Conchobar III mac Nessa
| |
| legendarny król Ulaidu | |
| Okres |
od 11 p.n.e. |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona |
Medb, |
| Dzieci |
Fedelm Noichrothach, |
Conchobar III mac Nessa – legendarny król Ulaidu z dynastii Milezjan (linia Ira, syna Mileda) w latach 11 p.n.e.-30 n.e. Syn Ness i druida Cathbada, wnuka Rudraige’a I Mora („Wielkiego”) mac Sithrige, króla Ulaidu i zwierzchniego króla Irlandii.
Ness, matka Conchobara, była żoną Fachtny Fathacha („Rozważnego”), króla Ulaidu. Z tego powodu niektóre źródła błędnie uznawały Conchobara za jego syna. Informacje o jego czterdziestoletnich rządach z Emain Macha w Ulaidze czerpiemy ze źródeł średniowiecznych, np. „Laud Misc. 610” z XV w., gdzie zanotowano na jego temat: Conc[h]obor m[a]c Fachtnai .xl. blī[adn]a (fol. 107 a 38). Zapisano tam małymi literami rzymską cyfrę XL (czterdzieści). Conchobar objął tron w wyniku intrygi matki Ness, w której był zakochany Fergus II mac Roich, brat stryjeczny Cathbada. Ness bowiem przekonała króla, by przekazał władzę na rok Conchobarowi. W tym czasie Ness przekupywała dostojników, by popierali jej syna. Gdy minął termin, Fergus zażądał zwrotu władzy. Jednak dostojnicy, po odbytej naradzie, postanowili pozostawić władzę Conchobarowi. Raz bywał dobrym królem, a innym razem złym. Był niezwykle hojnym królem, zwłaszcza wobec siostrzeńca Cuchulainna. Zawsze bronił Ulaidu w walkach z Medb, królową Connachtu, która była dawniej jego żoną.
Z jego winy doszło do przekleństwa Machy, jakie spadło na Ulaid, oraz tragedii Derdriu. Bowiem Conchobar będąc żonaty, zakochał się w Deirdre, zwanej niekiedy Derdriu (pol. „Bolesna”), która była córką Fedlimida mac Daill, naczelnika jednego z klanów Ulaidu. W dniu jej narodzin Cathbad przestrzegał, że ona będąc najpiękniejszą kobietą w Irlandii, poślubi króla, zarazem stanie się przyczyną rozlewu krwi i zniszczeń w kraju. Kiedy Deirdre podrosła, Conchobar był już starym człowiekiem. Z odrazą odrzuciła jego zaloty i uciekła z przystojnym młodym wojownikiem Noise, synem Uisnecha i Elvy, siostry króla. Król nadal nie dawał za wygraną. W końcu dopiął swego. Po zabójstwie Noise’a, poślubił Deirdre. Ta, nie mogąc znieść takiej sytuacji, popełniła samobójstwo, skacząc z pędzącego rydwanu. Ekskról Fergus II mac Roich, przerażony postępowaniem Conchobara, przyłączył się do wrogów Ulaidu i rozpoczęła się długotrwała wojna.
Conchobar zginął od magicznego pocisku wyrzuconego z procy słynnej „kuli z mózgu”, którą Conall zrobił z mózgu zabitego króla Leinsteru. Kula utkwiła w głowie Conchobara i medycy doradzali mu, aby unikał energicznych ćwiczeń i podniecenia. Kilka lat później Conchobar wpadł we wściekłość i „kula z mózgu” przyprawiła go o śmierć. Legendy mówią, że Conchobar urodził się tego samego dnia, co Jezus Chrystus (choć nie w tym samym roku) i zmarł również tego samego dnia, w którym ukrzyżowano Zbawiciela. Jego następcą na tronie Ulaidskim został syn Cumscraid Menn („Mały”).
Małżeństwa i potomstwo
[edytuj | edytuj kod]Conchobar poślubił cztery córki arcykróla Eochaida IX Feidlecha: Medb, przyszłą żonę króla Connachtu Oliolla I Mora, Eithne Aittenchaithrech, Mugain i Clothrę. Medb była wcześniej żoną Tinne’a mac Conrach, drugiego króla Connachtu, który został zabity przez Conchobara. Conchobar miał dziesięcioro dzieci z różnych kobiet:
- Fedelm Noichrothach („Dziewięciokrotnie Piękna”), przyszła żona Cairbre’a Nia Fer, potem Conalla Cernacha
- Cormac Connloignes, żonaty z Niam, córką Celtchaira
- Cumscraid Menn, przyszły król Ulaidu
- Follamain
- Maine
- Glaisne, z żony Mugain, przyszły król Ulaidu
- Amalgad, z żony Medb
- Doruama, przyszła żona Celtchaira
- Blaithine, przyszła żona Cú Roí
- Furbaide Ferbend, urodzony z żony Clothry przez pośmiertne cesarskie cięcie
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dobbs M. E., The History of the Descendants of Ir, „Zeitschrift für celtische Philologie” 13 (1921), s. 324-325; „Zeitschrift für celtische Philologie” 14 (1923), s. 46, 58-61.
- Dunn J., The Ancient Irish Epic Tale. Táin Bó Cúalnge. The Cualnge Cattle-Raid, London 1914.
- Meyer K. (ed.), The Laud Genealogies and Tribal Histories, „Zeitschrift für Celtische Philologie”, 8 (1912), s. 326 (korekta).
- Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 374, ISBN 3-598-21543-6 (Korekta datacji).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Genealogy: Ulster Cycle
- Conchobar w Słowianin w Irlandii. dheaglain.wordpress.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-12)].
