August Schleicher
| |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
19 lutego 1821 |
| Data i miejsce śmierci |
6 grudnia 1868 |
| Zawód, zajęcie |
językoznawca, filolog, indoeuropeista |
| profesor | |
| Specjalność: Językoznawstwo | |
| Nauczyciel akademicki | |
| uczelnia |
Uniwersytet w Pradze |
| Stanowisko |
profesor |
| Okres zatrudn. |
1850-1857 |
| uczelnia |
Uniwersytet w Jenie |
| Stanowisko |
profesor |
| Okres zatrudn. |
1857-1868 |
August Schleicher (ur. 19 lutego 1821 w Meiningen, zm. 6 grudnia 1868 w Jenie) – niemiecki filolog, językoznawca[1].
W latach 1850–1857 wykładał jako profesor filologię klasyczną i językoznawstwo porównawcze na uniwersytecie w Pradze. 1857-1868 był profesorem na uniwersytecie w Jenie[2]. Jest autorem prac na temat języka niemieckiego, języka litewskiego, języka połabskiego. Jego najważniejszym dziełem jest Kompendium gramatyki porównawczej języków indoeuropejskich (Compendium der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen) (1861-1862). Uznawał języki fleksyjne, które wywodzą się z języka praindoeuropejskiego, za najlepiej rozwinięte formy językowe[3].
Nawiązując do teorii Karola Darwina stworzył teorię drzewa genealogicznego (Stammbaumtheorie), w ramach której dowodził, iż wszystkie języki powstają z określonego prajęzyka w wyniku dyferencjacji, co prowadzi do powstania rodzin językowych i poszczególnych języków[4]. Inną koncepcję zaproponował jego uczeń Johannes Schmidt, od którego pochodzi tzw. Wellentheorie (teoria falowa), koncepcja falowego rozwoju języków[5]. Pośrednie stanowisko zajął August Leskien[6].
Schleicher próbował zrekonstruować wymarły język praindoeuropejski. Jest autorem opowiadania Owca i konie, napisanego w hipotetycznym języku praindoeuropejskim[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Schleicher August, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-31].
- ↑ August Schleicher | Indo-European languages, comparative linguistics, polygenesis | Britannica [online], www.britannica.com [dostęp 2024-01-31] (ang.).
- ↑ Gudrun Brundin: Kleine deutsche Sprachgeschichte. München: Fink 2004, s. 205.
- ↑ Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien 2005, s. 21–23.
- ↑ Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien, s. 23–24.
- ↑ Adam Heinz, Dzieje językoznawstwa w zarysie, 1978, s. 173 [dostęp 2024-02-01].
- ↑ August Schleicher und die indogermanische Ursprache – GRIN Rozdz. 2.2.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Hasło biograficzne w Neue Deutsche Biographie (autor: Gertrud Bense). Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 23, Duncker & Humblot, Berlin 2007, ISBN 978-3-428-11204-3, s. 50 (Wersja zdigitalizowana)
- Gudrun Brundin: Kleine deutsche Sprachgeschichte. München: Fink, 2004. ISBN 3-7705-3854-4.
- Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien: Facultas Verlags- und Buchhandels AG, 2005, s. 21–23. ISBN 3-8252-2582-6.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- August Schleicher, Über die Stellung der vergleichenden Sprachwissenschaft in mersprachigen Ländern w bibliotece Polona
- ISNI: 000000010909411X
- VIAF: 64164510
- LCCN: n80113306
- GND: 118759302
- BnF: 13524889m, 11935160t
- SUDOC: 050328425
- SBN: SBLV041481
- NLA: 35480584
- NKC: jn20000728604
- NTA: 071190597
- BIBSYS: 90156314
- CiNii: DA03683260
- Open Library: OL812099A
- PLWABN: 9810579883805606
- NUKAT: n2002038502
- J9U: 987007276774605171
- PTBNP: 250707
- LNB: 000225161
- NSK: 000192598
- CONOR: 103890531
- ΕΒΕ: 256473
- KRNLK: KAC202265576
- LIH: LNB:V*51648;=BK