Bitwa nad rzeką Lech (955)
 Bitwa nad rzeką Lech w ilustracji Hektora Mülicha (1415-1490), z kroniki Norymbergi z 1457 r. autorstwa Sigmunda Meisterlina (Staatsbibliothek Augsburg) | |||
| Czas |
10–12 sierpnia 955 roku | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Przyczyna |
łupieżcze wyprawy Węgrów na kraje Europy Zachodniej | ||
| Wynik |
decydujące zwycięstwo Niemców | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Bawarii  | |||
Położenie na mapie Niemiec  | |||
| 48°22′N 10°54′E/48,366667 10,900000 | |||
Bitwa na Lechowym Polu (niem. Lechfeld) lub nad rzeką Lech – bitwa stoczona w dniach 10–12 sierpnia 955 roku[1] nad rzeką Lech między Augsburgiem i Landsberg am Lech, pomiędzy rycerstwem niemieckim pod wodzą króla niemieckiego Ottona I (posiłkowanym przez Czechów) a wojskami Węgrów (Madziarów). Jedna z najważniejszych bitew w dziejach Europy.
Wprowadzenie
[edytuj | edytuj kod]Po usadowieniu się na obszarze Kotliny Karpackiej w 895 r., Węgrzy w ciągu pierwszej połowy X wieku regularnie najeżdżali Europę Zachodnią, docierając ze swymi łupieżczymi najazdami na terytorium Niemiec, północnych Włoch (Lombardii), a nawet do Hiszpanii i Normandii[2]. Ze szczególną intensywnością najeżdżali tereny Bawarii. Władcy europejscy przez długi czas byli całkowicie bezradni wobec tych powtarzających się napaści. Jedynie w 933 r. w bitwie nad Unstrutą udało się Henrykowi I pokonać Węgrów, ale dopiero bitwa nad rzeką Lech zakończyła pięćdziesięcioletni okres węgierskich inwazji.
Działania poprzedzające
[edytuj | edytuj kod]W pierwszych dniach lipca 955 roku armia węgierska przekroczyła rzekę Anizę, rozpoczynając kampanię wojenną na terenie Bawarii[3]. Posuwając się w kierunku zachodnim, pod koniec lipca Madziarzy pod wodzą Bulcsú, Lehela i Súra sforsowali rzekę Lech, tym samym rozszerzając zasięg najazdu dodatkowo na Szwabię. Z początkiem sierpnia plądrujące Bawarię i Szwabię zagony ich jazdy zaczęły gromadzić się pod miastem Augsburg nad rzeką Lech. Po koncentracji wszystkich sił Węgrzy oblegli Augsburg i w dniach 8–9 sierpnia prowadzili nieustanne szturmy na miasto, którego obroną kierował biskup Ulryk[4]. Na wieść o zbliżaniu się Niemców od zachodu szlakiem z Ulm, Węgrzy odstąpili wieczorem 9 sierpnia od oblężenia i skierowali wszystkie siły przeciw nadchodzącym wojskom Ottona I.
Bitwa
[edytuj | edytuj kod]Do spotkania obu armii doszło wczesnym rankiem 10 sierpnia na południowym zachodzie od Augsburga, na obszarze pomiędzy rzeką Lech i szerokim na 7 km kompleksem leśnym zwanym Rauher Forst[5]. Bitwę zapoczątkowały oddziały madziarskie, zaatakowawszy na zachodnich obrzeżach Rauher Forst tylną kolumnę Niemców złożoną z taborów i czeskich posiłków. Początkowo Węgrzy odnieśli sukces, rozgramiając kolejno Czechów, dwa oddziały szwabskie i grabiąc tabory. Ostatecznie starcie zakończył zwycięsko dla Niemców kontratak konnicy frankijskiej dowodzonej przez księcia Konrada Czerwonego. Po powrocie Franków oraz resztek oddziałów czeskich i szwabskich na wschodnią stronę lasu i połączeniu z resztą sił, Otton rzucił całe wojsko do ataku na zgromadzoną naprzeciwko armię węgierską. W trakcie bitwy walczące wojska przetoczyły się od lasu do rzeki Lech. Bitwa przeciągnęła się do późnego południa i zakończyła zwycięstwem Niemców[6].
Przez dwa następne dni, do 12 sierpnia, niedobitki Madziarów usiłowały opuścić Bawarię, lecz zostały ostatecznie rozgromione w wielu pomniejszych utarczkach. Podczas odwrotu zginęły tysiące Węgrów, wielu zaś potopiło się w rzece. Rycerze niemieccy zabili setki jeńców. Padło też kilkuset rycerzy Ottona, spośród dostojników zginął m.in. książę Konrad Czerwony. Dowodzący wojskami węgierskimi książę Lehel (Lél) i wojewoda (węg. harka) Bulcsú wpadli w ręce zwycięzców i zostali publicznie powieszeni.
Zwycięstwo Ottona doprowadziło do całkowitego zaprzestania łupieżczych najazdów węgierskich na obszary Europy Zachodniej.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Norman Davies: Europa. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2010, s. 350.
- ↑ Maria Miśkiewicz: Wczesnośredniowieczni sąsiedzi Słowian. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kard. Stefana Wyszyńskiego, 2005, s. 89.
- ↑ R.F. Barkowski: Lechowe Pole 955, s. 105–106.
- ↑ R.F. Barkowski: Lechowe Pole 955, s. 118–123.
- ↑ R.F. Barkowski: Lechowe Pole 955, s. 138.
- ↑ R.F. Barkowski: Lechowe Pole 955, s. 142–159.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Robert F. Barkowski: Lechowe Pole 955. Warszawa: Bellona, 2016. ISBN 978-83-11-14231-2.
- Wojny średniowiecznego świata. Techniki walki. Brian Todd Carey, Joshua B. Allfree, John Cairns (red.). Warszawa: Bellona, 2008, s. 77–85. ISBN 978-83-11-11158-5.
- Krzysztof Kowaleski: Otton I na Lechowym Polu 10 sierpnia 955 r., w cyklu: „Batalie i wodzowie wszech czasów” nr 11 (29 marca 2008), dodatek „Rzeczpospolitej”.
- Andrzej Michałek: Słowianie Zachodni. Początki państwowości. Warszawa: Bellona, 2006, s. 124–143. ISBN 978-83-11-10560-7. OCLC 169873070.