Artur Górski (krytyk literacki)
Artur Górski (przed 1939) | |
Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1870 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
7 grudnia 1959 |
Dziedzina sztuki |
literatura |
Epoka | |
Odznaczenia | |
Artur Górski, ps. „Quasimodo” (ur. 2 lipca 1870 w Krakowie, zm. 7 grudnia 1959 w Warszawie) – pisarz, krytyk literacki, współredaktor czasopisma Życie. Jego cykl artykułów Młoda Polska dał nazwę tej formacji literackiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Autor prac mających na celu spowodowanie odnowienia romantycznego mesjanizmu: Monsalwat, Rzecz o Adamie Mickiewiczu. Używał pseudonimu Quasimodo. Nadał nazwę epoce literackiej poprzez tytuł cyklu artykułów „Młoda Polska”, które opublikował w krakowskim piśmie Życie w roku 1898. Do najważniejszych postulatów Górskiego należy: chęć powrotu do ideologii romantycznej i tworzonych, przez romantyków haseł (szczególnym szacunkiem G. darzył Mickiewicza), dotyczących między innymi kwestii niepodległościowej i etycznej oraz chęć odseparowania się od pokolenia pozytywistów. Artur Górski wyrażał się krytycznie o swojej epoce, w krakowskim Życiu pisał; „żyjemy w czasie wielkich bankructw idei”, za typowy dla epoki „produkt społeczny” uznał znienawidzonego przez modernę[styl do poprawy] filistra – kołtuna. Współpracował z poznańskim czasopismem społeczno-kulturalnym Tęcza.
Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 83-5-8)[1].
Poglądy
[edytuj | edytuj kod]Poglądy Górskiego wywarły silny wpływ na twórczość i zapatrywania modernistów, przyczynił się do powstania konfliktów i silnie zarysowanego podziału między pokoleniem pozytywistów a modernistów, spór ten zapisał się w historii jako konflikt „starzy” – „młodzi” (podobny miał miejsce między pokoleniem ludzi oświecenia, a młodymi romantykami). Jego propozycja nawiązania do romantyzmu nie znalazła jednak wielu zwolenników. Za swego największego przeciwnika ideowego Górski uważał Stanisława Przybyszewskiego.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)[2]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1924)[3]
- Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)[4]
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Państwowa Nagroda Literacka za rok 1938[5]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WALENTY PAWLICKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-25] .
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 630 „za zasługi na polu pracy literackiej i naukowej”.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 24.
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za wybitną twórczość literacką”.
- ↑ Artur Górski. „Światowid”. Nr 1, s. 20, 1939.
- Laureaci Państwowej Nagrody Literackiej (II Rzeczpospolita)
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Wawrzynem Akademickim
- Pisarze Młodej Polski
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy krytycy literaccy
- Urodzeni w 1870
- Zmarli w 1959