początkowo tworzył rzeźby portretowe i symboliczne. Z tego okresu jego twórczości pochodzą Macierzyństwo (1923, rzeźba wyróżniona I nagrodą na wystawie Salon Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w styczniu 1924), Majmonides (1925, obecnie w zbiorach Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie) oraz Prorok (1924). Później zajmował się też rzeźbą pomnikową. Zaprojektował m.in. pomnik Ludwika Zamenhofa dla Białegostoku (1931). Projektował dekoracje teatralne, a w latach 30. XX wieku prowadził wraz z Władysławem Weintraubem przy ul. Mylnej 9a w Warszawie Atelier Zdobnictwa Artystycznego. Wystawiał swe dzieła w Warszawie, Łodzi, Lublinie i Paryżu.

Nagrobek Ruty-Racheli Akawie w Łodzi

Największą sławę zyskał jednak jako twórca rzeźby sepulkralnej. Nagrobki jego autorstwa ustawiane były głównie w Warszawie, lecz także w Łodzi (nagrobki Stanisława Heymana i Ruty-Racheli Akawie[1]) oraz w Grodnie (nagrobek poety Lejba Najdusa). Jego nowatorskie podejście, wyrażające się w ekspresjonistycznych, symbolicznych i geometrycznych formach nawiązujących do dawnej sztuki żydowskiej, a także rzeźby figuralne ocierające się lub wręcz łamiące religijne zakazy ukazywania twarzy ludzkiej, zyskało mu uznanie wśród kół postępowych, a wrogość u ortodoksów. Ci ostatni zmuszali wielokroć Ostrzegę do zmiany lub usuwania już wykonanych nagrobków i niejednokrotnie niszczyli lub uszkadzali te obrażające ich uczucia religijne.

Podczas II wojny światowej uwięziony w warszawskim getcie, gdzie uruchomił fabrykę osełek, aby się utrzymać i uchronić przed wywózką. 25 sierpnia 1942, w czasie wielkiej akcji deportacyjnej, został wywieziony do obozu zagłady w Treblince i tam zamordowany.

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Większość jego dzieł uległa zniszczeniu podczas II wojny światowej. Zachowało się jednak około 60 pomników na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie, m.in.:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dziewczyna z cmentarza w Łodzi. ewamaria2013, 2015-06-02. [dostęp 2018-04-24].
  2. Grób Zygmunta Bychowskiego w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  3. Grób Reginy Handelsman w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  4. Grób Aleksandra Hochgemain-Homańskiego w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  5. Grób Józefa Izbickiego w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  6. Grób Magnusa Kryńskiego w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
  7. Grób Hirsza Dawida Nomberga w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej
  8. Grób Estery Pave w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej
  9. Grób Adolfa Peretza w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej
  10. Grób Ezjasza Tenenbauma w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
pFad - Phonifier reborn

Pfad - The Proxy pFad of © 2024 Garber Painting. All rights reserved.

Note: This service is not intended for secure transactions such as banking, social media, email, or purchasing. Use at your own risk. We assume no liability whatsoever for broken pages.


Alternative Proxies:

Alternative Proxy

pFad Proxy

pFad v3 Proxy

pFad v4 Proxy