Czasownik modalny
Czasownik modalny – czasownik wyrażający stosunek mówiącego do treści wypowiedzi lub do danej czynności, wykonywanej lub zaplanowanej[1]. Ten typ czasownika opisuje, czy czynność jest obowiązkowa, możliwa czy celowa; wyraża zatem stopień realizowalności czynności lub modalność wolitywną. Zwykle łączy się z bezokolicznikiem, rzadziej z gerundium[2].
W języku polskim tworzy on w obecności bezokolicznika orzeczenie modalne. Orzeczenia modalne tworzyć mogą trzy typy wyrazów[1]:
- czasowniki typu chcieć, musieć, pragnąć, potrafić;
- czasowniki nieosobowe używane w dwóch formach koniugacyjnych: 3. os. lp czasu teraźniejszego oraz 3. os. lp czasu przyszłego, jak: godzi się, należy, wypada;
- leksemy nieodmienne określane niekiedy czasownikami niefleksyjnymi, których używa się w funkcji czasowników, jak: można, trzeba czy nie sposób.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Paweł Pomianek: Czasownik modalny. Orzeczenie modalne. Językowe Dylematy, 2017-05-22. [dostęp 2019-07-22].
- ↑ Magda Ševčíková: Funkce kondicionálu z hlediska významové roviny (disertační práce). Praga: Uniwersytet Karola, 2009, s. 32-33. (cz.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jozef Mistrík, Encyklopédia jazykovedy, Bratislava: Obzor, 1993, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).