Axel Oxenstierna
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
kanclerz | |
Okres |
od 1612 |
Poprzednik | |
Następca | |
generalny gubernator Prus Królewskich | |
Okres |
od 1626 |
Axel Gustafsson Oxenstierna (/ˈʊksɛnˌʃɛrna/, ur. 16 czerwca 1583 w dobrach Fånö w Upplandzie, zm. 28 sierpnia 1654 w Sztokholmie) – szwedzki polityk, najbliższy współpracownik Gustawa II Adolfa, hrabia. Twórca reform administracyjnych, dyplomata, strateg.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1605 został członkiem stałego personelu kancelarii. W 1607 roku został wysłany z misją dyplomatyczną do Meklemburgii. Dwa lata później został członkiem Rady Karola IX. W 1612 roku został kanclerzem. Negocjował pokój z Danią w 1613 i z Rosją w 1617. W 1627 został gubernatorem Prus Królewskich. W 1629 roku podpisał rozejm z Polską w Altmarku. Podczas wojny trzydziestoletniej dowodził wojskami szwedzkimi nad Renem. W latach 1632–1644 stał na czele regencji. W 1638 wynegocjował sojusz z Francją. W 1645 narzucił pokój z Danią w Brömsebro[1]
- kanclerz od 1612
- negocjator pokoju z Danią w 1613 i Rosją w 1617
- od 1626 generalny gubernator okupowanych Prus Królewskich
- 1629 negocjator rozejmu z Polską w Altmarku
- 1631–1636 namiestnik i dowódca sił szwedzkich nad Renem podczas wojny trzydziestoletniej
- 1632–1644 na czele regencji za małoletniości królowej Krystyny
- 1638 zawarł sojusz z Francją
- 1645 narzucił Danii pokój w Brömsebro
- 1648 uzyskał korzystne decyzje pokoju westfalskiego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zbigniew Anusik: Gustaw II Adolf. Wyd. 2. poprawione. Wrocław: Ossolineum, 2009, s. 31. ISBN 978-83-04-05008-2. OCLC 939826795.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Lepszy (red.): Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968.
- ISNI: 0000000071399347
- VIAF: 69254716
- LCCN: n83015209
- GND: 118738925
- LIBRIS: 75kmq48r4pg8gxn
- BnF: 145125986
- SUDOC: 086275615
- SBN: RMLV069927
- NKC: jx20080626013
- DBNL: oxen001
- NTA: 071626611
- BIBSYS: 90545507
- Open Library: OL2514514A
- PLWABN: 9810603808805606
- NUKAT: n2008108022
- J9U: 987007266104405171
- LNB: 000303351
- RISM: people/30034826
- PWN: 3952955
- Britannica: biography/Axel-Greve-Oxenstierna-af-Sodermore
- Treccani: oxenstierna-axel-conte-di-sodermore
- Universalis: axel-gustavsson-oxenstierna
- БРЭ: 2687370
- NE.se: axel-oxenstierna
- Uppslagsverket Finland: OxenstiernaAxel
- SNL: Axel_Gustafsson_Oxenstierna
- VLE: axel-oxenstierna
- Catalana: 0048064
- DSDE: Axel_Gustavsson_Oxenstierna
- Hrvatska enciklopedija: 45993