Erhard Karkoschka

Erhard Karkoschka
Data i miejsce urodzenia	6 marca 1923 ; Morawska Ostrawa
Pochodzenie	niemieckie
Data i miejsce śmierci	26 czerwca 2009 ; Stuttgart
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna
Zawód	kompozytor

Erhard Karkoschka (ur. 6 marca 1923 w Morawskiej Ostrawie^[1]^[2]^[3], zm. 26 czerwca 2009 w Stuttgarcie) – niemiecki kompozytor.

Życiorys

W latach 1946–1953 uczył się kompozycji u Karla Marxa i dyrygentury u Gustava Koslika w Hochschule für Musik w Stuttgarcie, następnie w latach 1956–1959 studiował muzykologię u Waltera Gerstenberga i Georga Reicherta na Uniwersytecie w Tybindze, w 1959 roku uzyskując tytuł doktora na podstawie rozprawy o twórczości Antona Weberna^[1]^[2]^[3]. W latach 1948–1968 kierował chórem w Hohenheim, w latach 1958–1987 był wykładowcą Hochschule für Musik w Stuttgarcie^[1]. W 1962 roku założył Ensemble Neue Musik, od 1976 roku działające pod nazwą Contact Ensemble^[1]^[2]^[3]. W 1973 roku zorganizował w Stuttgarcie studio muzyki elektronicznej, którym kierował do 1989 roku^[1]. Od 1974 do 1980 roku był prezesem niemieckiej sekcji Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej^[1]^[2]. W 1987 roku został wybrany na członka Freie Kunstakademie w Mannheimie^[2].

Twórczość

Karkoschka zaadaptował serialistyczną technikę Antona Weberna^[2]. Tworzył muzykę elektroniczną, często też posługiwał się notacją graficzną^[2]. Czołowe miejsce w twórczości Karkoschki zajmowało pojęcie czasu, w konsekwencji czego wysokości i barwa dźwięku podporządkowane są ogólnej idei kształtującej formę dzieła^[1].

Był autorem prac Das Schriftbild der neuen Musik (1965), Analyse neuer Musik (1976), Neue Musik-Hören-Verstehen (1978), Hörerziehung mit neuer Musik (wspólnie z H. Haasem, 1982)^[2].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[2])

Utwory orkiestrowe

Concertino na orkiestrę kameralną (1952)
Symphonische Evolution aus zwei eigenen Themen (1953)
Streichersonate (1954)
Mały koncert na skrzypce i orkiestrę kameralną (1955)
Polphone Studie na orkiestrę i fortepian obbligato (1956)
Symphonia choralis über „Veni Sancte Spiritus” na orkiestrę dętą (1957)
Undarum continuum (1960)
vier stufen (1965)
Variationen zu keinem Originalthema und aus diesem heraus (1974)
Teleologies (1978)
Entfalten na klarnet, wiolonczelę, perkusję, fortepian i orkiestrę (1982–1983)
Kammermusik (1983–1984)

Utwory kameralne

Kwartet smyczkowy (1952)
Divertimento na kwintet dęty (1952)
Festmusik na 6 instrumentów dętych (1954)
quattrologe na kwartet smyczkowy (1966)
antinomie na kwintet dęty (1969)
tempora mutantur na kwartet smyczkowy (1971)
kammerkitsch na sopran, tenora, bas, 3 instrumenty i taśmę (1974)
CHRONOS II: Komposition- Improvisation na 4 instrumenty (1975)
im dreieck na 3 flety lub flet i stereofonię (1975)
links und rechts na flet, 2 mikrofony, wzmacniacz i głośnik (1976)
Spiralend I–II na 15 fletów lub 3 flety i taśmę (1980)
Aus einer Figur na 3 flety lub 3 flety i taśmę (1982)
Bläsergedichte na kwintet instrumentów dętych drewnianych (1987)
Nach Paul Celan na recytatora, gitarę, flet, klarnet, marimbę, altówkę i wiolonczelę (1988)
Klangzeitspektakel na kwartet smyczkowy, komputer i projektor (1988)
Zeitvariation na wiolonczelę (1993)

Muzyka elektroniczna

Drei Bilder aus der Offenbarung des Johannes (1960)
LSD (1973)
Improvisation (1974)
CHRONOS I (1975)
CHRONOS V (1976)
Gag-Montagen (1977)
Meditationsmiihle I–II (1982)
Zeitmosaik I (1985)
Skulpturmusik (1985)
Geburtztaxtextelein (1989)

Opera

Orpheus? Oder Hadeshöhe (1990–1992)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 32. ISBN 978-83-224-3303-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1825. ISBN 978-0-02-865528-4.
↑ ^a ^b ^c The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 438. ISBN 0-674-37299-9.

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 32. ISBN 978-83-224-3303-4.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 3 Haar–Levi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1825. ISBN 978-0-02-865528-4.

[harvard-3] The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 438. ISBN 0-674-37299-9.

[1]

[2]

[3]